لزوم بومی سازی داده ها در کشور چیست؟ / از حفظ حریم خصوصی تا مصون سازی زیرساخت های سایبری

در تیکسر بخوانید؛

به گزارش خبرنگار خبرگزاری تیکسر بومی سازی داده ها به معنای فرایند ذخیره داده ها درون مرز های یک کشور خاص و در محل تولید داده ها است که به آن ملی گرایی داده نیز گفته می شود و شامل تنظیم برخی مقررات ویژه برای کنترل مستقیم دولت بر داده های تولید شده توسط شهروندان واقع در یک محدوده جغرافیایی است و به طورکلی به معنای الزام برای ذخیره سازی فیزیکی داده ها درون مرز های یک کشور تعریف شده است. از این رو بسیاری از کشور های گوناگون در پی وضع قوانینی برای بومی سازی داد ها هستند.

برای مثال نیجریه به عنوان یک کشور آفریقایی همه مشترکان و مشتریان داده های شرکت های فناوری اطلاعات و نیز شرکت های تولیدکننده داده های دولتی را ملزم کرده است تا داده ها را داخل این کشور ذخیره سازی کنند یا آلمان شرکت های مخابراتی و ارائه کنندگان خدمات اینترنتی را ملزم کرده است تا داده ها را درون قلمرو این کشور ذخیره کنند و یا حتی روسیه که همه پایگاه ها داده های شخصی شهروندان در داخل کشور نگهداری می کند. کشور های دیگر نظیر استرالیا و یا خصوص هند نیز قوانینی دارند که انتقال داده ها در حوزه های خاص همانند سلامت و دولت را محدود و مشروط می کنند.

 یکی از ویژگی های فضای سایبر در عصر حاضر این است که شرکت های اطلاعاتی واسطه عمده و یا پلتفرم های بزرگ همانند گوگل که کاربران درسطح جهان به آنها اعتماد می کنند و داده های اطلاعات خصوصی خود را در اختیارشان قرار می دهند در آمریکا واقع شده اند. در بیشتر موارد این شرکت ها در راستای سیاست های نهاد های اطلاعاتی مختلف دولت آمریکا و نیز در جهت اجرای قانون دست به افشای اطلاعات کاربران می زنند. تحت فشار های مختلف هم امکان دارد که این شرکت ها از استاندارد های رمزگذاری کنند و امکان دسترسی مخفیانه به داده ها را فراهم نمایند.

حریم خصوصی کاربران در معرض نظارت سودجویان 

 این موضوع سبب می شود که حریم خصوصی کاربران جهانی آنها در معرض نظارت ناخواسته قرار گیرد. برای مثال ادوارد اسنودن مشاور آژانس امنیت ملی آمریکا دست به افشاگری درباره برخی برنامه های نظارتی زد که این نهاد با همکاری واسطه های اطلاعاتی یا پلتفرم های بزرگ همانند مایکروسافت گوگل و اپل انجام داده بود. اجرای این برنامه ها سبب شده بود تا امکان دسترسی مستقیم نهاد های امنیتی و اطلاعاتی امریکا به داده های ارتباطی کلیه کاربران سیاستمداران و شرکت های مختلف در سرتاسر جهان فراهم شود.

 در واقع آمریکا تلاش می کند به کمک این زیرساخت های ارتباطی واسطه یا پلتفرم های بزرگ منافع سیاسی خود را به پیش ببرند بنابراین به دلیل تمرکز پلتفرم های بزرگ در داخل مرز های امریکا موقعیت و فرصت مناسبی برای اهداف مختلف دولت آمریکا از منظر ذخیره سازی و تحلیل داده ها در جهت کاربرد های گوناگون از جمله نظارتی و تجاری پدید آمده است. افشاگری های اسنودن و پوشش رسانه های وسیع آن سبب شد تا بسیاری از دولت ها با ارائه برنامه های ابتکاری بومی سازی داده ها برنامه هایی را در جهت توسعه زیرساخت های داخلی در جهت منافع سیاسی خود در پیش بگیرند.

الزام برای بومی سازی داده ها یا محدودیت بر سر جریان آزاد اطلاعات در سال های اخیر در کشور هایی نظیر ویتنام اندونزی ایران چین برزیل هند استرالیا کره نیجریه و اخیراً روسیه صورت گرفته است. گرچه انواع آن مختلف است؛ برای مثال برخی از کشور ها نوعی ممنوعیت کلی را برای انتقال همه مقوله های داده های شخصی به خارج از کشور خود اعمال می کنند اما کشور های دیگر نظیر کره جنوبی و استرالیا در مواردی خاص همانند سلامت و امور مالی محدودیت هایی را برای حفاظت از داده های حساس شهروندان خود تعیین کرده اند.

اهمیت بومی سازی داده ها 

 از این رو بومی سازی داده ها را از جنبه های مختلفی حائز اهمیت است؛ امنیت داده به این معنا که بومی سازی داده ها به منزله ابزاری برای ارتقاء امنیت داده و در نتیجه حفاظت از حریم خصوصی و امنیت اطلاعات شخصی کاربران در برابر کنشگران غیردولتی تلقی شده است. اما در عمل ممکن است تأمین کنندگان محلی نتوانند همان میزان از دقت تأمین کنندگان جهانی واسطه ها یا پلتفرم های آنلاین را به کار برند؛ علت این موضوع منابع مالی کمتر تخصص پایین تر نیاز کمتر به جذب مشتریان و همینطور محدودیت از نظر سطح فناوری است. حقوق فردی حفاظت از حقوق اساسی در انتقال و ذخیره سازی آنلاین داده ها یکی از نگرانی های عمده همه دولت ها است. فاصله فیزیکی بین محل تولید داده و کاربرتولیدکننده آن داده ها در یک زمان مشخص سبب تضعیف قوانین حفاظت از حقوق افراد می شود؛ به ویژه زمانی که اعمال این قوانین به مکان وابسته باشد؛ بنابراین استفاده از الزامات بومی سازی برای ممانعت از انتقال داده ها به خارج می تواند به منزله ابزاری برای حفاظت از حقوق شهروندان تلقی شود.  جلوگیری از نظارت خارجی  ممانعت از نظارت دولت های خارجی بر داده های تولید شده توسط شهروندان یک کشور یکی از توجیهات عمده برای اعمال قوانین محلی سازی داده ها و مبتنی بر این باور است که اگر داده ها خارج از کشور باشند امنیت و حریم خصوصی افراد به مخاطره میافتد.  نظارت داخلی دولت ها می توانند از بومی سازی داده ها به عنوان ابزاری برای اطمینان از دسترسی به داده ها برای اجرای قوانین داخلی در جهت تحقیق و جمع آوری شواهد استفاده نمایند.

جمع بندی

بنابراین در کشور ما با توجه به افزایش ترافیک داده ضرورت دارد تا یک راهبرد بلندمدت برای سیاستگذاری در مورد بومی سازی داده در داخل کشور پیشنهاد و در مورد آن در سطوح مختلف تصمیمات الزم اتخاذ شود. همچین باید زیرساخت های فناورانه و فنی و نیز دانش فنی مورد نیاز برای تحقق این اصل در کشور فراهم و تأمین شود.