پرستار مورد نظر در دسترس نیست!
«اگر بخواهیم بر مبنای همان یک و هشت دهم استاندارد کشور حساب کنیم نیازمند ۵۰ درصد ظرفیت برای فقط پرستار تخصصی هستیم. تعداد پرستاران تخصصی شاغل بالغ بر ۲۰۰ هزار نفر است یعنی حدود ۱۰۰هزار پرستار کم داریم. هر چند ظرفیت آموزش گروه پرستاری طی ۱۰ سال گذشته سه برابر شده است اما تأمین این تعداد قطعاً در کوتاه مدت میسر نخواهد بود.»
به گزارش تیکسر روزنامه ایران در گزارشی به چالش های وزارت بهداشت درباره کمبود پرستار پرداخته و نوشته است: دکتر عباس عبادی معاون پرستاری وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی درباره مشکلاتی که گریبانگیر جامعه پرستاری شده است میگوید: «حدود ۱۰۰هزار پرستار کم داریم و این واقعیتی است که نمیتوان کتمان کرد. اگر بخواهم براساس آمار و ارقام توضیح بدهم حدود ۱۶۰ هزار تخت بیمارستانی داریم که برای ارائه خدمات باید پرستار داشته باشند. البته خدمات پرستاری فقط منحصر به بیمارستانها نیست. در حوزه بهداشت مراقبت در منزل درمانگاه ها کلینیک ها و… هم پرستاران مشغول فعالیت و خدمات رسانی هستند اما اگر بخواهیم فقط بر خدمات بیمارستانی متمرکز شویم برای نزدیک شدن به استاندارد جهانی به ازای هر تخت یک وهشت دهم از گروه پرستاری نیاز داریم. گروه پرستاری یعنی همکاران پرستار از مقطع کارشناسی تا دکتری گرفته تا همکاران اتاق عمل گروه هوشبری کمکبهیار و کمکپرستار است. تعداد مجموعه فعال این گروه در کشور ۲۱۰ هزار نفر است اگر این نسبت را بگیریم در حال حاضر نسبت گروه پرستاری برای هر تخت نزدیک به یک و۲دهم است یعنی به ازای هر تخت شش دهم گروه پرستار در کشورکم داریم.»
او با توضیح اینکه آمار کمبود نیرو در استان‌ها متفاوت است میگوید: «آماری که گفتم برای کل کشور است. اگر به تفکیک استان‌ها نگاهی بیندازیم استان های سیستان و بلوچستان خوزستان بویژه مجموعه دانشگاهی جندیشاپور تعداد پرستار کمتری به نسبت آمار کلی کشور دارند.»
کمبود گروه پرستاری با کمبود پرستار تخصصی متفاوت است به این شکل که تعداد پرستار تخصصی به ازای هر تخت ۹ دهم است دکتر عبادی در این باره توضیح میدهد: «اگر بخواهیم بر مبنای همان یک و هشت دهم استاندارد کشور حساب کنیم نیازمند ۵۰ درصد ظرفیت برای فقط پرستار تخصصی هستیم. تعداد پرستاران تخصصی شاغل بالغ بر ۲۰۰ هزار نفر است یعنی حدود ۱۰۰هزار پرستار کم داریم. هر چند ظرفیت آموزش گروه پرستاری طی ۱۰ سال گذشته سه برابر شده است اما تأمین این تعداد قطعاً در کوتاه مدت میسر نخواهد بود.»
۲۷ هزار نفر استخدام می شوند
در سال های ۹۲ و ۹۳ سالانه حدود سه هزار دانشجوی پرستاری داشتیم که سال گذشته این عدد ۱۰ هزارو۶۰۰ دانشجو بود که با گروه اتاق عمل و هوشبری این رقم به ۱۵ هزار نفر رسید. معاون پرستاری وزارت بهداشت با اشاره به اینکه این وزارتخانه در حوزه آموزش عملکرد خوبی دارد بیان میکند: «مشکل جذب نشدن افراد بعد از فارغ التحصیلی در بازار کار است که دو علت دارد؛ اول اینکه مجوزهای کمی برای استخدام نیرو داریم. حدود شش ماه پیش بارها اعلام کردیم که میخواهیم ۲۷ هزار نفر جذب کنیم اما روند برگزاری آزمون فقط با وزارت بهداشت نیست و بخشی از آن مربوط به سازمان اداری و استخدامی و برنامه و بودجه است که فرآیندها را بسیار کند می کند. مقرر شده بود در پاییز ۱۴۰۳ این آزمون برگزار شود اما به بهار ۱۴۰۴ موکول شد.»
هرچند جذب نیرو برای کاهش فشار کار میتواند گامی مؤثر باشد اما مجموعه وزارت بهداشت چقدر در نگهداشت نیروها تلاش میکند تا شاهد مهاجرت و ترک شغل کادر سلامت نباشیم؟ دکتر عبادی در پاسخ به این پرسش میگوید: «درست است. علت دیگر کمبود نیروها در حوزه پرستاری به نگهداشت آنها مرتبط است. متأسفانه بسیاری از افرادی که جذب کار پرستاری میشوند به علت ماهیت کار که توأم با سختی و فشار است بعد از مدتی ترک کار میکنند و میل به ماندن و ادامه فعالیت به عنوان پرستار نیستند. سختی کار پرستاری از یکسو به نیروها فشار میآورد از سوی دیگر پرداختی های کم و نامنظمی شامل حالشان می شود که انگیزه کار را به شدت کاهش می دهد.»
با هر پرستاری که صحبت کنید گلایه های متعددی دارند از شیفت های نامتعارف تا اضافه کاری های اجباری و تعطیلاتی که هیچ وقت شامل حال این گروه نمی شود و با توجه به کمبودی که در نیروهای پرستاری داریم هر نفر باید کار دو پرستار را انجام بدهد که همین امر فرسودگی جسمی و روانی ایجاد میکند. به گفته معاونت پرستاری وزارت بهداشت مجموعه این چالش ها باعث ترک خدمت همکاران کادر سلامت می شود و به نسبت کادر سلامت ترک کار در گروه های پرستاری بیشتر از سایر گروه ها رخ می دهد.
۷۵ درصد از پرستاران را بانوان تشکیل میدهند
کافی است به مراکز درمانی مراجعه کنید درمیان پرستاران حاضر تعداد بانوان همیشه چشمگیر بوده است؛ موضوعی که دکتر عبادی به آن اشاره میکند و میگوید: «حدود ۷۵ درصد از گروه پرستاری را بانوان تشکیل میدهند که با توجه به فرهنگ ایران بانوان تعهد اقتصادی به خانواده ندارند اگر شرایط مالی این حرفه برایشان جاذبه ایجاد نکند همین موضوع زمینه ترک کار را مهیا می سازد؛ هر چند در مورد آقایان پرستار هم این رخداد بعید نیست و در مراکز درمان دولتی ترک کار پرستار آقا هم بسیار است. از طرفی در شهرهای بزرگی مثل تهران با وجود مجوزهای قابل قبول برای جذب نیرو داوطلب استخدام کم داریم و تمام این مشکلات به علت دستمزد پایین این حرفه است و با نوع کارش همخوانی ندارد.»
هر پرستار در ابتدای کارش حدود ۱۴ تا ۱۵ میلیون تومان حقوق دریافت میکند اگر با اضافه کاری هایی که معمولا نیز تمایلی به آن ندارند حساب کنیم هر ساعت اضافه کاری برای آنها حدود ۷۰ هزار تومان تمام می شود. اگر فردی ۸۰ ساعت اضافه کاری داشته باشد ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان به حقوق پایه اش اضافه می شود. تعرفه خدمات پرستاری هم دارند که میتواند اندوخته ای باشد و اگر پرستاری دو شیفته کار کند میانگین دریافتی اش ۲۵ تا ۳۰ میلیون تومان خواهد بود. اما گاهی وقفه های طولانی مدت در پرداخت تمام و کمال مطالباتشان این دریافتی را ناچیز میکند. این وقفه به حدی محسوس شد که سال گذشته شاهد اعتراضات پرستاران بودیم. معاون پرستاری وزارت بهداشت دراین باره توضیح میدهد: «مشکلات در گروه پرستاری به حدی رسیده بود که به محض روی کار آمدن دولت چهاردهم اقدامات مهمی انجام شد. در گذشته میانگین پرداخت هر ساعت اضافه کاری حدود ۳۰ هزار تومان بود که با تغییر فرمول اضافه کاری این رقم اکنون به ۸۰ هزار تومان رسیده است که در سال جدید با افزایش ضرایب ریالی ۲۰ درصد دیگر به آن اضافه می شود. یعنی هر ساعت میانگین ۹۵ هزار تومان محاسبه خواهد شد. در این میان عقب ماندگیهای ۱۲ ماهه در پرداخت اضافه کاری و کارانه پرستاران داشتیم که با مساعدت مقام معظم رهبری مبلغی را از صندوق ذخیره ارزی برای حوزه دارو و معوقات پرسنلی تخصیص دادند. بعد از آن از ۱۲ ماه عقبماندگی به ۶ ماه رسیدیم. میانگین کشوری پرداخت تعرفه پرستاری شهریور و تیکسر ۱۴۰۳ است و میانگین اضافه کاری هم پایان آذر و اول دی ماه است که حدود سه ماه عقب ماندگی در پرداخت داریم.»
کمبود پرستار؛ معضل جهانی
معاون پرستاری وزارت بهداشت با بیان اینکه حرفه پرستاری در دنیا جزو مشاغل پرجاذبه است و فرصت شغلی بسیاری دارد میگوید: «طی چندسال آینده هوش مصنوعی می تواند حدود ۴۰ درصد از مشاغل را حذف کند اما حرفه پرستاری همچنان در سرلیست نیازهای جوامع وجود دارد. ۲۸ میلیون پرستار در دنیا مشغول کار هستند که نیاز امروزمان ۳۴ میلیون است که در حال حاضر ۶ میلیون پرستار کم داریم که پیش بینی می شود تا سال ۲۰۳۰ این کمبود به ۹ میلیون برسد. در حال حاضر کشورهای در حال توسعه سعی در ایجاد فضای جذاب برای پرستاران دیگر کشورها دارند تا آنها را جذب کنند.»
دکتر عبادی در مورد تعداد پرستارانی که قرار است با آزمون بهار ۱۴۰۴ به جمع کادر سلامت اضافه شوند میگوید: «مجوزی که برای استخدام دریافت کردیم حدود ۲۴ هزار نفر است که سه هزار مانده مجوز هم از استخدامی قبلی داریم که روی هم ۲۷ هزار نفر امکان جذب داریم. به طور معمول ۵۰ درصد این ظرفیت به گروه پرستاری اختصاص دارد که پیش بینی می شود بالغ بر ۱۲ هزار پرستار جذب و در مراکز درمانی مشغول به کار شوند. البته نگهداشت آنها بسیار مهم تر از جذبشان است چرا که سال ۱۴۰۲ حدود ۵۷۰ نفر مهاجرت قطعی داشتیم و همان سال دوهزارو ۱۵۰ نفر از سیستم پرستاری خارج شدند. حالا هر چقدر بخواهیم استخدام کنیم چقدر میتوانیم این نیروی از دست رفته را جبران کنیم. اگر نظام پرداخت منطقی برای این گروه داشته باشیم میتوانیم این تعداد نیرو را حفظ کنیم اما متأسفانه بعد از برگزاری آزمون و فرآیند جذب نیرو همکاران پرستار بعد از چندسال از کار خارج میشوند.»
پایان خبر تیکسر
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "پرستار مورد نظر در دسترس نیست!" هستید؟ با کلیک بر روی عمومی، اگر به دنبال مطالب جالب و آموزنده هستید، ممکن است در این موضوع، مطالب مفید دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "پرستار مورد نظر در دسترس نیست!"، کلیک کنید.
