فیلم های با تربیت، فیلم های بی تربیت

به گزارش تیکسر قدس نوشت: تجربه تماشای فیلم کنار همکلاسی ها علاوه بر اینکه لحظات و خاطرات شیرینی برای بچه ها رقم می زند و جنبه سرگرمی دارد در تقویت پویایی و مشارکت جمعی و الگوبرداری از ارزش های مثبت و آموزش های فرهنگی نیز مؤثر است.
اواسط دهه ۹۰ بنیاد سینمایی فارابی در طرحی با عنوان «زنگ سینما» فیلم های کودک و نوجوان را در نوبت صبح سالن های سینما به نمایش درآورد و برای ترغیب مدارس از سامانه اردویی مدارس (سام) درخواست کرد در سانس های صبح دانش آموزان را به سینما بیاورند. 
همان زمان یارانه ای در اختیار سامانه اردویی مدارس برای بردن هر دانش آموز به سینما پرداخت و براساس این طرح در سال های ۹۶ تا ۹۸ از همه فیلم های کودک و نوجوان در حال اکران حمایت شد. اما مدتی بعد این طرح به دلیل کرونا متوقف ماند تا اینکه خزاعی مدیر اسبق سازمان سینمایی دوباره از راه اندازی زنگ سینما خبر داد تا مردم خانواده ها و دانش آموزان بتوانند در برخی ساعت های صبح به تماشای فیلم هایی بنشینند که رده بندی سنی مناسبی برای آن ها دارد. این طرح مورد تصویب و تأیید شورایی قرار گرفت اما تاکنون به مرحله اجرا نرسیده است.

عدم همکاری مدارس در اکران های دانش آموزی
با این حال بسیاری از فیلم سازان کودک و نوجوان از بی تفاوتی مدارس نسبت به آثار اکران شده و عدم تمایل آن ها به برپایی اردوهای سینمایی برای دانش آموزان گله مند هستند. حجت الله سیفی که به تازگی فیلم «سفر پرماجرا» را در اکران داشت انتقادهای جدی در این کم کاری را متوجه مدیران مدرسه و آموزش و پرورش می داند و معتقد است یکی از بازوهای مهم اکران فیلم کودک که می تواند نقش تعیین کننده ای در دیده شدن فیلم ها داشته باشد مدارس هستند.
 او به خبرنگار ما می گوید: آموزش و پرورش موظف است شرایطی را فراهم کند و دانش آموزان را به سینما ببرد تا فیلم ها را ببینند اما متأسفانه من هیچ گاه اراده و قطعیتی در این کار ندیده ام چون اساساً وجود ندارد. جالب است وقتی به مسئولان مدرسه می گوییم چرا بچه ها را برای تماشای فیلم های کودک و نوجوان به سینما نمی برید؟ در پاسخ می گویند چه چیزی نصیب ما می شود! متأسفانه همه چیز شکل معامله و منفعت طلبی به خودش گرفته و من دورنمایی نمی بینم که این وضعیت بهبود پیدا کند.
اگرچه برخی فیلم سازان از عدم همکاری و تعامل اولیای مدرسه گلایه دارند اما مدیران برخی مدارس می گویند همیشه از فیلم های اکران شده برای بچه ها استقبال کرده اند. تقی قربانی مدیر دبستان پسرانه ارشاد درباره برنامه های فرهنگی برای دانش آموزان می گوید: بچه ها در فصل مدارس نیاز به تفریح و سرگرمی دارند و برنامه های کوتاه مدت چند ساعته تأثیر زیادی در کاهش فشارهای درسی روی آن ها دارد. 
علاوه بر فعالیت های ورزشی سینما را در اولویت قرار دادیم و با مسئولان یک سینما هم برای تخفیف و تسهیل شرایط حضور دانش آموزان در سینما صحبت کردیم و احتمالاً از این هفته مجوزهای لازم را بگیریم و بچه ها را برای تماشای فیلم به سینما ببریم.
وی با اشاره به میزان استقبال دانش آموزان از سینما می گوید: بچه های مدرسه ما که به شدت از این برنامه ها استقبال می کنند و به نظرم همه دانش آموزان این گونه فعالیت های دسته جمعی و فرهنگی را دوست دارند. 

اولیای مدارس و دانش آموزان از اردوی سینما استقبال می کنند
این مدیر مدرسه با تأکید بر اینکه حتماً فیلم ها را پیش از برپایی اردو رصد و بررسی می کنیم تا مطمئن شویم چه فیلمی مناسب بچه ها در حال اکران است یادآور می شود: در حال حاضر انیمیشنی اکران شده که برای بچه ها تأیید نمی شود اما «بچه زرنگ» خیلی خوب بود و دانش آموزان از آن استقبال کردند. حتی این برنامه را هم داریم که با سینماداران صحبت کنیم تا این فیلم را یک بار دیگر برای بچه ها نمایش بدهند.
اما برخی مدیران مدارس هم دغدغه های دیگری را مطرح می کنند که گاهی دست و پای آن ها را برای برگزاری این گونه اردوها می بندد. فرشته نجاریان مدیر دبستان دخترانه ماهور با بیان اینکه فعالیت های فرهنگی برای مدارس بسیار حائز اهمیت است به مشکلاتی در حوزه اردوهای سینما اشاره می کند و می گوید: مشکل ما در بحث سینما این است وقتی فیلمی را انتخاب می کنیم حتی همین فیلم هایی که از سوی وزارت ارشاد تأیید شده و خانواده ها هم به صورت مستقل فرزندانشان را به تماشای آن ها می برند اما زمانی که در قالب اردوی فرهنگی مدرسه مطرح می شود حساسیت ها شدت می گیرد. 
به عنوان مثال ما دانش آموزان را سال گذشته به تماشای فیلم «مسافری از گانورا» بردیم این فیلم صحنه هایی داشت که برخی از بچه ها را دچار ترس و اضطراب کرده بود. اگرچه هدف فیلم عالی بود اما همین اتفاق ها موجب شد ما درگیر شویم و به خانواده ها پاسخ دهیم. 

به دلیل حساسیت ها از برگزاری اردوهای سینما امتناع می کنیم
به عقیده نجاریان یکی از دلایلی که مدارس از اردوهای سینما امتناع می کنند همین حاشیه هاست. سال گذشته تعداد زیادی از والدین اعتراض کردند که چرا بچه ها را به تماشای این فیلم بردیم و چرا پیش از نمایش تحقیق نکردیم! در حالی که ما نسبت به این موضوع حساسیت های بسیاری داریم و فیلم را بررسی کرده بودیم. نکته اینجاست بسیاری از بچه ها همین فیلم را با خانواده هایشان می بینند اما وقتی مدرسه بچه ها را به سینما می برد با یک مسئولیت مضاعف روبه رو می شود. به نظرم فیلم سازان هم باید با دقت بیشتری به مسائل کودک و نوجوان در آثارشان بپردازند و با توجه به حساسیت هایی که وجود دارد با ظرافت و لطافت بیشتری فیلم بسازند.

ضرورت تأیید فیلم ها در شورای نمایش سازمان پژوهش
فارغ از آنچه مدیران مدارس عنوان می کنند پرسشی که مطرح می شود این است که با وجود تأیید فیلم ها از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد و سازمان سینمایی اما آیا اکران آن ها برای مدارس باز هم باید از فیلترهای دیگری عبور کند؟
 این پرسشی است که حجت الاسلام والمسلمین محمدحسین پورثانی معاونت پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش به آن پاسخ می دهد و می گوید: سینما یکی از مقاصد اردویی آموزش و پرورش است و به فراخور فیلم هایی که در حال اکران است ما هم مدارس را به سینما بردن دانش آموزان ترغیب می کنیم اما همه این ها مشروط بر این است که فیلم خوب تولید شود. تاکنون هر چه فیلم قابل قبول مانند «بچه زرنگ» «باغ کیانوش» و… اکران شده بچه ها مخاطبش بوده اند.
پورثانی با بیان اینکه ما حتماً از فیلم هایی که از نظر تربیتی برای دانش آموزان مناسب باشد حمایت می کنیم به اردوهای هفتگی اشاره کرد که مدارس به طور مرتب بچه ها را به سینما و سایر فعالیت های فرهنگی و تفریحی می برند. 
وی در پاسخ به این پرسش که آیا مدارس برای اردوی سینما باید با آموزش و پرورش هماهنگ باشند تأکید می کند: ما یک شورای نمایش داریم که ذیل سازمان پژوهش و برنامه ریزی درسی تشکیل شده و هر فیلمی که بخواهد مقصد اردویی ما باشد باید در این شورای نمایش تأیید شود و پروانه لازم را بگیرد.
 پس از دریافت مجوزهای لازم ما آن فیلم را به مدارس معرفی می کنیم و مدارس هم دانش آموزان را برای تماشای فیلم به سینما می برند و این گونه نیست که مدارس خودشان به صورت مستقل بچه ها را به سینما ببرند و باید حتماً تأییدیه سازمان پژوهش را داشته باشند.
پورثانی درباره ملاک های مورد نظر در تأیید فیلم های مناسب برای دانش آموزان با اشاره به اینکه فیلم ها باید در راستای اهداف تربیتی آموزش و پرورش باشد و حتماً از فیلم هایی که از نظر تربیتی برای دانش آموزان مناسب باشد حمایت می شود تصریح می کند: ما در آموزش و پرورش سندی به نام سند تحول بنیادین داریم و اگر قرار است بچه ها فیلم ببینند باید در راستای اهداف برنامه ریزی شده در آن سند باشد و نمی شود بچه ها هر فیلمی را تماشا کنند.
پورثانی در ادامه درباره تعامل با سازمان سینمایی و وزارت ارشاد برای تخفیف و اختصاص سانس های دانش آموزان هم می گوید: خوشبختانه ارتباط خوبی میان سازمان ها و وزارتخانه های مرتبط برقرار است و این کار هم از طرف مدارس انجام می شود؛ مدارس با سینماداران در ارتباط هستند و تخفیفات لازم را می گیرند و ما هم با سازندگان فیلم هایی که می خواهیم ضریب بیشتری بگیرند جلسه می گذاریم و شرایط را برای اکران های بیشتر تسهیل می کنیم. 
در دوران مدیریت قبلی جلساتی با سازمان سینمایی در راستای تعاملات بیشتر برگزار شده و با مدیران جدید هم ارتباط خواهیم گرفت.

نقش کانون پرورش فکری در برپایی اردوهای سینما را جدی بگیریم
در این میان اما نباید از نقش و اهمیت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان غافل شد. کانون با بیش از هزار مرکز فرهنگی هنری و ادبی در سراسر کشور و بیش از ۱۲۵ مرکز سیار برای خدمت رسانی به روستاها نقش سازنده ای در تسهیل فعالیت های فرهنگی مدارس دارد. یکی از برنامه های مهم کانون پرورش طرح «کانون مدرسه» است که براساس این طرح هزار مرکز کانون تمام مدارس اطراف خود را زیر پوشش قرار می دهند.
 فرهاد فلاح معاون فرهنگی کانون پرورش فکری با اشاره به این طرح و اینکه کانون چقدر می تواند بازوی حمایتی مدارس در برپایی اردوهای سینما باشد می گوید: کانون تعامل خوبی با آموزش و پرورش  دارد و در اکران «بچه زرنگ» هم با همکاری خوبی که داشتیم رکورد بیشترین بازدید فیلم کودک و نوجوان را در تاریخ سینمای ایران شکستیم. 
اگر قرار است از ظرفیت سینماها استفاده کنیم نباید از ظرفیت انجمن اولیا و مربیان هم غافل شویم آن ها تصمیم ساز هستند و می توانند در پشتیبانی از مدرسه و دیدن فیلم به مدرسه و بچه ها کمک کنند و رفتن به سینما تقویت شود. 
وی تصریح می کند: فیلم هایی که در کانون نمایش داده می شود عموماً اکران های روز نیستند و تعداد معدودی از سالن های ما که وی سی پی داشته باشند فیلم های روز را پوشش می دهند اما سالن هایی هم برای اکران های غیررسمی و حضور دانش آموزی داریم و مجموع فیلم هایی که کانون تولید کرده در این مراکز به نمایش درمی آید و بچه ها در قالب طرح «کانون مدرسه» یا فعالیت های فرهنگی که در طول هفته دارند از ظرفیت های فیلم هم استفاده می کنند.

اکران فیلم برای بچه ها ضوابط خاص خودش را دارد
فلاح در پایان با تأکید بر اهمیت تعامل مدرسه و سینماها و همچنین رعایت قواعد مربوط یادآور می شود: اکران فیلم برای بچه ها و استفاده از ظرفیت های آموزش و پرورش ضوابط خاص خودش را دارد و هر خدماتی که ارائه می شود باید در چارچوب این قواعد باشد.
 به طور مثال اگر قرار است مدارس وارد سینماها شوند باید یک اردو برگزار و طبق آیین نامه اردوهای آموزش و پرورش  اقدام شود. 
حالا اگر فیلمی در تیکسر ماه اکران شود مدارس نمی توانند از این فیلم استفاده کنند چون یکی از ضوابط حضور بچه ها این است که برای خروج از مدرسه بیمه باشند و بیمه مدارس از نیمه آبان به بعد محقق می شود بنابراین اگر قرار است برنامه ای هم برگزار شود باید چارچوب ها و قوانین مدارس را خوب بشناسیم و با آن هماهنگ باشیم.

پایان خبر تیکسر