نمونه درخواست مطالبه وجه

اگه کسی به شما بدهکاره و از پرداخت پولتون سر باز می زنه، تنها نیستید. خیلی ها تو این موقعیت قرار می گیرن و دنبال راهی می گردن تا پولشون رو پس بگیرن. برای مطالبه قانونی این پول، باید یک دادخواست مطالبه وجه تنظیم کنید. این دادخواست، پل ارتباطی شما با دادگاهه تا حق وحقوقتون رو به صورت رسمی پیگیری کنید و به نتیجه برسید. این مقاله بهتون کمک می کنه تا با انواع دادخواست، مدارک لازم و مراحل کار آشنا بشید.

همه مون ممکنه تو زندگی با شرایطی روبرو بشیم که از یکی طلبکار باشیم. فرقی نمی کنه این طلب بابت قسطی باشه که به دوستمون دادیم، پولی که اشتباهی به حساب کسی واریز شده، یا حتی باقی مونده پول فروش خونه یا ماشینمون. وقتی بدهکار از پرداخت سر باز می زنه، دیگه دوستی و آشنایی معنایی نداره و باید کار رو از راه قانونی پیش ببریم. خب، راه قانونی یعنی چی؟ یعنی باید بریم دادگاه و با تنظیم یک دادخواست مطالبه وجه، طلبمون رو رسماً از بدهکار بخواهیم.

این کار شاید در نگاه اول پیچیده به نظر برسه، ولی نگران نباشید! هدف این مقاله اینه که همه چیز رو از سیر تا پیاز براتون توضیح بده. از اینکه اصلاً دعوای مطالبه وجه یعنی چی، تا اینکه چه مدارکی لازمه و چه جوری باید دادخواستتون رو بنویسید. ما اینجا هستیم تا با یک زبان ساده و خودمونی، راه رو براتون روشن کنیم تا بتونید با خیال راحت و آگاهی کامل، حق از دست رفته تون رو پس بگیرید.

دعوای مطالبه وجه چیست؟ (یه تعریف خودمونی و کاربردی)

ببینید، دعوای مطالبه وجه یعنی اینکه شما که طلبکار هستید (به قول حقوقی ها، خواهان)، میرید دادگاه و از اونجا می خواهید که به بدهکارتون (که میشه خوانده) دستور بده پول شما رو بده. این پول می تونه هر چیزی باشه: پولی که قرض دادید، پولی که بابت فروش کالا یا خدمتی بهتون ندادن، خسارتی که بهتون وارد شده و باید جبران بشه، یا حتی پولی که اشتباهی به حساب کسی واریز کردید و الان می خواید پس بگیرید.

فرق دعوای مطالبه وجه با بقیه دعواهای مالی چیه؟ فرقش اینه که اینجا داریم راجع به «پول نقد» صحبت می کنیم. مثلاً اگه کسی به شما ماشین یا خونه ای بدهکاره، اسمش دعوای مطالبه وجه نیست، چون خواسته شما دقیقاً پول نیست. اما اگه قرار بوده ماشین رو بفروشه و پولش رو بده و نداده، این میشه مطالبه وجه. کلاً هر وقت صحبت از «وجه نقد» بود، دعوای مطالبه وجه به کارمون میاد.

چه زمانی می تونیم اقدام به مطالبه وجه کنیم؟

معمولاً وقتی می تونید این دعوا رو مطرح کنید که چند تا اتفاق افتاده باشه:

• سررسید دین رسیده باشه: یعنی مهلتی که برای پرداخت پول تعیین شده بود (مثلاً توی قرارداد یا موقع قرض دادن) تموم شده باشه. اگه هنوز مهلت دارید، نمی تونید فعلاً دادخواست بدید.
• بدهکار از پرداخت امتناع کنه: خب معلومه! اگه خودش می داد که شما اینجا نبودید! وقتی بدهکار با وجود سررسید، حاضر نیست پولتون رو بده، اینجا دیگه پای دادگاه میاد وسط.

انواع منشأ مطالبات (از کجاها طلبکار میشیم؟)

مطالبات ما می تونه از منابع مختلفی سرچشمه بگیره. بعضی از رایج ترین ها این ها هستن:

• قرض: مثلاً یه مبلغی به دوستی یا آشنایی قرض دادید و الان پس نمیده.
• معامله: یه چیزی فروختید (مثل کالا، ملک، ماشین) و خریدار پول کامل رو پرداخت نکرده.
• خدمات: خدماتی رو به کسی ارائه دادید (مثلاً تعمیرکاری، مشاوره، طراحی) و حق الزحمه تون رو نگرفته اید.
• خسارت: کسی به اموالتون خسارت زده و باید جبرانش کنه، یا بابت موضوعی بهتون ضرر رسیده.
• واریز اشتباهی: اشتباهی پولی رو به حساب شخص دیگه ای واریز کردید و الان می خواید پسش بگیرید.

پیش از تنظیم دادخواست: اقدامات اولیه و ضروری

قبل از اینکه دست به قلم بشید و دادخواست بنویسید، چند تا کار هست که باید انجام بدید تا پرونده تون محکم تر باشه و شانس موفقیتتون بالاتر بره. این مرحله مثل جمع آوری نیرو و مهمات قبل از یه جنگ حقوقیه!

جمع آوری مدارک و مستندات (از فاکتور تا پیامک)

«به عمل کار برآید، به سخن دانی نیست.» این ضرب المثل اینجا خیلی صدق می کنه. در دادگاه، حرف شما تنها کافی نیست؛ باید مدرک داشته باشید. هر مدرکی که نشون بده شما از کسی طلبکار هستید، می تونه حسابی به دردتون بخوره. این مدارک شامل موارد زیر میشن:

• سند عادی: هر نوشته ای که دست نویس باشه یا حتی پرینت یک توافق، مثل قراردادهای دستی، اقرارنامه، رسیدهای عادی که خودتون یا بدهکار امضا کرده اید.
• رسید بانکی یا پرینت کارت به کارت: اگه پول رو از طریق بانک یا کارت به کارت واریز کردید، این رسیدها بهترین مدرکن.
• فاکتور یا پیش فاکتور: برای فروش کالا یا ارائه خدمات.
• قرارداد (کتبی یا شفاهی): اگه قراردادتون کتبیه که عالیه. اگه شفاهی بوده، باید با شهادت شهود یا سایر قرائن و امارات ثابتش کنید.
• شهادت شهود: افرادی که شاهد قرض دادن پول، معامله یا ارائه خدمات شما بودن، می تونن به دادگاه بیان و شهادت بدن.
• پیامک ها، ایمیل ها و مکاتبات: هر گونه رد و بدل اطلاعاتی که نشون دهنده طلب شما یا اقرار بدهکار به بدهی باشه.
• هرگونه فایل صوتی یا تصویری: البته این موارد نیاز به تأیید کارشناس و رعایت نکات قانونی دارن و به تنهایی ممکنه کافی نباشن.

سعی کنید تا جایی که می تونید، از همه این مدارک کپی یا اسکرین شات بگیرید و مرتبشون کنید. این مدارک قراره به دادخواست شما ضمیمه بشن.

ارسال اظهارنامه قضایی (یه تذکر رسمی)

قبل از اینکه دادخواست بدید، یکی از کارهای خیلی مهم و مفیدی که می تونید انجام بدید، ارسال اظهارنامه قضاییه. شاید بپرسید اظهارنامه چیه و چرا لازمه؟

اظهارنامه یه نامه رسمیه که از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به بدهکارتون فرستاده میشه. تو این نامه، شما رسماً و کتباً از بدهکار می خواهید که پولتون رو پرداخت کنه و بهش یه مهلت مشخص میدید. مثلاً می نویسید: آقای/خانم فلانی، شما بابت فلان موضوع، فلان مبلغ به من بدهکار هستید. لطفاً ظرف ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، مبلغ فوق را به حساب من واریز نمایید، در غیر این صورت از طریق مراجع قضایی اقدام خواهم کرد.

اهمیت و اهداف ارسال اظهارنامه:

• اخطار رسمی: به بدهکار نشون میدید که قضیه جدیه و شما برای وصول طلب، مصمم هستید. شاید با همین اظهارنامه، بدهکار متقاعد بشه و پولتون رو بده.
• مبدأ محاسبه خسارت تأخیر تأدیه: یکی از مهم ترین کاربردهاش اینه که اگه پرونده به دادگاه کشیده بشه و شما خسارت تأخیر تأدیه (یعنی جریمه دیرکرد پرداخت) رو هم مطالبه کنید، معمولاً تاریخ ارسال اظهارنامه رو به عنوان مبدأ شروع محاسبه این خسارت در نظر می گیرن. این یعنی از زمانی که شما رسماً طلب رو ازش خواستید، اگه نداده باشه، باید جریمه هم بده.
• سند محکم در دادگاه: اظهارنامه یک مدرک رسمی و معتبره که نشون میده شما قبل از طرح دعوا، تلاش کردید مشکل رو دوستانه حل کنید و به بدهکار اخطار دادید.

پس، اگه می‌خواهید با قدرت بیشتری وارد دادگاه بشید، از ارسال اظهارنامه غافل نشید. می‌تونید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید و با کمک اونها اظهارنامتون رو تنظیم و ارسال کنید.

راهنمای انتخاب نمونه دادخواست مناسب (بر اساس نوع مدرک و منشأ طلب)

خب، حالا که مدارکتون رو جمع کردید و شاید اظهارنامه هم فرستادید، وقتشه که دادخواست رو تنظیم کنید. اما کدوم نوع دادخواست؟ بسته به اینکه طلبتون از چه راهی ایجاد شده و چه مدرکی برای اثباتش دارید، دادخواست شما هم فرق می کنه. انتخاب صحیح دادخواست خیلی مهمه، چون اگه اشتباه انتخاب کنید، ممکنه پرونده تون رو دادگاه رد کنه یا مجبور بشید کلی وقت و انرژی بذارید تا اصلاحش کنید. پس با دقت بخونید و دادخواست مناسب خودتون رو انتخاب کنید.

اهمیت انتخاب صحیح نوع دادخواست

دادخواست مثل آدرس دقیق دادن به دادگاهه. اگه آدرس رو اشتباه بدید، دادگاه نمی دونه دنبال چی بگرده! مثلاً مطالبه وجهی که از فروش یک کالا ایجاد شده، با مطالبه وجهی که بابت قرض دادن بوده، فرق می کنه. هر کدوم شرایط و مواد قانونی خاص خودشون رو دارن که باید تو دادخواست بهشون اشاره بشه.

معرفی انواع دادخواست مطالبه وجه و سناریوهای کاربرد آن ها

در ادامه، چند تا از مهم ترین و رایج ترین نمونه دادخواست های مطالبه وجه رو باهم بررسی می کنیم تا دقیقا بدونید تو چه شرایطی، از کدوم یکی استفاده کنید:

در ادامه نمونه هایی از دادخواست رو براتون آماده کردم که تو موقعیت های مختلف می تونید ازشون الهام بگیرید. فقط یادتون باشه که اینا کلی هستن و باید با توجه به اطلاعات دقیق پرونده خودتون، جاهای خالی رو پر کنید و اگه نیاز بود، جزئیات بیشتری اضافه کنید.

نمونه دادخواست های مطالبه وجه (با توضیحات تفصیلی و نکات نگارشی)

۵.۱. نمونه دادخواست مطالبه وجه (طلب) به استناد سند عادی (قرض الحسنه، دست نوشته)

این مورد بیشتر برای وقتیه که شما یه پولی رو به کسی قرض دادید و در ازای اون یه دست نوشته، یه برگه عادی یا حتی یه رسید ساده بدون مهر و امضای رسمی دارید. یا حتی ممکنه هیچ مدرک کتبی خاصی نداشته باشید و فقط یه سند عادی بین خودتون باشه. اینجا باید روی «اثبات قرض» تأکید کنید.

شرح سناریو:

فرض کنید به دوستتون مبلغی پول قرض دادید و اون یه دست نوشته با امضاش بهتون داده که توش قید شده این مبلغ رو قرض گرفته و کی پس میده. یا مثلاً یه توافق شفاهی داشتید و بعداً یه رسید دستی بین خودتون نوشتید.

اجزای دادخواست:

• خواهان: شما که طلبکارید (اسم، فامیل، کد ملی، نشانی).
• خوانده: بدهکار (اسم، فامیل، کد ملی، نشانی).
• خواسته: مطالبه مبلغ [عدد و حروف] ریال بابت وجه قرض الحسنه (یا طلب) به استناد سند عادی، به انضمام خسارات تأخیر تأدیه و کلیه هزینه های دادرسی.
• دلایل و منضمات: کپی سند عادی، کپی رسید واریز (اگه با کارت واریز شده)، کپی اظهارنامه (اگه فرستادید)، استشهادیه شهود (اگه شاهد دارید).
• شرح: اینجا باید ماجرا رو کامل توضیح بدید که چطور و در چه تاریخی این مبلغ رو قرض دادید، قول پس دادن کی بوده، و الان با وجود مراجعات شما، بدهکار از پرداخت سر باز زده.

بسمه تعالی
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]

با سلام و احترام

احتراماً به استحضار عالی می رساند:

اینجانب [نام و نام خانوادگی خواهان]، به موجب سند عادی دست نویس مورخ [تاریخ سند]، مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال را به عنوان قرض الحسنه به خوانده محترم، آقای/خانم [نام و نام خانوادگی خوانده] پرداخت نموده ام. طبق مفاد سند مذکور، مقرر گردید که مبلغ فوق الذکر در تاریخ [تاریخ سررسید] به اینجانب مسترد گردد.

متأسفانه، علی رغم سررسید موعد مقرر و مراجعات مکرر و پیگیری های اینجانب، خوانده محترم تا کنون از پرداخت دین خود امتناع ورزیده است. حتی پس از ارسال اظهارنامه قضایی به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ اظهارنامه]، باز هم اقدامی در جهت استرداد وجه صورت نگرفته است.

لذا با تقدیم این دادخواست و مستنداً به مواد 10، 265، 648 و 1301 قانون مدنی و مواد 198، 515 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت اصل خواسته (مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال)، به انضمام کلیه خسارات دادرسی، شامل هزینه دادرسی، حق الوکاله وکیل (در صورت داشتن وکیل) و خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید دین یا تاریخ اظهارنامه] تا زمان پرداخت کامل دین، مورد استدعاست.

دلایل و منضمات:
1. کپی مصدق [نام مدرک، مثلاً سند عادی مورخ ...]
2. کپی مصدق رسیدهای بانکی (در صورت واریز از طریق بانک)
3. کپی مصدق اظهارنامه قضایی (در صورت ارسال)
4. استشهادیه شهود (در صورت وجود)

با تقدیم احترام
[امضای خواهان]
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

۵.۲. نمونه دادخواست مطالبه وجه با رسید بانکی یا پرینت کارت به کارت (واریز اشتباهی یا قرض)

وقتی پای پول واریز شده از طریق بانک یا کارت به کارت وسط میاد، رسید بانکی شما قوی ترین مدرکه. این می تونه هم برای پول قرض داده شده و هم برای پولی که اشتباهی به حسابی دیگه واریز شده، استفاده بشه.

شرح سناریو:

ممکنه پول رو اشتباهی به حساب فرد دیگه ای واریز کرده باشید، یا از طریق کارت به کارت به دوستتون قرض داده باشید و الان پس نمیده.

تفاوت واریز اشتباهی و قرض از طریق بانکی:

تو حالت «قرض»، هدف شما از واریز پول، قرض دادن بوده و «با اراده» پول رو منتقل کردید. اما تو حالت «واریز اشتباهی»، قصد و اراده واریز به اون حساب رو نداشتید و سهواً پول رفته به حساب اشتباه. این تفاوت تو «شرح دادخواست» شما منعکس میشه.

بسمه تعالی
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]

با سلام و احترام

الف) نمونه دادخواست برای واریز اشتباهی:

احتراماً به استحضار عالی می رساند:

اینجانب [نام و نام خانوادگی خواهان]، در تاریخ [تاریخ واریز]، مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال را به صورت اشتباهی به حساب بانکی شماره [شماره حساب] متعلق به خوانده محترم، آقای/خانم [نام و نام خانوادگی خوانده]، از طریق [کارت به کارت/ ساتنا/ پایا] واریز نمودم. این اشتباه ناشی از [شرح دقیق اشتباه، مثلاً اشتباه در وارد کردن شماره حساب/ تشابه اسمی/ اشتباه در اطلاعات حساب گیرنده] بوده است.

پس از اطلاع از این موضوع، بلافاصله با خوانده محترم تماس گرفته و درخواست استرداد مبلغ مذکور را نمودم، اما ایشان تا کنون از بازگرداندن وجه خودداری نموده است. حتی پس از ارسال اظهارنامه قضایی به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ اظهارنامه]، خوانده محترم هیچ پاسخی نداده و وجه را مسترد نکرده اند.

لذا با تقدیم این دادخواست و مستنداً به اصل قاعده «دارا شدن ناعادلانه» (استیفا بلاجهت) و مواد 265، 301 و 303 قانون مدنی و مواد 198، 515 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر محکومیت خوانده به استرداد اصل خواسته (مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال)، به انضمام کلیه خسارات دادرسی، شامل هزینه دادرسی و خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ ارسال اظهارنامه] تا زمان پرداخت کامل دین، مورد استدعاست. ضمناً درخواست استعلام از بانک مربوطه جهت تأیید واریز وجه و ارائه اطلاعات تکمیلی در جلسات دادرسی را دارم.

دلایل و منضمات:
1. کپی مصدق پرینت بانکی یا رسید واریز وجه
2. کپی مصدق اظهارنامه قضایی (در صورت ارسال)

با تقدیم احترام
[امضای خواهان]
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

---

ب) نمونه دادخواست برای قرض با فیش بانکی:

احتراماً به استحضار عالی می رساند:

اینجانب [نام و نام خانوادگی خواهان]، در تاریخ [تاریخ واریز]، مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال را از طریق [کارت به کارت/ ساتنا/ پایا] به عنوان قرض به حساب بانکی شماره [شماره حساب] متعلق به خوانده محترم، آقای/خانم [نام و نام خانوادگی خوانده] واریز نمودم. [در صورت وجود، قید کنید: «بر اساس توافق شفاهی/کتبی بین طرفین، مقرر گردید که مبلغ فوق الذکر در تاریخ [تاریخ سررسید] به اینجانب مسترد گردد.»]

متأسفانه، علی رغم سررسید موعد مقرر و مراجعات مکرر و پیگیری های اینجانب، خوانده محترم تا کنون از پرداخت دین خود امتناع ورزیده است. حتی پس از ارسال اظهارنامه قضایی به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ اظهارنامه]، باز هم اقدامی در جهت استرداد وجه صورت نگرفته است.

لذا با تقدیم این دادخواست و مستنداً به مواد 10، 265، 648 و 1301 قانون مدنی و مواد 198، 515 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت اصل خواسته (مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال)، به انضمام کلیه خسارات دادرسی، شامل هزینه دادرسی، حق الوکاله وکیل (در صورت داشتن وکیل) و خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید دین یا تاریخ اظهارنامه] تا زمان پرداخت کامل دین، مورد استدعاست.

دلایل و منضمات:
1. کپی مصدق پرینت بانکی یا رسید واریز وجه
2. کپی مصدق اظهارنامه قضایی (در صورت ارسال)
3. استشهادیه شهود (در صورت وجود)
4. هرگونه پیامک یا مکاتبات مربوطه

با تقدیم احترام
[امضای خواهان]
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

۵.۳. نمونه دادخواست مطالبه وجه بابت فروش کالا یا ارائه خدمات (فاکتور، قرارداد شفاهی/کتبی)

اگه شما کسب وکار دارید یا خدماتی رو به کسی ارائه دادید و پولش رو نگرفتید، این دادخواست به کارتون میاد. اینجا باید روی «عقد بیع» (خرید و فروش) یا «عقد اجاره اشخاص/ارائه خدمات» تأکید کنید.

شرح سناریو:

یه فروشنده هستید و کالایی رو به مشتری دادید ولی پولشو نداده. یا مثلاً یه نصابید که کارشو انجام داده ولی دستمزدشو نگرفته.

بسمه تعالی
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]

با سلام و احترام

الف) نمونه دادخواست برای فروش کالا:

احتراماً به استحضار عالی می رساند:

اینجانب [نام و نام خانوادگی خواهان]، بر اساس قرارداد فروش [شفاهی/کتبی] و فاکتور شماره [شماره فاکتور، در صورت وجود] مورخ [تاریخ فروش]، اقدام به فروش [نوع کالا، مثلاً: 100 کیلوگرم برنج طارم] به خوانده محترم، آقای/خانم [نام و نام خانوادگی خوانده] نموده ام. کالای مورد معامله در تاریخ [تاریخ تحویل کالا] به ایشان تحویل گردیده است. طبق توافق و فاکتور مذکور، خوانده متعهد به پرداخت مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت این معامله گردید.

متأسفانه خوانده محترم پس از دریافت کالا، از پرداخت مبلغ توافق شده خودداری نموده و به تعهدات خویش عمل نکرده است. اینجانب بارها از طریق [تماس/پیامک/اظهارنامه شماره ...] موضوع را به ایشان یادآوری کرده ام، اما خوانده به درخواست ها و تذکرات پاسخ مثبت نداده است.

لذا با تقدیم این دادخواست و مستنداً به مواد 338، 357 و 362 قانون مدنی (در خصوص عقد بیع) و مواد 198، 515 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت اصل خواسته (مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال)، به انضمام کلیه خسارات دادرسی، شامل هزینه دادرسی و خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت یا تاریخ اظهارنامه] تا زمان پرداخت کامل دین، مورد استدعاست.

دلایل و منضمات:
1. کپی مصدق فاکتور فروش (در صورت وجود)
2. کپی مصدق قرارداد (در صورت کتبی بودن)
3. کپی مصدق اسناد تحویل کالا (بارنامه، رسید تحویل و...)
4. کپی مصدق اظهارنامه قضایی (در صورت ارسال)
5. استشهادیه شهود (در صورت وجود)
6. پرینت مکالمات یا پیامک ها

با تقدیم احترام
[امضای خواهان]
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

---

ب) نمونه دادخواست برای ارائه خدمات:

احتراماً به استحضار عالی می رساند:

اینجانب [نام و نام خانوادگی خواهان]، بر اساس توافق [شفاهی/کتبی] مورخ [تاریخ توافق] که میان اینجانب و خوانده محترم، آقای/خانم [نام و نام خانوادگی خوانده] منعقد گردید، خدمات [شرح دقیق خدمت ارائه شده، مثلاً: طراحی سایت فروشگاهی/ تعمیر موتور خودرو/ برگزاری دوره آموزشی] را به ایشان ارائه نمودم. بر اساس توافق، خوانده محترم متعهد به پرداخت مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال در قبال خدمات ارائه شده گردید.

متأسفانه، علیرغم ارائه کامل خدمات و تأیید خوانده بر انجام صحیح آن ها، ایشان از پرداخت وجه مذکور خودداری نموده است. اینجانب بارها از طریق [تماس/مکاتبات/اظهارنامه شماره ...] موضوع را یادآوری کرده ام، اما تاکنون هیچ اقدامی از سوی ایشان صورت نگرفته است.

لذا با تقدیم این دادخواست و مستنداً به مواد 336 و 337 قانون مدنی (در خصوص اجرت المثل یا اجاره اشخاص) و مواد 198، 515 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت اصل خواسته (مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال)، به انضمام کلیه خسارات دادرسی، شامل هزینه دادرسی و خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت یا تاریخ اظهارنامه] تا زمان پرداخت کامل دین، مورد استدعاست.

دلایل و منضمات:
1. کپی مصدق قرارداد خدمات (در صورت کتبی بودن)
2. کپی مصدق فاکتور یا صورت وضعیت ارائه خدمات
3. کپی مصدق اظهارنامه قضایی (در صورت ارسال)
4. استشهادیه شهود (در صورت وجود)
5. پرینت مکالمات یا پیامک ها

با تقدیم احترام
[امضای خواهان]
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

۵.۴. نمونه دادخواست مطالبه باقیمانده ثمن معامله (ملک، خودرو و…)

تصور کنید ملک یا ماشینی رو فروختید، مقداری از پول رو دریافت کردید اما بقیه اش هنوز مونده. این دادخواست برای همین مواقع طراحی شده.

شرح سناریو:

شما یه آپارتمان رو به کسی فروختید و تو مبایعه نامه قید شده که قسمتی از پول نقد پرداخت میشه و مابقی مثلاً یک ماه بعد. الان یک ماه گذشته و خریدار بقیه پول رو نمیده.

بسمه تعالی
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]

با سلام و احترام

احتراماً به استحضار عالی می رساند:

اینجانب [نام و نام خانوادگی خواهان]، به موجب مبایعه نامه [رسمی/عادی] شماره [شماره قرارداد، در صورت وجود] مورخ [تاریخ مبایعه نامه]، یک دستگاه [نوع ملک/خودرو، مثلاً آپارتمان مسکونی واقع در آدرس...] را به خوانده محترم، آقای/خانم [نام و نام خانوادگی خوانده] فروخته ام. بر اساس مفاد قرارداد مذکور، مبلغ کل ثمن معامله [مبلغ کل به عدد و حروف] ریال تعیین گردید که مبلغ [مبلغ پرداخت شده به عدد و حروف] ریال به صورت نقدی در زمان عقد پرداخت شد و مقرر گردید باقیمانده ثمن به مبلغ [مبلغ باقیمانده به عدد و حروف] ریال در تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت باقیمانده] پرداخت گردد.

متأسفانه علی رغم سررسید موعد مقرر و پیگیری های مکرر و ارسال اظهارنامه قضایی به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ اظهارنامه]، خوانده محترم از پرداخت باقیمانده ثمن معامله خودداری نموده و ایفای تعهد نکرده است. با توجه به اینکه قرارداد مزبور بین طرفین نافذ و معتبر است و تعهدات ناشی از آن بر عهده طرفین می باشد، اقدام خوانده مصداق تخلف از اجرای تعهد قراردادی تلقی می گردد.

لذا با تقدیم این دادخواست و مستنداً به ماده 10 قانون مدنی، همچنین مواد 198، 515 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر:

  
الزام خوانده به پرداخت مبلغ [مبلغ باقیمانده به عدد و حروف] ریال بابت باقیمانده ثمن معامله [ملک/خودرو].
  
به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت باقیمانده] تا زمان پرداخت کامل دین.
  
همچنین پرداخت کلیه هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت داشتن وکیل).

مورد استدعاست.

دلایل و منضمات:
1. کپی مصدق مبایعه نامه [رسمی/عادی]
2. کپی مصدق رسیدهای پرداخت بخشی از ثمن (در صورت وجود)
3. کپی مصدق اظهارنامه قضایی (در صورت ارسال)
4. اسناد مالکیت (در صورت نیاز)

با تقدیم احترام
[امضای خواهان]
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

۵.۵. نمونه دادخواست مطالبه وجه به استناد شهادت شهود (در صورت عدم وجود مدارک کتبی)

بعضی وقت ها، ماجرا اونقدر دوستانه و بر اساس اعتماد پیش میره که هیچ مدرک کتبی ای رد و بدل نمیشه. تو این حالت، شهادت شاهدها می تونه راهگشا باشه.

شرح سناریو:

شما جلوی چند نفر به دوستتون پول قرض دادید یا خدمتی رو ارائه کردید و اونها شاهد این ماجرا بودن، ولی هیچ کاغذ یا رسیدی ندارید.

چگونگی اثبات دین با شهادت:

برای اثبات یک ادعا با شهادت، معمولاً به دو شاهد مرد عادل نیاز دارید. شهادت زن ها هم در بعضی موارد و با شرایط خاصی (مثلاً دو زن به جای یک مرد) می تونه قبول بشه. باید مشخصات کامل شاهدها رو تو دادخواست ذکر کنید تا دادگاه بتونه اونها رو برای ادای شهادت دعوت کنه.

بسمه تعالی
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]

با سلام و احترام

احتراماً به استحضار عالی می رساند:

اینجانب [نام و نام خانوادگی خواهان]، در تاریخ [تاریخ تقریبی وقوع دین]، مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال را به صورت [نوع دین، مثلاً: قرض الحسنه/ بابت فروش کالا/ بابت ارائه خدمات] به خوانده محترم، آقای/خانم [نام و نام خانوادگی خوانده] پرداخت نمودم/ایشان را مستحق دانستم. [شرح دقیق ماجرا، مثلاً: این عمل در حضور شاهدان عینی، آقای/خانم [نام و نام خانوادگی شاهد اول] و آقای/خانم [نام و نام خانوادگی شاهد دوم] انجام گردید.]

با وجود پیگیری های مکرر و گذشت زمان، خوانده محترم از پرداخت دین خود امتناع ورزیده است. متأسفانه هیچ گونه مدرک کتبی یا سندی برای اثبات این دین در اختیار اینجانب نمی باشد، اما شاهدان فوق الذکر از کلیه جزئیات این موضوع مطلع بوده و آمادگی ادای شهادت در محکمه محترم را دارند.

لذا با تقدیم این دادخواست و مستنداً به ماده 200 قانون آیین دادرسی مدنی (در خصوص ادله اثبات دعوا) و مواد 198، 515 و 519 همین قانون، تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت اصل خواسته (مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال)، به انضمام کلیه خسارات دادرسی، شامل هزینه دادرسی و خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ مطالبه دین یا تاریخ ارسال اظهارنامه] تا زمان پرداخت کامل دین، مورد استدعاست. ضمناً درخواست احضار و استماع شهادت شهود در جلسه دادرسی مورد تقاضاست.

دلایل و منضمات:
1. استشهادیه شهود (شامل نام و مشخصات کامل شهود)
2. کپی مصدق اظهارنامه قضایی (در صورت ارسال)
3. کپی مدارک شناسایی خواهان

با تقدیم احترام
[امضای خواهان]
تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

نکات مهم و مراحل پیگیری دادخواست مطالبه وجه

بعد از اینکه دادخواست رو نوشتید، هنوز کار تموم نشده. حالا باید بدونید که این دادخواست رو کجا ببرید، چقدر هزینه داره و چه مراحل دیگه ای رو باید طی کنید تا به پولتون برسید. این بخش رو با دقت بخونید تا تو راهروهای دادگستری سردرگم نشید.

۶.۱. صلاحیت مرجع رسیدگی (دادگاه عمومی یا شورای حل اختلاف)

خب، اولین سؤال اینه که دادخواست رو کجا باید تحویل بدیم؟ دادگاه عمومی یا شورای حل اختلاف؟ این بستگی به مبلغی داره که طلب دارید:

• شورای حل اختلاف: اگه مبلغ طلب شما تا سقف 200,000,000 ریال (بیست میلیون تومان) باشه، باید دادخواستتون رو به شورای حل اختلاف تقدیم کنید. رسیدگی تو شورا معمولاً سریع تر و کم هزینه تره.
• دادگاه عمومی: اگه مبلغ طلب شما بیشتر از 200,000,000 ریال (بیست میلیون تومان) باشه، مرجع صالح برای رسیدگی، دادگاه عمومی حقوقیه.

یه نکته دیگه هم هست: صلاحیت محلی. معمولاً باید دادخواست رو تو دادگاه یا شورای حل اختلاف محل اقامت خوانده (بدهکار) مطرح کنید. یعنی اگه بدهکار شما تو شیراز زندگی می کنه، حتی اگه خودتون تهران باشید، باید دادخواست رو به دادگاه شیراز بدید.

۶.۲. هزینه دادرسی

ثبت هر دادخواستی یه هزینه ای داره که بهش میگن هزینه دادرسی. این هزینه بر اساس مبلغی که طلب دارید (خواسته)، محاسبه میشه:

• در شورای حل اختلاف: هزینه دادرسی معمولاً 1.75% از مبلغ خواسته است (تقریباً نصف هزینه دادگاه عمومی).
• در دادگاه عمومی: اگه مبلغ خواسته تا 200,000,000 ریال باشه، 2.5% از مبلغ خواسته و اگه بیشتر از این مبلغ باشه، 3.5% از مبلغ مازاد بر 200,000,000 ریال به علاوه 2.5% از 200,000,000 ریال محاسبه میشه. نگران نباشید، دفاتر خدمات الکترونیک قضایی خودشون براتون محاسبه می کنن.

این هزینه ها رو باید موقع ثبت دادخواست تو دفاتر خدمات الکترونیک قضایی پرداخت کنید.

۶.۳. درخواست تأمین خواسته (محکم کاری قبل از حکم)

یکی از کارهای خیلی مهمی که می تونید انجام بدید، درخواست تأمین خواسته است. تأمین خواسته یعنی چی؟ یعنی شما از دادگاه می خواهید که قبل از اینکه حکمی صادر بشه، اموال بدهکار رو توقیف کنه. چرا این کارو می کنیم؟

• جلوگیری از فرار مال: ممکنه بدهکار وقتی بفهمه شما شکایت کردید، سعی کنه اموالش رو به اسم کس دیگه بزنه یا پنهان کنه تا شما نتونید بعداً ازش چیزی بگیرید.
• تضمین پرداخت: با توقیف اموال، مطمئن میشید که اگه حکم به نفع شما صادر شد، بدهکار چیزی برای پرداخت داشته باشه.

درخواست تأمین خواسته رو می تونید قبل از ثبت دادخواست اصلی، همزمان با اون یا حتی بعد از ثبت دادخواست و در طول روند رسیدگی مطرح کنید. اگه مدرک شما «سند رسمی» باشه (مثل چک یا سفته ای که واخواست شده)، دادگاه بدون اینکه از شما وثیقه بخواد، دستور تأمین خواسته میده. اما اگه مدرکتون «سند عادی» باشه، معمولاً دادگاه از شما یه «خسارت احتمالی» (یه مبلغی به عنوان وثیقه) می گیره تا اگه بعداً معلوم شد که طلب شما حق نبوده و اموال بدهکار رو بیخود توقیف کرده اید، از اون خسارت جبران بشه. البته مبلغ این وثیقه زیاد نیست و بعد از صدور حکم به نفع شما، بهتون برگردونده میشه.

یادتون باشه که درخواست تأمین خواسته، یکی از کلیدهای طلایی برای اطمینان از وصول طلبتونه. حتی اگه مدرکتون سند عادیه و باید وثیقه بذارید، این کار ارزشش رو داره، چون امنیت مطالبه شما رو به شدت بالا می بره.

۶.۴. مطالبه خسارت تأخیر تأدیه (جریمه دیرکرد)

اگه بدهکار پول شما رو دیر پرداخت کرده، علاوه بر اصل پول، می تونید «خسارت تأخیر تأدیه» یا همون «جریمه دیرکرد» رو هم ازش بگیرید. این حق قانونی شماست و تو ماده 522 قانون آیین دادرسی مدنی بهش اشاره شده.

• مبنای قانونی: خسارت تأخیر تأدیه زمانی بهتون تعلق می گیره که طلبتون «وجه رایج ایران» (ریال) باشه، سررسید پرداخت گذشته باشه، شما طلب رو ازش خواستید (مثلاً با اظهارنامه) و اون توانایی پرداخت رو داشته و نداده (ماده 522 ق.آ.د.م).
• نحوه محاسبه: این خسارت بر اساس شاخص رسمی بانک مرکزی محاسبه میشه. یعنی دادگاه میزان تورم رو در نظر می گیره و جریمه ای متناسب با اون تعیین می کنه تا ارزش پول شما حفظ بشه.
• زمان درخواست: می تونید این خسارت رو همراه با دادخواست اصلی مطالبه وجه درخواست کنید یا حتی بعداً با یک دادخواست جداگانه. بهتره که همون اول کار، تو دادخواست اصلیتون این مورد رو هم قید کنید.

۶.۵. مراحل رسیدگی پس از ثبت دادخواست (از ابلاغ تا اجرای احکام)

خب، دادخواست رو ثبت کردید و هزینه ها رو هم پرداختید. حالا چی میشه؟

1. ابلاغ دادخواست: دادگاه، دادخواست شما رو به بدهکار (خوانده) ابلاغ می کنه (یعنی رسماً بهش اطلاع میده). معمولاً این کار از طریق سامانه ثنا و ارسال پیامک انجام میشه. بدهکار باید ظرف یه مدت مشخصی (معمولاً 10 روز) لایحه دفاعیه خودش رو به دادگاه ارائه کنه.
2. جلسه رسیدگی: بعد از ابلاغ، دادگاه یه وقت رسیدگی تعیین می کنه و شما و بدهکار رو برای حضور در جلسه دعوت می کنه. تو این جلسه، هر دو طرف می تونید حرف هاتون رو بزنید، مدارکتون رو ارائه کنید و از خودتون دفاع کنید.
3. صدور رأی: بعد از شنیدن حرف های دو طرف و بررسی مدارک، دادگاه رأی خودش رو صادر می کنه. این رأی می تونه به نفع شما باشه یا علیه شما (امیدوارم همیشه به نفعتون باشه!).
4. تجدیدنظر: اگه هر کدوم از طرفین به رأی اولیه (رأی بدوی) اعتراض داشته باشن، می تونن ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ رأی، درخواست تجدیدنظر بدن. پرونده به دادگاه تجدیدنظر استان میره و اونجا دوباره بررسی میشه.
5. اجرای احکام: اگه رأی دادگاه قطعی شد (یعنی یا تجدیدنظر نشد یا دادگاه تجدیدنظر هم رأی اولیه رو تأیید کرد)، حالا نوبت اجرای حکمه. شما باید درخواست «صدور اجرائیه» کنید و به «واحد اجرای احکام» دادگستری مراجعه کنید. این واحد موظفه که بدهکار رو مجبور به پرداخت پول شما کنه. این کار می تونه با توقیف حساب بانکی، توقیف حقوق، توقیف اموال منقول و غیرمنقول (مثل ماشین یا ملک) و حتی در شرایط خاصی (مثلاً اگه بدهکار اعسارش ثابت نشه و از پرداخت امتناع کنه)، با درخواست جلب بدهکار انجام بشه.

نقش وکیل متخصص در دعوای مطالبه وجه

شاید فکر کنید خب، من که همه اینارو خوندم، خودم می تونم کارامو انجام بدم. بله، می تونید. اما یه وکیل متخصص، مثل یه نقشه بردار خبره تو یه سرزمین ناشناخته است. اون راه ها رو بلده، چاه ها رو می شناسه و می تونه شما رو خیلی سریع تر و مطمئن تر به مقصد برسونه.

مزایای همراهی با وکیل:

• تسهیل فرآیند: وکیل همه فرم ها رو بلده، می دونه مدارک رو چطور جمع آوری و ارائه کنه، و با مراحل اداری و قضایی کاملاً آشناست. این یعنی شما وقتتون رو برای کارهای اداری و دوندگی های دادگاه نمی ذارید.
• افزایش شانس موفقیت: یه وکیل با تجربه، می دونه چطور دفاع کنه، چه مواد قانونی ای رو استناد کنه، و چه نکاتی رو تو دادگاه مطرح کنه که شانس برنده شدنتون بیشتر بشه.
• مشاوره تخصصی: وکیل می تونه بهترین استراتژی رو بهتون پیشنهاد بده، مثلاً اینکه آیا درخواست تأمین خواسته بدید یا نه، کی اظهارنامه بفرستید و … .
• آرامش خاطر: وقتی می دونید یک متخصص داره از حقتون دفاع می کنه، دیگه استرس و نگرانی کمتری دارید.

چه زمانی حتماً نیاز به وکیل دارید؟

اگه پرونده تون پیچیده است، مبلغ مطالبه بالا هست، یا بدهکار هم وکیل گرفته، بهتره شما هم حتماً یه وکیل بگیرید. تو دعواهای حقوقی، نداشتن وکیل در برابر وکیل طرف مقابل، مثل این می مونه که بدون اسلحه برید میدون جنگ. وکیل می تونه تو شرایط سخت و پرپیچ وخم، بهترین راه رو براتون پیدا کنه.

اشتباهات رایج در تنظیم و پیگیری دادخواست مطالبه وجه و چگونگی اجتناب از آن ها

تو مسیر پیگیری حقوقی، ممکنه اشتباهاتی ازتون سر بزنه که می تونه روند کار رو کند کنه یا حتی باعث شکست پرونده بشه. بیاید با هم چند تا از این اشتباهات رو بشناسیم تا ازشون دوری کنیم:

1. عدم جمع آوری مدارک کافی: بعضی ها فکر می کنن حرف مردم یا آبروداری کافیه. ولی تو دادگاه، مدارک حرف اول رو می زنن. هرچی مدارکتون کامل تر باشه، پرونده تون محکم تره.
2. عدم ارسال اظهارنامه: نادیده گرفتن اظهارنامه، نه تنها یه فرصت برای حل دوستانه مشکل رو از دست میده، بلکه تو بحث خسارت تأخیر تأدیه هم ممکنه به ضررتون تموم بشه.
3. اشتباه در تعیین مبلغ خواسته: اگه مبلغ طلب رو کم یا زیاد بنویسید، ممکنه مجبور بشید دادخواست رو اصلاح کنید و این هم زمانبره و هم هزینه دادرسی رو تغییر میده.
4. عدم پیگیری پس از صدور حکم: بعضی ها فکر می کنن با صدور حکم، کار تمومه. ولی اگه بدهکار پول رو پرداخت نکنه، باید برای اجرای حکم به واحد اجرای احکام مراجعه کنید و پیگیری های لازم رو انجام بدید.
5. نادیده گرفتن صلاحیت دادگاه: اگه دادخواست رو به دادگاه یا شورای حل اختلاف اشتباهی بدید (مثلاً مبلغ بالا رو ببرید شورا)، پرونده تون رد میشه و باید از نو شروع کنید.
6. فراموشی درخواست تأمین خواسته: اگه بدهکار زرنگ باشه و اموالش رو منتقل کنه، حتی با داشتن حکم قطعی، ممکنه نتونید به پولتون برسید. تأمین خواسته، از این اتفاق جلوگیری می کنه.
7. تأخیر در اقدام: هرچه زودتر برای مطالبه پولتون اقدام کنید، شانس موفقیتتون بیشتره و از طولانی شدن روند کار جلوگیری میشه.

با آگاهی از این اشتباهات و دوری از اونها، می تونید با خیال راحت تر و مؤثرتر، طلب خودتون رو پیگیری کنید.

سوالات متداول

چگونه بدون مدرک رسمی (مثل چک و سفته) می توانم طلب خود را مطالبه کنم؟

اگه مدرک کتبی مثل چک یا سفته ندارید، می تونید با استفاده از شهادت شهود، اقرار بدهکار (مثلاً در پیامک ها یا مکالمات ضبط شده)، یا سایر قرائن و امارات موجود، طلب خودتون رو ثابت کنید. البته اثبات در این حالت سخت تره و نیاز به دلایل محکم تری داره.

آیا برای هر مبلغی باید به دادگاه مراجعه کرد؟

نه، اگه مبلغ طلب شما تا سقف 200,000,000 ریال (بیست میلیون تومان) باشه، باید به شورای حل اختلاف مراجعه کنید. برای مبالغ بالاتر، دادگاه عمومی حقوقی صالح به رسیدگیه.

مدت زمان رسیدگی به پرونده مطالبه وجه چقدر است؟

مدت زمان رسیدگی بستگی به عوامل مختلفی مثل شلوغی دادگاه، کامل بودن مدارک، حضور یا عدم حضور طرفین و اعتراضات احتمالی داره. تو شورای حل اختلاف معمولاً سریع تره (چند ماه) و تو دادگاه ممکنه بیشتر طول بکشه (گاهی تا یک سال یا بیشتر).

اگر بدهکار توانایی پرداخت نداشته باشد (اعسار)، چه می شود؟

اگه بدهکار واقعاً توانایی پرداخت یکجای پول رو نداشته باشه، می تونه با تقدیم دادخواست اعسار (یعنی درخواست اعلام ناتوانی مالی)، از دادگاه درخواست کنه که اجازه بده بدهیش رو به صورت اقساطی پرداخت کنه. اگه اعسارش ثابت بشه، دادگاه رأی به تقسیط میده.

آیا می توان همزمان با مطالبه وجه، درخواست جلب بدهکار را نیز داد؟

به طور مستقیم نمی تونید همزمان با مطالبه وجه، درخواست جلب بدید. جلب بدهکار معمولاً در مرحله اجرای حکم و بعد از اینکه بدهکار از پرداخت بدهی خود (با وجود توانایی) امتناع کنه و اعسارش هم ثابت نشده باشه، امکان پذیره. یعنی اول باید حکم به نفع شما صادر و قطعی بشه، بعد اگه بدهکار پرداخت نکرد، می تونید برای جلبش اقدام کنید.

تفاوت دعوای مطالبه وجه با چک با دعوای مطالبه وجه عادی چیست؟

دعوای مطالبه وجه با چک، به دلیل وجود سند تجاری چک، مسیرهای قانونی سریع تر و ساده تری داره. مثلاً می تونید از طریق اجرای احکام ثبت یا دادگاه کیفری اقدام کنید و بدون نیاز به تودیع خسارت احتمالی، درخواست تأمین خواسته (توقیف اموال) بدید. اما مطالبه وجه عادی (مثل قرض با دست نوشته یا رسید بانکی) مسیر حقوقی عادی رو طی می کنه که ممکنه کمی طولانی تر باشه و برای تأمین خواسته هم معمولاً نیاز به تودیع وثیقه (خسارت احتمالی) داره.

نتیجه گیری

همونطور که دیدید، مطالبه وجه و پس گرفتن طلب، یه فرآیند حقوقی مشخص داره که با آگاهی و دقت میشه به نتیجه مطلوب رسید. از جمع آوری مدارک و ارسال اظهارنامه گرفته تا تنظیم درست دادخواست و پیگیری مراحل قضایی، هر قدمش اهمیت خاص خودشو داره. امیدوارم با خوندن این مقاله، راه براتون روشن تر شده باشه و بتونید با اطمینان بیشتری برای احقاق حق خودتون اقدام کنید.

یادتون باشه که تو این مسیر تنها نیستید و میشه از کمک متخصص ها هم استفاده کرد. هر چقدر که شما با آمادگی و اطلاعات بیشتری وارد این مسیر بشید، شانس موفقیتتون بالاتر میره و کمتر گرفتار پیچ وخم های اداری و قضایی میشید. پس با همین اطلاعات به جلو حرکت کنید و حقتون رو از کسی که بهتون بدهکاره بگیرید.