اصطلاحات در ارز دیجیتال

اصطلاحات ارز دیجیتال واژه های کلیدی هستند که برای فعالیت یا حتی درک این دنیای جذاب بهشون نیاز داری. از مفاهیم پایه مثل بلاکچین و کریپتوکارنسی گرفته تا کلمات تخصصی تر مثل هاوینگ و نود، هر کدوم داستان خودشون رو دارن و برای اینکه تو این بازار سردرگم نشی، باید معنیشون رو بدونی.

دنیای ارزهای دیجیتال مثل یه اقیانوس بی کرانه می مونه که هر روز داره بزرگ تر و پیچیده تر میشه. برای اینکه تو این اقیانوس غرق نشی و بتونی با خیال راحت توش شنا کنی، باید زبونش رو بلد باشی. همون طور که برای سفر به یه کشور جدید، لازمه چند کلمه از زبانشون رو بدونی، برای ورود به دنیای کریپتو هم باید با اصطلاحات رایجش آشنا باشی. این آشنایی نه تنها کمک می کنه خبرها رو بهتر بفهمی، بلکه باعث میشه بتونی تصمیم های هوشمندانه تری بگیری و از هر نوع سوءتفاهم یا حتی کلاهبرداری احتمالی در امان بمونی. هدف ما تو این مقاله اینه که یه مرجع کامل و کاربردی از مهم ترین و پرکاربردترین اصطلاحات دنیای ارز دیجیتال رو بهت معرفی کنیم. قرار نیست با کلمات قلمبه سلمبه سردرگمت کنیم، بلکه می خوایم هر اصطلاح رو با زبون خودمون و با مثال های ساده برات توضیح بدیم. پس کمربندها رو ببند و آماده یه سفر هیجان انگیز به دل واژه نامه کریپتو باش!

بذار اول از همه یه نگاه بندازیم به دسته بندی اصطلاحاتی که قراره تو این مقاله باهاشون آشنا بشیم:

• اصطلاحات پایه و عمومی ارز دیجیتال و بلاکچین
• اصطلاحات مربوط به استخراج (ماینینگ)
• اصطلاحات کیف پول های ارز دیجیتال
• اصطلاحات رایج در صرافی ها و معاملات (ترید)
• اصطلاحات بازار و روانشناسی ترید
• اصطلاحات پیشرفته تر و مرتبط با پروژه ها و توسعه

اصطلاحات پایه و عمومی ارز دیجیتال و بلاکچین

بیا اول بریم سراغ اون اصطلاحات ارز دیجیتال که اگه ندونیشون، مثل این می مونه که بخوای بدون الفبا کتاب بخونی! اینا پایه های دنیای کریپتو هستن و هر جایی که صحبت از ارز دیجیتال باشه، حتماً اسمشون رو می شنوی. پس با دقت بخون که این بخش خیلی مهمه.

Cryptocurrency – کریپتوکارنسی (ارز دیجیتال/رمز ارز)

کریپتوکارنسی یه جور پوله، ولی نه از این پول های کاغذی که دستت می گیریم. این پول کاملاً دیجیتالیه و برای اینکه امنیتش حفظ بشه، از رمزنگاری (Cryptography) استفاده می کنه. برخلاف پول معمولی که بانک ها کنترلش می کنن، ارزهای دیجیتال معمولاً غیرمتمرکز هستن و هیچ دولت یا نهادی پشتشون نیست.

Blockchain – بلاکچین

بلاکچین رو می تونیم مثل یه دفتر کل دیجیتالی خیلی بزرگ در نظر بگیریم که تمام تراکنش های ارز دیجیتال توش ثبت میشه. فرقش با دفترهای معمولی اینه که این دفتر توزیع شده است، یعنی نسخه های زیادی ازش روی کامپیوترهای مختلف دنیا وجود داره و کسی نمی تونه به راحتی تغییرش بده. هر تراکنش تو یه بلوک ذخیره میشه و این بلوک ها مثل زنجیر به هم وصل میشن، واسه همین بهش میگن بلاکچین یا زنجیره بلوکی.

Decentralized – غیرمتمرکز

غیرمتمرکز یعنی چی؟ یعنی اینکه هیچکس یا هیچ نهاد خاصی قدرت اصلی رو نداره و همه چیز بین شرکت کننده ها یا همون گره ها تقسیم شده. تو دنیای بلاکچین، این یعنی هیچ بانک مرکزی یا دولتی روی ارز دیجیتال خاصی کنترل نداره و همه تصمیم گیری ها به صورت جمعی و بر اساس پروتکل شبکه انجام میشه. همین موضوع یکی از بزرگ ترین مزیت های ارزهای دیجیتاله، چون فساد یا دستکاری رو خیلی سخت می کنه.

Peer-to-peer (P2P) – همتا به همتا

شبکه همتا به همتا یعنی اینکه دو نفر می تونن مستقیماً با هم معامله کنن، بدون نیاز به واسطه. فکر کن می خوای به دوستت پول بدی، به جای اینکه از طریق بانک پول رو واریز کنی، مستقیماً از کیف پول دیجیتالت به کیف پول اون پول رو می فرستی. تو بلاکچین، تراکنش ها اینجوری انجام میشن و همین باعث میشه سرعت و امنیتشون بالاتر بره.

Distributed Ledger Technology (DLT) – دفتر کل توزیع شده

DLT یا دفتر کل توزیع شده، یه تکنولوژی جدیده که اطلاعات رو توی چندین مکان ذخیره و همزمان بروزرسانی می کنه. بلاکچین خودش یه نوع خاص از DLT محسوب میشه. مزیتش اینه که هر تغییری در اطلاعات، تو تمام نسخه ها منعکس میشه و این یعنی شفافیت و امنیت بالا. برای همین هیچکس نمی تونه یه تراکنش رو تغییر بده، چون باید تمام نسخه های اون رو همزمان تغییر بده که عملاً غیرممکنه.

Smart Contracts – قراردادهای هوشمند

قراردادهای هوشمند رو میشه مثل یه قرارداد خودکار دونست. اینا برنامه های کوچیکی هستن که روی بلاکچین اجرا میشن. فرض کن یه قراردادی می بندی که اگه فلان شرایط اتفاق افتاد، به صورت خودکار فلان مبلغ به حساب طرف مقابل واریز بشه. قرارداد هوشمند بدون نیاز به وکیل یا بانک، این کار رو دقیقاً طبق شرط هایی که از قبل تعیین شده، انجام میده. اتریوم معروف ترین پلتفرمیه که قراردادهای هوشمند رو پشتیبانی می کنه.

Token – توکن

توکن یه جور دارایی دیجیتاله که روی یه بلاکچین مشخص ساخته میشه. ممکنه یه توکن، نماینده یه ارز دیجیتال باشه، یا مثلاً حق مالکیت یه چیزی رو نشون بده، حتی می تونه یه اثر هنری دیجیتال باشه! توکن ها معمولاً کاربردهای خاصی تو پروژه های مختلف دارن. بیا چند نوع توکن رو بشناسیم:

• Utility Token – توکن کاربردی: این توکن ها برای دسترسی به خدمات یا محصولات یه پلتفرم خاص استفاده میشن. مثلاً توکن یه بازی که باهاش می تونی آیتم بخری.
• Security Token – توکن امنیتی: این توکن ها مثل سهام شرکت ها هستن و نشون دهنده مالکیت روی یه دارایی واقعی (مثل سهام، املاک یا حتی سود یه شرکت) هستن.
• NFT (Non-Fungible Token) – توکن غیرقابل تعویض: ان اف تی ها واقعاً خاصن. هر NFT یه چیز منحصربه فرده و با هیچ چیز دیگه ای نمی تونی عوضش کنی. فکر کن یه اثر هنری دیجیتال یا یه تیکه زمین تو متاورس که فقط مال توئه.

Public Key – کلید عمومی

کلید عمومی مثل آدرس خونه ت می مونه. یه کد منحصر به فرده که می تونی به بقیه بدی تا اگه خواستن برات ارز دیجیتال بفرستن، ازش استفاده کنن. این کلید رو همه می تونن ببینن و هیچ مشکلی نداره.

Private Key – کلید خصوصی

کلید خصوصی رو میشه گفت مهم ترین و محرمانه ترین بخش کیف پولت. این مثل رمز گاوصندوق بانکی می مونه؛ اگه دست کسی بیفته، می تونه تمام دارایی هات رو برداره. پس حواست باشه که کلید خصوصیت رو همیشه پیش خودت نگه داری و هیچ وقت به هیچکس ندی.

یادت باشه، کلید خصوصیت مهم ترین دارایی تو تو دنیای کریپتوئه. مثل رمز گاوصندوق بانکی می مونه؛ اگه گمش کنی یا دست کسی بیفته، دارایی هات رو از دست می دی و هیچ راه برگشتی نداره.

Forks – فورک ها (انشعابات)

فکر کن یه نرم افزاری داری که یهو توسعه دهنده ها تصمیم می گیرن یه تغییر بزرگ توش بدن. فورک تو بلاکچین هم یه همچین چیزیه. وقتی قوانین یه بلاکچین عوض میشه، ممکنه دوتا نسخه از اون بلاکچین به وجود بیاد. فورک ها دو نوع اصلی دارن:

• Hard Fork – هارد فورک (فورک سخت): این یه تغییر بزرگه که با نسخه های قبلی بلاکچین ناسازگاره. یعنی اگه یه هارد فورک اتفاق بیفته، همه باید نرم افزارشون رو به نسخه جدید آپدیت کنن وگرنه دیگه نمی تونن تو شبکه فعالیت کنن. مثل وقتی که یه مسیر جدید کلاً از یه جای دیگه جدا میشه.
• Soft Fork – سافت فورک (فورک نرم): این تغییرات کوچیک تر و سازگارن. یعنی نسخه های قدیمی هم می تونن همچنان با شبکه جدید کار کنن، البته با محدودیت هایی. مثل وقتی که یه جاده آسفالت جدید می کشن، ولی هنوز می تونی از جاده خاکی قدیمیم رد بشی.

Node – گره

هر کامپیوتری که به شبکه بلاکچین وصله و اطلاعات رو تأیید و ذخیره می کنه، یه گره نامیده میشه. گره ها مسئول نگه داشتن و بروز نگه داشتن دفتر کل بلاکچین هستن و کمک می کنن تا شبکه غیرمتمرکز بمونه.

Genesis Block – بلاک اولیه

جنسیس بلاک یا همون بلاک اولیه، اولین بلوکیه که توی هر بلاکچین ساخته میشه. مثل صفحه اول یه کتاب تاریخ می مونه که شروع همه چیز از اونجاست.

Consensus Mechanism – مکانیسم اجماع

مکانیسم اجماع یه سری قوانین و روش هاست که تو شبکه بلاکچین به کار می ره تا همه شرکت کننده ها روی صحت و اعتبار تراکنش ها و بلوک های جدید توافق کنن. این مکانیسم باعث میشه بدون نیاز به یه نهاد مرکزی، همه چیز درست و امن پیش بره. معروف ترین مکانیسم ها Proof of Work و Proof of Stake هستن که پایین تر توضیحشون میدیم.

Protocol – پروتکل

پروتکل به مجموعه قوانین و استانداردهایی میگن که تمام فعالیت ها و ارتباطات تو یه شبکه بلاکچین رو مشخص می کنه. مثل قوانین راهنمایی و رانندگی می مونه که نظم رو تو خیابون برقرار می کنه.

Digital Signature – امضای دیجیتال

امضای دیجیتال یه روش رمزنگاریه که تضمین می کنه یه تراکنش واقعاً توسط صاحبش انجام شده و هیچکس نمی تونه بعداً اون رو انکار کنه. مثل امضای خودکار رو کاغذ می مونه، ولی خیلی امن تر و غیرقابل جعل.

Cryptography – رمزنگاری

رمزنگاری علم پنهان کردن اطلاعاته، طوری که فقط گیرنده اصلی بتونه اون رو بخونه. تو دنیای ارز دیجیتال، رمزنگاری ستون فقرات امنیته. کلیدهای عمومی و خصوصی، توابع هش و همه اینا بر پایه رمزنگاری کار می کنن تا پول و اطلاعاتت امن بمونه.

Cryptographic Hash Function – تابع هش رمزنگاری

تابع هش یه الگوریتم ریاضیه که یه حجم زیادی از اطلاعات رو می گیره و تبدیلش می کنه به یه رشته کوتاه و منحصربه فرد از حروف و اعداد. این رشته برای هر ورودی، همیشه یکسانه، ولی اگه کوچک ترین تغییری تو ورودی بدی، خروجی کاملاً فرق می کنه. تو بلاکچین برای تأیید صحت داده ها و ساخت بلوک ها ازش استفاده میشه.

Halving – هاوینگ (نصف شدن پاداش)

هاوینگ یه اتفاق خیلی مهمه که تو شبکه هایی مثل بیت کوین رخ میده. تو این رویداد، پاداش ماینرها برای استخراج هر بلوک به نصف کاهش پیدا می کنه. این کار باعث میشه عرضه کوین های جدید کم بشه و روی قیمت تأثیر مثبت بذاره (اگه تقاضا بالا بمونه). هاوینگ بیت کوین هر چهار سال یک بار اتفاق می افته و معمولاً قبلش بازار حسابی هیجان زده میشه.

DeFi (Decentralized Finance) – دیفای (امور مالی غیرمتمرکز)

دیفای رو میشه آینده بانکداری دید، ولی بدون بانک! این یه سیستم مالیه که روی بلاکچین و بدون نیاز به واسطه های سنتی (مثل بانک ها) کار می کنه. وام گرفتن، وام دادن، صرافی ها و بیمه، همه ش تو دیفای به صورت خودکار و از طریق قراردادهای هوشمند انجام میشه. این مفهوم داره دنیای مالی رو حسابی تکون میده.

DAO (Decentralized Autonomous Organization) – دائو (سازمان خودمختار غیرمتمرکز)

دائو یه جور سازمانه که با کدهای برنامه نویسی و قراردادهای هوشمند اداره میشه، نه با یه مدیر یا هیئت مدیره. تصمیم گیری ها توش با رای گیری از بین دارندگان توکن های حکومتی (Governance Token) انجام میشه. فکر کن یه شرکت داری که همه سهامدارها تو تصمیم گیری هاش شریکن، بدون اینکه نیاز به جلسات طولانی و بوروکراسی باشه.

dApp (Decentralized Application) – برنامه غیرمتمرکز

dAppها رو میشه مثل اپلیکیشن های معمولی (مثل اینستاگرام یا واتساپ) دونست، با این تفاوت که روی بلاکچین اجرا میشن و هیچ سرور مرکزی ای ندارن. این یعنی هیچکس نمی تونه اونا رو سانسور یا متوقف کنه و داده های کاربرا هم دست یه شرکت خاص نیست.

Web3 – وب 3

وب 3 یا وب غیرمتمرکز نسل بعدی اینترنته که قراره بر پایه بلاکچین بنا بشه. تو وب 2 (همین اینترنتی که الان استفاده می کنیم)، اطلاعات و قدرت دست شرکت های بزرگی مثل گوگل و فیسبوکه. اما تو وب 3، کنترل داده ها و هویت دیجیتال دست خود کاربره و دیگه نیازی به واسطه ها نیست. این مفهوم داره آینده اینترنت رو متحول می کنه.

Altcoin – آلت کوین

آلت کوین به هر ارز دیجیتالی به جز بیت کوین گفته میشه. کلمه آلت از Alternative (جایگزین) میاد. اتریوم، ریپل، لایت کوین و هزاران ارز دیجیتال دیگه، همه شون آلت کوین محسوب میشن.

Stablecoin – استیبل کوین

استیبل کوین ها ارزهای دیجیتالین که قیمت ثابت و پایداری دارن. اینا معمولاً به یه دارایی با ارزش (مثل دلار آمریکا یا طلا) گره خورده ان تا نوسانات بازار کریپتو رو تجربه نکنن. معروف ترینشون تتر (USDT) و USDC هستن. استیبل کوین ها برای معامله گرها که می خوان از نوسانات بازار دور بمونن، خیلی کاربردی ان.

Circulating Supply – عرضه در گردش

عرضه در گردش یعنی تعداد کل توکن هایی از یه ارز دیجیتال که در حال حاضر توی بازار در دسترس و قابل معامله ان. این عدد می تونه روی قیمت و ارزش بازار یه ارز تأثیر بذاره.

Total Supply – عرضه کل

عرضه کل یعنی تمام توکن هایی که از یه ارز دیجیتال تابحال ساخته شدن (چه در گردش باشن چه نباشن).

Max Supply – حداکثر عرضه

حداکثر عرضه یعنی سقف نهایی توکن هایی که از یه ارز دیجیتال می تونه وجود داشته باشه. مثلاً بیت کوین حداکثر عرضه ۲۱ میلیون واحد داره که بیشتر از اون هرگز تولید نمیشه.

Market Capitalization (MCAP/Cap) – ارزش بازار

ارزش بازار یه ارز دیجیتال (یا به قول معروف مارکت کپ)، یعنی ارزش کل اون ارز توی بازار. این عدد از ضرب قیمت فعلی هر واحد در تعداد عرضه در گردش به دست میاد و نشون دهنده اندازه و بزرگی یه ارز دیجیتاله.

Fiat – فیات (پول کاغذی/اعتباری)

فیات همون پول های سنتی خودمونه؛ مثل دلار، یورو، ریال و… اینا پول هایی هستن که توسط دولت ها صادر میشن و ارزششون رو از اعتماد مردم به دولت و بانک مرکزی می گیرن.

اصطلاحات مربوط به استخراج (ماینینگ)

استخراج یا ماینینگ، قلب تپنده بعضی از بلاکچین ها مثل بیت کوینه. اینجا قراره با اصطلاحات مربوط به این فرآیند مهم آشنا بشیم که چطوری ارزهای دیجیتال جدید تولید میشن و تراکنش ها تأیید میشن. اگه می خوای بدونی ماینرها دقیقاً چیکار می کنن، این بخش رو از دست نده.

Mining – استخراج

استخراج یعنی استفاده از کامپیوترهای قدرتمند برای حل مسائل پیچیده ریاضی و تأیید تراکنش ها تو شبکه بلاکچین. ماینرها با این کار به امنیت شبکه کمک می کنن و در ازای زحمتشون، پاداش می گیرن که معمولاً همون ارز دیجیتال جدیده.

Miner – ماینر (استخراج کننده)

ماینر هم به فردی میگن که کار استخراج رو انجام میده، هم به دستگاهی که برای این کار استفاده میشه.

Mining Rig – ریگ استخراج

ریگ استخراج یه مجموعه از سخت افزارهای کامپیوتریه (معمولاً چندین کارت گرافیک یا دستگاه های اختصاصی ASIC) که برای ماینینگ ارز دیجیتال بهینه شده. مثل یه دستگاه خیلی قوی که فقط برای یه کار خاص ساخته شده.

Mining Pool – استخر استخراج

استخر استخراج جاییه که ماینرهای کوچیک تر قدرت محاسباتی خودشون رو با هم جمع می کنن تا شانس پیدا کردن بلوک و گرفتن پاداش رو افزایش بدن. پاداش هم بینشون به نسبت قدرت پردازشی که گذاشتن، تقسیم میشه. مثل این می مونه که چند نفر با هم بلیط بخت آزمایی بخرن تا شانس برنده شدنشون بیشتر بشه.

Mining Farm – مزرعه استخراج

مزرعه استخراج یه مکان خیلی بزرگه که پر از ریگ های استخراج یا دستگاه های ASIC هست. اینا معمولاً توسط شرکت های بزرگ برای ماینینگ در مقیاس صنعتی راه اندازی میشن و انرژی زیادی مصرف می کنن.

Hash Rate – هش ریت

هش ریت (Hash Rate) یا قدرت هش، سرعت محاسبات کامپیوتری یه ماینر یا کل شبکه بلاکچین رو نشون میده. هرچی هش ریت بالاتر باشه، یعنی قدرت پردازش و امنیت شبکه بیشتره و شانس ماینر برای پیدا کردن بلوک هم بالاتر میره.

Block Reward – پاداش بلاک

پاداش بلاک، همون جایزه ایه که ماینرها وقتی یه بلوک رو با موفقیت استخراج و به بلاکچین اضافه می کنن، می گیرن. این پاداش معمولاً شامل یه تعداد مشخص از ارز دیجیتال جدیده.

Difficulty – سختی استخراج

سختی استخراج یه عدده که نشون میده چقدر سخته که یه بلوک جدید به بلاکچین اضافه بشه. این سختی به صورت خودکار تنظیم میشه تا تقریباً تو یه بازه زمانی ثابت (مثلاً هر ۱۰ دقیقه برای بیت کوین) یه بلوک جدید پیدا بشه، حتی اگه تعداد ماینرها زیاد بشن.

Application-Specific Integrated Circuit (ASIC) – ماینر ASIC

ماینرهای ASIC دستگاه های سخت افزاری اختصاصی هستن که فقط و فقط برای استخراج یه نوع ارز دیجیتال خاص (مثلاً بیت کوین) طراحی شدن. اینا فوق العاده قدرتمندن و مصرف انرژی بالایی دارن، ولی تو کارشون خیلی کارآمدن.

Cloud Mining – استخراج ابری

استخراج ابری یعنی شما به جای اینکه خودت دستگاه ماینر بخری و نگهداری کنی، قدرت محاسباتی ماینینگ رو از یه شرکت دیگه اجاره می کنی. اینجوری لازم نیست نگران هزینه های برق، نگهداری و خنک کننده باشی.

Selfish Mining – استخراج خودخواهانه

استخراج خودخواهانه یه استراتژی ناعادلانه ست که بعضی ماینرها برای به دست آوردن سهم بیشتری از پاداش بلاک انجام میدن. تو این روش، ماینر بلوک های جدیدی که پیدا می کنه رو فوراً به شبکه اعلام نمی کنه و سعی می کنه یه زنجیره خصوصی برای خودش بسازه و بعداً همه رو یکجا منتشر کنه.

Block Height – ارتفاع بلاک

ارتفاع بلاک به تعداد بلوک هایی اشاره داره که تا اون لحظه تو بلاکچین ساخته شدن. بلاک جنسیس (اولین بلاک) ارتفاع ۰ داره و بقیه بلوک ها همینطور به ترتیب ارتفاع می گیرن.

Scrypt – الگوریتم اسکریپت

اسکریپت یه الگوریتم هش کردنه که تو استخراج بعضی از آلت کوین ها (مثل لایت کوین) استفاده میشه. این الگوریتم نسبت به SHA-256 (الگوریتم بیت کوین) به حافظه بیشتری نیاز داره و همین باعث میشه ASICها تو استخراجش کمتر کارآمد باشن و بشه با CPU یا GPU هم ماین کرد.

SHA-256 – الگوریتم SHA-256

SHA-256 الگوریتم هش کردنیه که بیت کوین ازش استفاده می کنه. این الگوریتم برای امنیت تراکنش ها و ساخت بلوک ها خیلی مهمه و باعث میشه تغییر داده ها تقریباً غیرممکن باشه.

اصطلاحات کیف پول های ارز دیجیتال

کیف پول ارز دیجیتال مثل یه حساب بانکی برای پول های دیجیتالت می مونه، با این تفاوت که کنترل کاملش دست خودته. انواع مختلفی از کیف پول ها وجود داره که هر کدوم مزایا و معایب خودشون رو دارن. بیا با اصطلاحات مهم کیف پول ها آشنا بشیم تا بهترین گزینه رو برای خودت انتخاب کنی.

Wallet – کیف پول

کیف پول ارز دیجیتال یه نرم افزار یا سخت افزاره که بهت اجازه میده ارزهای دیجیتالت رو امن نگه داری، بفرستی و دریافت کنی. در واقع، کیف پول ها خود ارزها رو ذخیره نمی کنن، بلکه کلیدهای خصوصی رو نگه می دارن که بهت اجازه میدن به ارزهایی که تو بلاکچین داری، دسترسی داشته باشی.

Hot Wallet – کیف پول گرم (آنلاین)

کیف پول گرم یا هات ولت، کیف پولی هست که همیشه به اینترنت وصله. این کیف پول ها برای تراکنش های روزمره و سریع خیلی راحتن، ولی خب چون آنلاینن، ریسک هک شدن یا حملات سایبریشون بیشتره. مثل کیف پول های صرافی ها یا اپلیکیشن های موبایل (مثل تراست والت و متامسک).

Cold Wallet / Cold Storage – کیف پول سرد (آفلاین)

کیف پول سرد یا کلد ولت، کیف پولی هست که کاملاً آفلاینه و به اینترنت وصل نیست. اینا برای ذخیره بلندمدت و امن ارزهای دیجیتال عالی ان، چون تقریباً از حملات آنلاین مصونن. دو نوع اصلی دارن: سخت افزاری و کاغذی.

Hardware Wallet – کیف پول سخت افزاری

کیف پول سخت افزاری یه دستگاه فیزیکی کوچیکه (معمولاً شبیه فلش مموری) که کلیدهای خصوصی رو آفلاین و امن نگه می داره. هر وقت بخوای تراکنشی انجام بدی، باید دستگاه رو به کامپیوتر یا موبایلت وصل کنی و تراکنش رو روی خود دستگاه تأیید کنی. لجر (Ledger) و ترزور (Trezor) معروف ترین کیف پول های سخت افزاری هستن.

Paper Wallet – کیف پول کاغذی

کیف پول کاغذی یه تیکه کاغذه که کلیدهای عمومی و خصوصی تو به صورت QR کد روش چاپ شده. این روش خیلی امنه چون کاملاً آفلاینه، ولی خب اگه کاغذت گم بشه یا آسیب ببینه، دارایی هات رو از دست میدی. برای استفاده ازش باید QR کد رو اسکن کنی.

Custodial Wallet – کیف پول حضانتی

کیف پول حضانتی یعنی یه نفر یا یه شرکت دیگه (معمولاً صرافی) کلیدهای خصوصیت رو برای تو نگه می داره و عملاً کنترل دارایی هات دست اونه. استفاده از این کیف پول ها راحته، ولی خب باید به اون شرکت اعتماد کنی که پولت رو درست نگه داره. کیف پول تو صرافی نوبیتکس یه مثال از کیف پول حضانتیه.

Non-Custodial Wallet – کیف پول غیرحضانتی

کیف پول غیرحضانتی یعنی کنترل کامل کلیدهای خصوصیت دست خودته و هیچ شرکت یا نهادی به اونا دسترسی نداره. این امن ترین راه برای نگهداری ارز دیجیتاله، ولی مسئولیت حفظ کلید خصوصیت هم کاملاً با خودته. تراست والت و متامسک از این نوع کیف پول ها هستن.

Multi-signature (Multi-Sig) Wallet – کیف پول چند امضایی

کیف پول چند امضایی یه جور کیف پوله که برای انجام هر تراکنش، نیاز به چندین امضا یا تأییدیه داره. مثلاً اگه یه شرکت بخواد از این کیف پول استفاده کنه، باید چند نفر از مدیران با هم تراکنش رو تأیید کنن. این باعث افزایش امنیت میشه و برای حساب های مشترک یا سازمانی خیلی مناسبه.

Seed Phrase / Recovery Phrase – عبارت بازیابی (Seed)

عبارت بازیابی (که بهش Seed Phrase یا کلمات بذر هم میگن) یه سری کلمات (معمولاً ۱۲ یا ۲۴ کلمه) هستن که کیف پولت بهت میده. این عبارت مثل رمز اصلی کیف پولت می مونه و اگه کیف پولت رو گم کنی یا خراب بشه، با استفاده از این کلمات می تونی تمام دارایی هات رو بازیابی کنی. این عبارت رو باید تو یه جای امن و آفلاین نگه داری و هیچوقت به کسی نشون ندی!

Address – آدرس کیف پول

آدرس کیف پول همون کلید عمومیته که بهت گفتم مثل آدرس خونه می مونه. یه رشته طولانی از حروف و اعداده که برای دریافت ارز دیجیتال ازش استفاده میشه.

UTXO (Unspent Transaction Output) – خروجی تراکنش خرج نشده

UTXO یه اصطلاح فنی تو بلاکچین بیت کوینه که به مقدار ارز دیجیتالی اشاره داره که از یه تراکنش قبلی برات مونده و هنوز خرجش نکردی. مثل پول خرد می مونه که تو جیبت مونده.

اصطلاحات رایج در صرافی ها و معاملات (ترید)

اگه قصد داری وارد بازار ارزهای دیجیتال بشی و خرید و فروش کنی، باید با اصطلاحات صرافی ها و ترید حسابی آشنا باشی. این اصطلاحات بهت کمک می کنن تا بتونی تو فضای شلوغ و پرنوسان ترید، راحت تر حرکت کنی و تصمیمات درست تری بگیری. پس بریم سراغش:

Exchange – صرافی

صرافی ارز دیجیتال جاییه که می تونی ارزهای دیجیتال مختلف رو با هم یا با پول فیات (مثل دلار) خرید و فروش کنی. صرافی ها مثل بانک ها یا صرافی های سنتی می مونن، ولی برای ارزهای دیجیتال.

Centralized Exchange (CEX) – صرافی متمرکز

صرافی متمرکز یه پلتفرم معمولیه که یه شرکت خاص اونو کنترل می کنه. تو این صرافی ها، کلیدهای خصوصی و دارایی هات تا حدودی دست خود صرافیه و برای ورود بهشون باید مراحل احراز هویت (KYC) رو طی کنی. کار باهاشون آسونه، ولی خب به اون شرکت اعتماد می کنی که اطلاعات و دارایی هات رو امن نگه داره.

Decentralized Exchange (DEX) – صرافی غیرمتمرکز

صرافی غیرمتمرکز، برخلاف CEX، هیچ نهاد مرکزی ای نداره و مستقیماً روی بلاکچین کار می کنه. تو DEXها، همیشه کنترل دارایی هات دست خودته و لازم نیست اونا رو به صرافی بسپری. تراکنش ها به صورت همتا به همتا انجام میشن و معمولاً نیازی به احراز هویت نیست. یونی سواپ (Uniswap) و پنکیک سواپ (PancakeSwap) معروف ترین DEXها هستن.

برای اینکه بهتر تفاوت CEX و DEX رو درک کنی، این جدول رو ببین:

ویژگی	صرافی متمرکز (CEX)	صرافی غیرمتمرکز (DEX)
کنترل کلید خصوصی	دست صرافی (حضانتی)	دست کاربر (غیرحضانتی)
احراز هویت (KYC)	معمولاً لازم است	معمولاً لازم نیست
امنیت	ریسک هک شدن صرافی	امنیت بیشتر (کنترل کاربر)
راحتی استفاده	آسان تر برای مبتدیان	پیچیده تر برای مبتدیان
نقدینگی	معمولاً بالاتر	بسته به استخر نقدینگی

Cryptocurrency Pair – جفت ارز دیجیتال

جفت ارز دیجیتال یعنی دوتا ارز که می تونی اونا رو در مقابل هم معامله کنی. مثلاً BTC/USDT یعنی بیت کوین رو در مقابل تتر معامله می کنی. این جفت ها بهت نشون میدن که با چه ارزی داری چی رو می خری یا می فروشی.

Spot Trading – معاملات اسپات (نقدی)

معاملات اسپات یا نقدی یعنی خرید و فروش آنی ارز دیجیتال با قیمت لحظه ای بازار. تو این نوع معامله، اگه دکمه خرید رو بزنی، همون لحظه دارایی رو با قیمت جاری بازار می خری و مالک اون میشی.

Order Book – دفتر سفارشات (اردر بوک)

دفتر سفارشات (Order Book) یه لیسته که تمام سفارش های خرید (Bid) و فروش (Ask) یه ارز دیجیتال رو در قیمت های مختلف نشون میده. این دفتر بهت کمک می کنه عمق بازار و میزان عرضه و تقاضا رو تو قیمت های مختلف ببینی.

Trading Volume – حجم معاملات

حجم معاملات یعنی مقدار کل یه ارز دیجیتال که تو یه بازه زمانی مشخص (مثلاً ۲۴ ساعت) معامله شده. حجم معاملات بالا معمولاً نشونه فعالیت زیاد و نقدینگی خوب یه بازاره.

Trading Fees – کارمزدهای معاملاتی

کارمزدهای معاملاتی هزینه ای هستن که صرافی بابت انجام معاملات ازت می گیره. این کارمزد می تونه درصدی از مبلغ معامله باشه یا یه مبلغ ثابت.

KYC (Know Your Customer) – احراز هویت

KYC یا احراز هویت، مجموعه ای از مراحله که باید تو صرافی های متمرکز انجام بدی تا هویتت تأیید بشه. این مراحل برای جلوگیری از پولشویی و کلاهبرداری انجام میشن و معمولاً شامل ارائه مدارک شناسایی هستن.

Market Order – سفارش بازار (Market Buy/Sell)

سفارش بازار یعنی می خوای همون لحظه و با هر قیمتی که تو بازار موجوده، خرید یا فروشت رو انجام بدی. این سریع ترین راه برای معامله ست، ولی خب کنترلی رو قیمت نداری و ممکنه با قیمتی که انتظارش رو نداری، معامله انجام بشه.

Limit Order – سفارش محدود (Limit Buy/Sell)

سفارش محدود یعنی یه قیمتی رو مشخص می کنی و میگی فقط اگه قیمت بازار به اون قیمت رسید، معامله من انجام بشه. مثلاً اگه بیت کوین ۵۰ هزار دلاره و تو می خوای ۴۸ هزار دلار بخری، یه Limit Buy روی ۴۸ هزار دلار میذاری. اینجوری می تونی با قیمت مورد نظرت وارد معامله بشی.

Stop Order – سفارش حد ضرر (Stop Loss/Stop Buy)

سفارش حد ضرر (Stop Loss) برای محافظت از سرمایه ت تو معاملات استفاده میشه. فرض کن یه ارز رو خریدی و نمی خوای بیشتر از یه حدی ضرر کنی. یه قیمت رو به عنوان حد ضرر تعیین می کنی که اگه قیمت به اون رسید، به صورت خودکار دارایی ت فروخته بشه. Stop Buy هم برعکسه و برای ورود به معامله در یه قیمت مشخص (معمولاً بالاتر از قیمت فعلی برای پوزیشن های لانگ) استفاده میشه.

Deposit – واریز

واریز یعنی اینکه ارز دیجیتال رو از یه کیف پول یا صرافی دیگه، به حساب صرافی خودت منتقل کنی. برای این کار، صرافی یه آدرس واریز بهت میده که باید از اون استفاده کنی.

Withdrawal – برداشت

برداشت یعنی اینکه ارز دیجیتال رو از حساب صرافی خودت، به یه کیف پول دیگه یا صرافی دیگه منتقل کنی. برای این کار، باید آدرس کیف پول مقصد رو تو صرافی وارد کنی.

Leverage – اهرم

اهرم یا لوریج، ابزاریه که بهت اجازه میده با پولی بیشتر از موجودی حساب خودت معامله کنی. مثلاً اگه اهرم ۱۰X بگیری، می تونی با ۱۰۰ دلار، معامله ای به ارزش ۱۰۰۰ دلار انجام بدی. این کار هم سودت رو می تونه چند برابر کنه، هم ضررت رو. معامله با اهرم بسیار پرریسکه و برای افراد مبتدی توصیه نمیشه.

Margin Trading – معاملات مارجین

معاملات مارجین همون معامله با اهرمه که توش از صرافی یا سایر معامله گرها پول قرض می گیری تا حجم معاملاتت رو بالا ببری. ریسکش بالاست و باید با دانش کافی واردش بشی.

Liquidity – نقدینگی

نقدینگی یعنی چقدر راحت می تونی یه ارز دیجیتال رو بدون اینکه روی قیمتش تأثیر زیادی بذاری، به پول نقد (یا یه ارز دیگه) تبدیل کنی. یه بازار با نقدینگی بالا، یعنی خریدار و فروشنده زیاد داره و می تونی سریع معاملاتت رو انجام بدی.

Escrow – اسکرو (امانی)

اسکرو یا امانی، یه واسطه شخص ثالثه که دارایی ها رو تا زمانی که شرایط یه معامله خاص انجام بشه، پیش خودش نگه می داره. این کار برای معاملات امن تر و اعتماد سازی تو فضایی که طرفین به هم اعتماد ندارن، استفاده میشه.

Confirmed – تایید شده (تراکنش)

وقتی یه تراکنش تو بلاکچین تأیید میشه، یعنی توسط گره ها بررسی و ثبت شده. هر بلاکچین تعداد تأییدیه خاصی (مثلاً ۶ تأییدیه برای بیت کوین) رو برای امن شدن کامل یه تراکنش نیاز داره.

Transaction Fee – کارمزد تراکنش

کارمزد تراکنش، مبلغیه که برای انجام یه تراکنش تو شبکه بلاکچین باید بپردازی. این کارمزد معمولاً به ماینرها (برای PoW) یا اعتبارسنج ها (برای PoS) تعلق می گیره و بسته به شلوغی شبکه و نوع ارز، می تونه متفاوت باشه.

Double Spend – دوبار خرج کردن

دوبار خرج کردن یه مشکل امنیتیه که توش یه نفر سعی می کنه یه ارز دیجیتال رو دوبار خرج کنه. بلاکچین ها با ساختار امنیتی خودشون (مثل مکانیسم اجماع) از این اتفاق جلوگیری می کنن.

Zero Confirmation Transaction – تراکنش با تایید صفر

تراکنش با تأیید صفر، تراکنشیه که هنوز تو بلاکچین تأیید نشده. این تراکنش ها سریع تر انجام میشن، ولی ریسک دوبار خرج کردن توشون بالاتره و معمولاً برای مبالغ کم استفاده میشن.

Locktime – زمان قفل

زمان قفل یه شرطه که تو بعضی تراکنش ها استفاده میشه و مشخص می کنه که یه تراکنش تا قبل از یه زمان یا ارتفاع بلاک مشخص، نمی تونه تو شبکه تأیید و اجرا بشه.

اصطلاحات بازار و روانشناسی ترید

بازار ارزهای دیجیتال مثل یه موجود زنده ست که تحت تأثیر احساسات و اتفاقات زیادی قرار می گیره. اگه می خوای یه تریدر موفق باشی، باید با این اصطلاحات روانشناسی بازار هم آشنا باشی تا بتونی تصمیمات بهتری بگیری و اسیر هیجانات نشی.

Bull Market / Bullish – بازار گاوی (صعودی)

بازار گاوی یعنی بازار تو یه روند صعودی طولانیه و قیمت ها هی بالا میرن. تو این شرایط، سرمایه گذارها خوش بینن و انتظار دارن قیمت ها باز هم بیشتر بشن. «بول» (گاو نر) چون با شاخ هاش به بالا هل میده، نماد بازار صعودیه.

Bear Market / Bearish – بازار خرسی (نزولی)

بازار خرسی برعکس بازار گاویه؛ یعنی قیمت ها تو یه روند نزولی طولانی قرار دارن و سرمایه گذارها بدبینن. تو این شرایط، معمولاً مردم می ترسن و دنبال فروش هستن. «بر» (خرس) چون با پنجه هاش به پایین میزنه، نماد بازار نزولیه.

HODL – هودل (نگهداری بلندمدت)

هودل یه اصطلاح بامزه ست که از یه غلط املایی کلمه Hold (نگه داشتن) اومده. یعنی بدون توجه به نوسانات بازار و بالا و پایین شدن قیمت ها، ارزهات رو برای بلندمدت نگه داری و نفروشی. این یه استراتژی برای کساییه که به آینده ارزهای دیجیتال خیلی باور دارن.

FUD (Fear, Uncertainty, and Doubt) – فاد (ترس، عدم اطمینان، شک)

فاد یعنی ترس، عدم اطمینان و شک. این اصطلاح به انتشار عمدی اطلاعات منفی یا نادرست اشاره داره که باعث ترس و نگرانی تو بازار میشه تا قیمت ها رو پایین بیاره. مراقب باش که تحت تأثیر فاد قرار نگیری و همیشه خودت تحقیق کن (DYOR).

FOMO (Fear of Missing Out) – فومو (ترس از دست دادن)

فومو یعنی ترس از اینکه یه فرصت خوب رو از دست بدی. مثلاً می بینی قیمت یه ارز داره سر به فلک می کشه و تو از ترس اینکه جا بمونی، بدون تحقیق کافی و با عجله می ری تو قیمت های بالا خرید می کنی. این کار خیلی وقتا به ضررهای سنگین منجر میشه.

JOMO (Joy of Missing Out) – جومو (لذت از دست دادن)

جومو برعکس فومو هست. یعنی از اینکه وارد یه معامله یا پروژه ای نشدی که بعداً مشخص میشه ضررده بوده، خوشحالی. مثلاً وقتی قیمت یه ارز به شدت میریزه و تو از قبل نفروخته بودیش، جومو می کنی.

ATH (All-Time High) – اوج تاریخی قیمت

ATH یعنی بالاترین قیمتی که یه ارز دیجیتال تا حالا بهش رسیده. وقتی یه ارز ATH میزنه، یعنی از همه رکوردهای قبلی خودش فراتر رفته.

ATL (All-Time Low) – کمترین قیمت تاریخی

ATL هم برعکس ATH هست و یعنی کمترین قیمتی که یه ارز دیجیتال تو تمام تاریخش تجربه کرده.

Dump / Dumping – دامپ (ریزش شدید قیمت)

دامپ یعنی ریزش ناگهانی و شدید قیمت یه ارز دیجیتال. معمولاً وقتی یه عده از نهنگ ها (سرمایه گذاران بزرگ) یا حتی پروژه های کلاهبرداری دارایی زیادی رو همزمان می فروشن، دامپ اتفاق می افته.

Pump – پامپ (افزایش ناگهانی قیمت)

پامپ برعکس دامپه و یعنی افزایش ناگهانی و سریع قیمت یه ارز دیجیتال. معمولاً این افزایش قیمت با خبرسازی های مصنوعی و هیجان سازی تو جامعه ارز دیجیتال اتفاق می افته.

Bear Trap – تله خرسی

تله خرسی یه ترفنده که توش قیمت یه ارز به صورت موقت افت می کنه تا خرس ها (فروشنده ها) رو گول بزنه و وادارشون کنه بفروشن. بعد از اینکه اونا فروختن، قیمت یهو برمی گرده و کسایی که تو تله افتادن، ضرر می کنن.

Bull Trap – تله گاوی

تله گاوی هم برعکس تله خرسیه. توش قیمت یهو بالا میره تا گاوها (خریدارها) رو گول بزنه که برن تو قیمت بالا خرید کنن. بعد از خرید اونا، قیمت دوباره میریزه و اونا ضرر می کنن.

Whale – نهنگ (سرمایه گذاران بزرگ)

نهنگ ها سرمایه گذاران خیلی بزرگ تو بازار ارز دیجیتالن که حجم زیادی از یه ارز رو در اختیار دارن. حرکت اینا می تونه حسابی قیمت ها رو بالا و پایین کنه.

DYOR (Do Your Own Research) – خودتان تحقیق کنید

DYOR یه اصطلاح خیلی مهمه تو دنیای کریپتو. یعنی قبل از هر سرمایه گذاری یا معامله ای، خودت برو تحقیق کن و به حرف این و اون اعتماد نکن. این بازار پر از ریسک و کلاهبرداریه، پس تحقیق شخصی کلید موفقیتته.

Technical Analysis (TA) – تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال یه روش برای پیش بینی حرکت قیمت های آینده یه ارز دیجیتاله. تو این روش، معامله گرها با بررسی نمودارها، الگوهای قیمتی گذشته، حجم معاملات و شاخص های فنی (مثل RSI و MACD) سعی می کنن روند آینده قیمت رو حدس بزنن.

Fundamental Analysis (FA) – تحلیل فاندامنتال

تحلیل فاندامنتال یه روش دیگه برای ارزیابی ارزش واقعی یه ارز دیجیتاله. تو این روش، به جای نمودارها، عوامل پایه ای و زیربنایی مثل تیم توسعه دهنده، تکنولوژی پروژه، کاربردها، جامعه کاربری، رقبا و شرایط کلی بازار بررسی میشه تا ارزش واقعی یه پروژه مشخص بشه.

Long – پوزیشن خرید (لُنگ)

لانگ یعنی وقتی یه ارز دیجیتال رو می خری به امید اینکه قیمتش تو آینده بالا بره و سود کنی. تو معاملات فیوچرز یا اهرمی، گرفتن پوزیشن لانگ یعنی شرط بندی روی افزایش قیمت.

Short – پوزیشن فروش (شُرت)

شورت یعنی وقتی یه ارز دیجیتال رو می فروشی به امید اینکه قیمتش تو آینده پایین بیاد و از افت قیمت سود کنی. تو معاملات فیوچرز، گرفتن پوزیشن شورت یعنی شرط بندی روی کاهش قیمت.

Overbought – اشباع خرید

اشباع خرید یه وضعیته که تو تحلیل تکنیکال نشون میده قیمت یه ارز بیش از حد و به سرعت رشد کرده و ممکنه به زودی اصلاح (کاهش قیمت) داشته باشه. یعنی دیگه خریدار زیادی نمونده و بازار اشباع شده.

Oversold – اشباع فروش

اشباع فروش هم برعکس اشباع خریده و نشون میده قیمت یه ارز بیش از حد و به سرعت افت کرده و ممکنه به زودی برگرده (افزایش قیمت). یعنی دیگه فروشنده ای نمونده و بازار از فروش اشباع شده.

Altseason – آلت سیزن

آلت سیزن یا فصل آلت کوین ها، یه دوره ست که توش قیمت آلت کوین ها (به جز بیت کوین) به صورت قابل توجهی رشد می کنن. معمولاً وقتی بیت کوین یه رشد بزرگ می کنه و بعدش یه استراحت داره، سرمایه از بیت کوین خارج میشه و وارد آلت کوین ها میشه که باعث آلت سیزن میشه.

Moon – ماه

مون (Moon) یه اصطلاحیه که وقتی قیمت یه ارز دیجیتال به شدت و به صورت نجومی بالا میره، استفاده میشه. مثلاً فلان ارز داره به ماه میره یعنی قیمتش خیلی داره زیاد میشه.

Rekt – رکت (نابود شدن سرمایه)

رکت یه اصطلاح عامیانه تو دنیای کریپتوئه که به معنای نابود شدن یا ورشکست شدن سرمایه ست. وقتی کسی به خاطر یه ضرر خیلی بزرگ یا تصمیم اشتباه، سرمایه ش رو از دست میده، میگن رکت شد.

Shitcoin – شت کوین

شت کوین یه اصطلاح تحقیرآمیزه برای ارزهای دیجیتالی که هیچ هدف، کاربرد یا تکنولوژی خاصی پشتشون نیست و معمولاً فقط با هدف پامپ و دامپ یا کلاهبرداری ساخته شدن. البته این اصطلاح برای هر آلت کوینی که اعتبار کمی داره هم استفاده میشه.

Memecoin – میم کوین

میم کوین ها ارزهای دیجیتالین که بر اساس شوخی ها، میم های اینترنتی یا فرهنگ عامه ساخته شدن و معمولاً پشتوانه فنی یا کاربرد خاصی ندارن. دوج کوین (Dogecoin) و شیبا اینو (Shiba Inu) معروف ترین میم کوین ها هستن.

اصطلاحات پیشرفته تر و مرتبط با پروژه ها و توسعه

حالا که با اصطلاحات رایج آشنا شدی، وقتشه بریم سراغ مفاهیم کمی پیشرفته تر که بهت کمک می کنن پروژه های ارز دیجیتال و فناوری های بلاکچین رو عمیق تر درک کنی. اینا اصطلاحاتی هستن که تو وایت پیپرها و اخبار تکنولوژی کریپتو زیاد می شنوی.

ICO (Initial Coin Offering) – عرضه اولیه سکه

ICO یه روش جمع آوری سرمایه برای پروژه های جدید بلاکچینه. تو این روش، تیم توسعه دهنده توکن های جدید خودش رو به سرمایه گذاران می فروشه تا برای توسعه پروژه پول جمع کنه. مثل عرضه اولیه سهام تو بورس می مونه.

IDO (Initial DEX Offering) – عرضه اولیه در DEX

IDO شبیه ICO هست، با این تفاوت که عرضه اولیه توکن تو یه صرافی غیرمتمرکز (DEX) انجام میشه. این روش تمرکززدایی بیشتری داره و برای پروژه های دیفای رایجه.

IEO (Initial Exchange Offering) – عرضه اولیه در صرافی

IEO هم یه نوع عرضه اولیه ست، ولی این بار یه صرافی متمرکز مسئولیت برگزاری و فروش توکن ها رو بر عهده می گیره. این روش معمولاً امنیت بیشتری برای سرمایه گذارها داره چون صرافی قبلش پروژه رو بررسی می کنه.

Hard Cap – سقف جمع آوری سرمایه

هارد کپ (Hard Cap) یعنی حداکثر مبلغی که یه پروژه قصد داره تو یه ICO یا IDO جمع آوری کنه. وقتی به این سقف برسه، فروش توکن متوقف میشه.

Soft Cap – کف جمع آوری سرمایه

سافت کپ (Soft Cap) یعنی حداقل مبلغی که یه پروژه برای موفقیت و ادامه کارش نیاز داره. اگه پروژه نتونه به سافت کپ برسه، معمولاً پول رو به سرمایه گذاران برمی گردونه.

Pre-Sale / Whitelist – پیش فروش / وایت لیست

پیش فروش (Pre-Sale) یعنی قبل از عرضه عمومی توکن، به یه گروه خاص از سرمایه گذارها یا افراد وایت لیست شده (Whitelist) اجازه داده میشه که توکن ها رو با قیمت پایین تری بخرن. وایت لیست معمولاً شامل افرادی میشه که از طریق قرعه کشی یا انجام وظایف خاص انتخاب شدن.

Mainnet – شبکه اصلی

مین نت (Mainnet) یعنی شبکه بلاکچین اصلی و عملیاتی یه پروژه. وقتی یه پروژه از فاز توسعه و آزمایش بیرون میاد و واقعاً شروع به کار می کنه، میگن مین نتش لانچ شد.

Testnet – شبکه آزمایشی

تست نت (Testnet) یه کپی از شبکه اصلی بلاکچینه که توسعه دهنده ها برای آزمایش و اشکال زدایی ازش استفاده می کنن. توکن های روی تست نت ارزشی ندارن و فقط برای تست استفاده میشن.

Tokenomics – توکنومیکس (اقتصاد توکنی)

توکنومیکس علم اقتصاد پشت یه توکنه. این شامل نحوه عرضه توکن، توزیع، سوزاندن، کاربردها، مدل کسب درآمد و هر چیزیه که روی ارزش و پایداری یه توکن تأثیر می ذاره. بررسی توکنومیکس برای تحلیل فاندامنتال یه پروژه خیلی مهمه.

Cross-Chain – کراس چین

کراس چین یعنی قابلیت انتقال دارایی ها یا اطلاعات بین بلاکچین های مختلف. چون بلاکچین ها معمولاً با هم سازگار نیستن، تکنولوژی کراس چین کمک می کنه تا اونا بتونن با هم ارتباط برقرار کنن.

Multichain – چند زنجیره ای

مولتی چین یعنی یه پروژه یا اپلیکیشن (dApp) که می تونه روی چندتا بلاکچین مختلف کار کنه و از مزایای هر کدوم بهره ببره.

Sharding – شاردینگ

شاردینگ یه روش برای افزایش مقیاس پذیری (Scalability) بلاکچین هاست. تو این روش، بلاکچین به قسمت های کوچیک تر و موازی به اسم شارد تقسیم میشه که هر شارد می تونه تراکنش ها رو مستقل پردازش کنه. این کار باعث میشه سرعت پردازش تراکنش ها خیلی بالا بره.

Oracle – اوراکل (بلاگچین)

اوراکل تو دنیای بلاکچین مثل یه پل ارتباطی بین بلاکچین و دنیای واقعی می مونه. قراردادهای هوشمند خودشون نمی تونن به اطلاعات خارج از بلاکچین دسترسی داشته باشن. اوراکل ها داده های دنیای واقعی (مثل قیمت سهام، آب و هوا و…) رو جمع آوری می کنن و به بلاکچین میفرستن تا قراردادهای هوشمند بتونن از اونا استفاده کنن. چین لینک (Chainlink) معروف ترین اوراکله.

Ring Signature – امضای حلقوی

امضای حلقوی یه تکنیک رمزنگاریه که تو بعضی از ارزهای دیجیتال متمرکز بر حریم خصوصی (مثل مونرو) استفاده میشه. این تکنیک باعث میشه که هویت دقیق فرستنده یه تراکنش بین یه گروه از افراد ناشناس بمونه و قابل ردیابی نباشه.

Solidity – سالیدیتی (زبان برنامه نویسی)

سالیدیتی یه زبان برنامه نویسیه که برای نوشتن قراردادهای هوشمند روی بلاکچین اتریوم و سایر بلاکچین های سازگار با EVM (ماشین مجازی اتریوم) استفاده میشه.

Yield Farming – ییلد فارمینگ (کسب بازدهی)

ییلد فارمینگ یه استراتژی تو دیفای (DeFi) هست که توش سرمایه گذاران با قفل کردن ارزهای دیجیتالشون تو پروتکل های مختلف، بیشترین سود یا بازدهی رو به دست میارن. این کار معمولاً شامل قرض دادن، وام گرفتن و تأمین نقدینگی میشه.

Staking – استیکینگ (سهام گذاری)

استیکینگ یه روش برای کسب پاداش تو بلاکچین هایی هست که از مکانیسم اثبات سهام (Proof of Stake) استفاده می کنن. تو این روش، شما ارزهای دیجیتال خودت رو تو شبکه قفل می کنی تا به تأیید تراکنش ها و امنیت شبکه کمک کنی و در ازاش پاداش بگیری. مثل یه جور سپرده گذاری می مونه که سود بهش تعلق می گیره.

Liquidity Pool – استخر نقدینگی

استخر نقدینگی، مجموعه ای از ارزهای دیجیتاله که توسط کاربران (تأمین کنندگان نقدینگی) تو صرافی های غیرمتمرکز (DEX) یا پروتکل های دیفای قرار داده میشه. این استخرها باعث میشن که معاملات تو DEXها روان تر انجام بشه و تأمین کنندگان نقدینگی هم در ازای فراهم کردن نقدینگی، کارمزد دریافت می کنن.

Impermanent Loss – ضرر ناپایدار

ضرر ناپایدار یه مفهومی تو استخرهای نقدینگیه. این ضرر وقتی اتفاق می افته که نسبت قیمت دو ارزی که تو استخر قرار دادی، تغییر می کنه. اگه این نسبت خیلی عوض بشه، ممکنه ارزش دارایی هات تو استخر نقدینگی کمتر از حالتی بشه که فقط اون ارزها رو نگه داشته بودی، حتی با احتساب کارمزدی که گرفتی. بهش ناپایدار میگن چون اگه قیمت ها به حالت اول برگردن، ضرر هم جبران میشه.

Bridge – بریج (پل)

بریج یا پل، یه ابزاره که بهت اجازه میده دارایی های دیجیتالت رو بین بلاکچین های مختلف منتقل کنی. مثلاً می تونی بیت کوین رو از بلاکچین بیت کوین به بلاکچین اتریوم ببری و از اونجا تو دیفای استفاده کنی.

Gas – گس (کارمزد در اتریوم)

گس (Gas) واحد اندازه گیری کارمزد تراکنش ها تو شبکه اتریومه. مثل بنزین ماشین می مونه؛ هرچی تراکنش پیچیده تر باشه یا شبکه شلوغ تر باشه، گس بیشتری لازم داری. قیمت گس (Gas Price) و محدودیت گس (Gas Limit) روی هزینه های تراکنش تأثیر دارن.

Enterprise Blockchain (Consortium/Private Blockchain) – بلاکچین سازمانی/کنسرسیومی

بلاکچین سازمانی یا کنسرسیومی، یه نوع بلاکچینه که برخلاف بلاکچین های عمومی (مثل بیت کوین)، برای یه گروه مشخص از سازمان ها یا شرکت ها طراحی شده و فقط افراد مجاز می تونن توش شرکت کنن. این نوع بلاکچین معمولاً شفافیت کمتری برای عموم داره، ولی برای نیازهای خاص کسب وکارها مناسب تره.

Attack 51% – حمله 51%

حمله 51% وقتی اتفاق می افته که یک نهاد یا گروه، کنترل بیش از نیمی از قدرت هش (Hash Rate) یک شبکه بلاکچین (معمولاً PoW) رو به دست بیاره. تو این حالت، اون گروه می تونه تراکنش ها رو دستکاری کنه، تراکنش های جدید رو تأیید نکنه، یا حتی پول ها رو دوبار خرج کنه. البته این اتفاق برای بلاکچین های بزرگ مثل بیت کوین بسیار سخته و هزینه بره.

Algorithm – الگوریتم

الگوریتم یه مجموعه از دستورالعمل های مرحله به مرحله ست که توسط نرم افزار کامپیوتری پیاده سازی میشه تا یه کار مشخص رو انجام بده. تو دنیای کریپتو، الگوریتم ها تو استخراج، رمزنگاری، تأیید تراکنش ها و خیلی از کارهای دیگه بلاکچین نقش دارن.

Arbitrage – آربیتراژ

آربیتراژ یه استراتژی معاملاتیه که توش یه معامله گر از اختلاف قیمت یه ارز دیجیتال بین دو یا چند صرافی مختلف سود می بره. مثلاً اگه بیت کوین تو صرافی الف کمی ارزون تر از صرافی ب باشه، تو سریع تو صرافی الف می خری و تو صرافی ب می فروشی.

Block Explorer – کاوشگر بلاک

کاوشگر بلاک یه ابزار آنلاینه که بهت اجازه میده تمام تراکنش ها و اطلاعات ثبت شده روی یه بلاکچین رو ببینی و بررسی کنی. مثل یه موتور جستجو برای بلاکچین می مونه.

Burned – سوزاندن سکه

سوزاندن سکه یا توکن (Token Burn) به معنای حذف دائمی یه تعدادی از توکن ها از گردش هست. این کار معمولاً با ارسال توکن ها به یه آدرس کیف پول غیرقابل دسترس انجام میشه و هدفش کاهش عرضه توکن و افزایش ارزش باقی مانده توکن هاست.

Chain Linking – ارتباط زنجیره ها

ارتباط زنجیره ها یا Chain Linking به مکانیزم هایی اشاره داره که به بلاکچین های مختلف اجازه میدن با هم تعامل داشته باشن و اطلاعات یا دارایی ها رو بین خودشون جابجا کنن. این موضوع برای آینده بلاکچین ها و قابلیت همکاری (Interoperability) بین اونها خیلی مهمه.

Consensus Process – مکانیسم اجماع (همون Consensus Mechanism)

این همون مکانیسم اجماعه که بالاتر توضیح دادیم. فرآیندی که همه گره ها تو شبکه روی اعتبار تراکنش ها و بلوک ها توافق می کنن.

Consortium blockchain – بلاکچین کنسرسیوم (همون Enterprise Blockchain)

این همون بلاکچین سازمانیه که برای استفاده گروهی از سازمان ها طراحی شده و یک نهاد مرکزی اون رو کنترل نمی کنه، بلکه کنسرسیومی از سازمان ها بر اون نظارت دارن.

Decryption – رمزگشایی

رمزگشایی فرآیند تبدیل اطلاعات رمزگذاری شده (Ciphertext) به اطلاعات قابل فهم (Plaintext) هست. یعنی برگردوندن پیام رمزشده به حالت عادی با استفاده از کلید رمزگشایی.

Deflation – تورم زدایی (کاهش تورم)

تورم زدایی وقتی اتفاق می افته که عرضه یه ارز دیجیتال کاهش پیدا می کنه (مثلاً از طریق توکن سوزی یا هاوینگ) و ارزش اون افزایش پیدا می کنه. بعضی از ارزهای دیجیتال برای کنترل تورم، تعداد عرضه محدودی دارن.

Depth Chart – نمودار عمق بازار

نمودار عمق بازار یه نمودار بصریه که میزان عرضه و تقاضا رو برای یه جفت ارز دیجیتال تو قیمت های مختلف نشون میده. این نمودار به معامله گرها کمک می کنه تا نقدینگی بازار و مقاومت ها و حمایت های قیمتی رو بهتر بفهمن.

Digital Currency – ارز دیجیتال (همون Cryptocurrency)

این هم یه اصطلاح دیگه برای همون کریپتوکارنسی هست.

Encryption – رمزگذاری

رمزگذاری فرآیند تبدیل اطلاعات قابل فهم به اطلاعات رمزگذاری شده ست تا از دسترسی غیرمجاز به اونها جلوگیری بشه. این بخش مهمی از امنیت تو دنیای ارزهای دیجیتاله.

ERC-20 – استاندارد اتریوم

ERC-20 یه استاندارد فنی برای توکن های قابل تعویض (Fungible Tokens) روی بلاکچین اتریومه. اکثر توکن هایی که روی اتریوم ساخته میشن، از این استاندارد پیروی می کنن و همین باعث میشه با کیف پول ها و صرافی های اتریوم سازگار باشن.

Escrow – سپردن (امانی)

این همون اسکرو هست که بالاتر توضیح دادیم. یعنی استفاده از یه شخص ثالث یا قرارداد هوشمند برای نگهداری امن دارایی ها تا زمان انجام تعهدات طرفین.

Ethereum – اتریوم

اتریوم دومین ارز دیجیتال بزرگ دنیا بعد از بیت کوینه. اتریوم فقط یه ارز نیست، بلکه یه پلتفرم بلاکچین کامله که به توسعه دهنده ها اجازه میده dAppها و قراردادهای هوشمند خودشون رو روش بسازن. ارز بومی این شبکه اتر (ETH) نام داره.

Ethereum Virtual Machine (EVM) – ماشین مجازی اتریوم

EVM یه موتور محاسباتیه که روی بلاکچین اتریوم قرار داره و مسئول اجرای قراردادهای هوشمند و dAppهاست. مثل یه کامپیوتر جهانی می مونه که همه برنامه ها و قراردادها روش اجرا میشن.

Flash Loan – وام فلش

وام فلش یه ابزار پیشرفته تو دیفای هست که بهت اجازه میده بدون وثیقه، وام های خیلی بزرگ بگیری و تو همون تراکنش (بلوک) پسش بدی. این وام ها معمولاً برای فرصت های آربیتراژ و معاملات پیچیده استفاده میشن و اگه عملیات وام گیرنده موفق نباشه، کل تراکنش لغو میشه.

Full Node – گره کامل

گره کامل (Full Node) یه کامپیوتره که کل تاریخچه یه بلاکچین رو دانلود و ذخیره می کنه و تمام قوانین شبکه رو اجرا می کنه. گره های کامل نقش حیاتی تو تأیید و امن نگه داشتن شبکه دارن.

Futures Contract – قرارداد آتی

قرارداد آتی یه توافق برای خرید یا فروش یه دارایی (مثلاً یه ارز دیجیتال) تو یه قیمت مشخص و در یه تاریخ مشخص در آینده ست. این قراردادها معمولاً تو بازارهای مشتقات (Derivatives) استفاده میشن و برای پوشش ریسک یا سفته بازی کاربرد دارن.

Gas Limit – محدودیت کارمزد

گس لیمیت (Gas Limit) حداکثر میزان گسیه که یه کاربر حاضره برای انجام یه تراکنش یا اجرای یه قرارداد هوشمند تو شبکه اتریوم پرداخت کنه. این محدودیت کمک می کنه تا جلوی سوءاستفاده های احتمالی گرفته بشه و هزینه ها از یه حدی بالاتر نره.

Gas Price – قیمت کارمزد

گس پرایس (Gas Price) هزینه ایه که هر واحد گس تو شبکه اتریوم داره. هرچی گس پرایس رو بالاتر انتخاب کنی، تراکنش تو سریع تر پردازش میشه.

Group Mining – استخراج گروهی (همون Mining Pool)

استخراج گروهی همون استخر استخراجه که ماینرها با هم کار می کنن.

Governance Token – توکن حاکمیتی

توکن حاکمیتی توکنیه که به دارندگانش حق رای تو پروژه های غیرمتمرکز (مثل DAOها) میده. با داشتن این توکن ها می تونی تو تصمیم گیری های مهم پروژه مثل تغییرات پروتکل یا تخصیص بودجه شرکت کنی.

Hashing Power – نرخ هش (همون Hash Rate)

این هم یه اصطلاح دیگه برای هش ریت هست.

Layer 1 and Layer 2 – لایه 1 و لایه 2 (بلاکچین)

لایه ۱ (Layer 1) به بلاکچین اصلی و پایه (مثل بیت کوین یا اتریوم) اشاره داره. لایه ۲ (Layer 2) راه حل هایی هستن که روی لایه ۱ ساخته میشن تا مشکلات مقیاس پذیری (مثل سرعت پایین و کارمزد بالا) رو حل کنن. مثلاً شبکه لایتنینگ برای بیت کوین، یه راه حل لایه ۲ هست.

Lightning Network – شبکه لایتنینگ

شبکه لایتنینگ یه راه حل لایه ۲ برای بیت کوینه که امکان انجام تراکنش های کوچک و سریع رو با کارمزد خیلی کم فراهم می کنه. این شبکه روی بلاکچین اصلی بیت کوین ساخته شده.

MACD – مخفف میانگین متحرک همگرایی/واگرایی

MACD یه شاخص تحلیل تکنیکاله که برای شناسایی روندها و نقاط برگشت قیمت تو بازار استفاده میشه. این شاخص رابطه بین دو میانگین متحرک قیمت رو نشون میده.

Margin Bear Position – پوزیشن فروش مارجین

پوزیشن فروش مارجین همون شورت کردن (Short) تو معاملات مارجینه که توش روی کاهش قیمت یه ارز شرط بندی می کنی و از صرافی پول قرض می گیری.

Margin Bull Position – پوزیشن خرید مارجین

پوزیشن خرید مارجین همون لانگ کردن (Long) تو معاملات مارجینه که توش روی افزایش قیمت یه ارز شرط بندی می کنی و از صرافی پول قرض می گیری.

Metaverse – متاورس

متاورس یه دنیای مجازی سه بعدی و متقابله که توش کاربران می تونن با هم و با محیط تعامل داشته باشن. بلاکچین و NFTها نقش مهمی تو ساخت و مالکیت دارایی ها تو متاورس دارن.

Mint – تایید اطلاعات در بلاک (مینت کردن)

مینت کردن تو دنیای بلاکچین به معنای ساختن یا تولید کردن یه چیز جدیده. مثلاً وقتی یه NFT ساخته میشه و برای اولین بار تو بلاکچین ثبت میشه، میگن مینت شد.

Moon – ماه (همون Moon)

همونطور که گفتیم، مون به رشد نجومی قیمت اشاره داره.

MSB – کسب و کار خدمات پولی

MSB مخفف Money Services Business هست و به شرکت هایی گفته میشه که خدمات مالی مثل انتقال پول، تبادل ارز یا صدور چک ارائه میدن. صرافی های ارز دیجیتال هم معمولاً تو این دسته قرار می گیرن و باید مجوزهای لازم رو داشته باشن.

Multipool Mining – استخراج چند استخری

استخراج چند استخری یعنی یه ماینر بین چندین استخر استخراج مختلف سوییچ می کنه تا تو هر لحظه بتونه از سودآورترین استخر استفاده کنه.

Network – شبکه

تو دنیای بلاکچین، شبکه به مجموعه تمام گره ها (Nodes) و کامپیوترهایی اشاره داره که به هم متصلن و برای عملکرد بلاکچین با هم کار می کنن.

Nonce – تعداد اضافه شده به یک بلاک هش شده

Nonce یه عدد تصادفیه که ماینرها تو فرآیند اثبات کار (PoW) ازش استفاده می کنن تا یه هش معتبر برای یه بلوک پیدا کنن. این عدد دائماً تغییر می کنه تا ماینر بتونه به هش هدف برسه.

OCO (One Cancels the Other) – نوعی سفارش

سفارش OCO یه ترکیب از دو سفارش محدوده (Limit Order) که اگه یکی از اونها اجرا بشه، اون یکی به صورت خودکار لغو میشه. مثلاً یه سفارش خرید تو یه قیمت پایین و یه سفارش فروش تو یه قیمت بالاتر میذاری، که اگه هر کدوم اول انجام شد، اون یکی کنسل بشه.

Off-chain/On-chain – خارج یا داخل زنجیره

On-chain به هر چیزی اشاره داره که مستقیماً روی بلاکچین ثبت شده و تأیید شده. Off-chain به هر چیزی اشاره داره که خارج از بلاکچین اتفاق می افته (مثل معاملات تو صرافی های متمرکز) ولی نتیجه ش ممکنه در نهایت به بلاکچین منتقل بشه.

OpenSea – اوپن سی

اوپن سی (OpenSea) بزرگ ترین بازار برای خرید و فروش NFTهاست. اگه می خوای NFT بخری یا بفروشی، احتمالا سر و کارت با اوپن سی میفته.

Play to Earn (P2E) – بازی برای کسب درآمد

Play to Earn یه مدل بازی جدیده که توش بازیکن ها می تونن با بازی کردن، ارز دیجیتال یا NFT به دست بیارن. این دارایی های درون بازی ارزش واقعی دارن و میشه اونا رو فروخت. Axie Infinity یه مثال معروف از این نوع بازی هاست.

Ponzi – پانزی

پانزی یه طرح کلاهبرداریه که توش سود سرمایه گذارای قدیمی تر با پول سرمایه گذارای جدیدتر پرداخت میشه. این طرح ها معمولاً وعده سودهای خیلی بالا و غیرواقعی میدن و تو دنیای کریپتو هم متأسفانه نمونه هاش زیاد دیده میشه. حواست باشه!

Proof of Authority (PoA) – اثبات اعتبار

اثبات اعتبار (PoA) یه مکانیسم اجماع هست که توش به جای ماینرها یا استیک کننده ها، یه گروه از اعتبارسنج های از پیش تأیید شده (که اعتبارشون مشخصه) اجازه تأیید تراکنش ها و بلوک ها رو دارن. این روش برای بلاکچین های خصوصی یا کنسرسیومی استفاده میشه که نیاز به سرعت و کارایی بالا دارن.

Relative Strength Index (RSI) – شاخص قدرت نسبی

RSI یه شاخص تحلیل تکنیکاله که برای اندازه گیری سرعت و شدت تغییرات قیمت استفاده میشه. این شاخص به معامله گرها کمک می کنه تا مناطق اشباع خرید (Overbought) و اشباع فروش (Oversold) رو شناسایی کنن و نقاط احتمالی برگشت قیمت رو تشخیص بدن.

Satoshi Nakamoto – ساتوشی ناکاموتو

ساتوشی ناکاموتو نام مستعار فرد یا گروهی ناشناسه که بیت کوین رو خلق کرد و وایت پیپر اون رو منتشر کرد. هویت واقعی ساتوشی ناکاموتو هنوز هم یک رازه.

SATS – کوچیک ترین واحد بیت کوین

ساتوشیه (SATS) کوچک ترین واحد بیت کوینه. هر ۱ بیت کوین برابر با ۱۰۰ میلیون ساتوشیه. این نام از ساتوشی ناکاموتو گرفته شده.

Scam – کلاهبرداری

کلاهبرداری تو دنیای ارز دیجیتال به هرگونه فعالیت متقلبانه گفته میشه که هدفش فریب دادن افراد برای گرفتن پولشون هست. این شامل طرح های پانزی، پروژه های جعلی، فیشینگ و… میشه. همیشه هوشیار باش!

Seed – دانه (همون Seed Phrase)

دانه همون عبارت بازیابی (Seed Phrase) هست که بالاتر توضیح دادیم. مهم ترین رمز کیف پولت.

Software Wallet – کیف پول نرم افزاری

کیف پول نرم افزاری یه اپلیکیشن یا برنامه کامپیوتریه که روی گوشی یا کامپیوترت نصب میشه. اینا همون هات ولت ها هستن و برای دسترسی سریع به ارزها خوبن، ولی امنیتشون کمتر از کیف پول های سخت افزاریه.

Test Net – شبکه آزمایشی (همون Testnet)

تست نت همون شبکه آزمایشیه که بالاتر توضیح دادیم.

Token – توکن (همون Token)

این همون توکنه که اول توضیحش دادیم.

Transaction – تراکنش

تراکنش به هرگونه انتقال ارز دیجیتال یا اطلاعات بین دو آدرس تو شبکه بلاکچین گفته میشه. هر تراکنش باید توسط گره ها تأیید و تو بلوک ها ثبت بشه.

Whitelist – وایت لیست (همون Whitelist تو Pre-Sale)

وایت لیست همون لیستی از افراد منتخب هست که برای پیش فروش توکن یا رویدادهای خاص دیگه انتخاب میشن.

White Paper – وایت پیپر

وایت پیپر یه سندی هست که توسط تیم توسعه دهنده یه پروژه ارز دیجیتال منتشر میشه و توش جزئیات فنی، اهداف، تکنولوژی، مدل اقتصادی (توکنومیکس) و نقشه راه پروژه رو توضیح میده. وایت پیپر برای تحقیق (DYOR) خیلی مهمه.

Yield Farming – به حداکثر رساندن بازده (همون Yield Farming)

این همون ییلد فارمینگ هست که بالاتر توضیحش دادیم.

Zero Confirmation Transaction – تایید صفر تراکنشی (همون Zero Confirmation Transaction)

این هم همون تراکنش با تأیید صفره که بالاتر توضیحش دادیم.

---

دنیای ارزهای دیجیتال مثل یه موجود زنده ست که هر روز داره با سرعت نور تغییر می کنه و اصطلاحات جدیدی بهش اضافه میشه. تو این مقاله سعی کردیم جامع ترین و کاربردی ترین اصطلاحات ارز دیجیتال رو برات گلچین کنیم و با زبونی خودمونی توضیح بدیم تا بتونی قدم های اولت رو تو این دنیا محکم برداری. ولی یادت نره، یادگیری هیچ وقت تموم نمیشه! همیشه کنجکاو باش، مطالعه کن و خودت تحقیق کن (DYOR). این واژه نامه یه نقطه شروع عالیه، ولی برای اینکه واقعاً تو این بازار موفق بشی، باید همیشه دانش و آگاهیت رو به روز نگه داری و با احتیاط کامل قدم برداری.

امیدواریم این مقاله برات مفید بوده باشه و با خوندنش حسابی تو دنیای کریپتو سردرگم نشی. حالا دیگه می تونی با اعتماد به نفس بیشتری تو اخبار و تحلیل ها غرق بشی و با بقیه حرف بزنی. پس برو که تاجر ماهری شی!