استشهادیه اعسار از پرداخت محکوم به و فرم صورت اموال

وقتی در یک پرونده حقوقی یا کیفری به پرداخت پولی محکوم می شوید، اما واقعاً دستتان خالی است و از پس پرداخت آن برنمی آیید، استشهادیه اعسار از پرداخت محکوم به و فرم صورت اموال به کمک شما می آیند. این دو سند حقوقی، برگ برنده شما برای اثبات این موضوع در دادگاه هستند و بدون آن ها، کارتان گره می خورد. در واقع، این ها ابزارهایی قانونی هستند تا کسی که واقعاً توانایی مالی ندارد، زیر فشار بدهی له نشود و فرصتی برای پرداخت آن به صورت اقساطی یا در زمانی دیگر پیدا کند.

گاهی اوقات زندگی آدم را در موقعیت هایی قرار می دهد که واقعاً از پس هزینه هایی که قانون برایش تراشیده، برنمی آید. اینجاست که مفاهیمی مثل اعسار به کار می آیند. اعسار در واقع یک جاده نجات قانونی برای افرادی است که به پرداخت مبلغی محکوم شده اند، اما توان مالی کافی برای پرداخت یکجای آن را ندارند. در این راهنمای جامع، قرار است قدم به قدم با هم ببینیم که اعسار چیست، چطور باید برای آن درخواست داد و چه مدارکی مثل استشهادیه اعسار و فرم صورت اموال لازم است تا از حق تان دفاع کنید. خیالتان راحت باشد، سعی می کنیم همه چیز را به زبانی ساده و خودمانی بگوییم تا ابهامی باقی نماند.

درک مفهوم اعسار از پرداخت محکوم به

شاید کلمه اعسار کمی غریبه به نظر برسد، اما مفهومش خیلی ساده است. تصور کنید دادگاه شما را محکوم کرده که مبلغی پول به کسی بپردازید، مثلاً بابت مهریه، بدهی یا خسارت. حالا شما می بینید که واقعاً نمی توانید این مبلغ را یکجا پرداخت کنید. نه دارایی نقدی دارید، نه مالی که بشود با فروختنش این بدهی را صاف کرد. اینجا یعنی شما معسر هستید و باید این وضعیت را به دادگاه ثابت کنید.

اعسار چیست؟ تعریف حقوقی و مبانی قانونی

به زبان ساده، اعسار یعنی ناتوانی مالی. در نظام حقوقی ما، وقتی یک نفر توانایی پرداخت دیون (بدهی ها) یا هزینه های دادرسی خودش رو نداره، می تونه از دادگاه درخواست اعسار بده. این مفهوم فقط یک اصطلاح خشک و خالی حقوقی نیست، بلکه یک راهکار انسانی برای حمایت از کسانی است که دچار تنگنای مالی شده اند. قوانین ما هم این موضوع رو پیش بینی کرده اند تا هیچ کس به خاطر عدم تمکن مالی، زندانی نشود یا از حقوق اولیه زندگی اش محروم نماند.

فرق اعسار از هزینه دادرسی و اعسار از پرداخت محکوم به را هم بد نیست بدانیم. اولی یعنی شما پول کافی برای پرداخت هزینه های اولیه دادگاه را ندارید. مثلاً نمی توانید تمبر دادخواست را بخرید یا حق الوکاله بپردازید. اما دومی که موضوع بحث ماست، وقتی است که شما در یک پرونده بازنده شده اید و محکوم به پرداخت پولی شده اید، اما نمی توانید آن را بپردازید.

مبنای قانونی این حرف ها کجاست؟ اصلی ترین قانون مرتبط، قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب سال ۱۳۹۴ است، به خصوص مواد 7، 8، 9 و 16 این قانون. همین طور قانون اعسار هم وجود دارد که این موضوعات را روشن می کند. این قوانین به شما اجازه می دهند که اگر واقعاً توانایی پرداخت ندارید، درخواست اعسار بدهید و در صورت اثبات، دادگاه بدهی شما را تقسیط کند یا حتی در مواردی تا زمان توانایی مالی شما، پرداخت را به تعویق بیندازد.

برای اینکه ادعای اعسار شما در دادگاه پذیرفته شود، باید شرایطی را اثبات کنید. مهم ترینش همین عدم تمکن مالی است؛ یعنی باید نشان دهید که هیچ پولی ندارید و هیچ دارایی ای هم به جز مستثنیات دین در بساطتان نیست. پس، خیلی مهم است که بدانید مستثنیات دین دقیقاً چه چیزهایی هستند و چه اموالی جزو آن ها محسوب می شوند.

مستثنیات دین: چه اموالی قابل توقیف نیستند؟

شاید با خودتان بگویید، خب اگر همه اموالم را برای بدهی ام بگیرند، چطور زندگی کنم؟ دقیقاً همینجاست که قانون به کمک می آید و مفهومی به اسم مستثنیات دین را مطرح می کند. این ها اموالی هستند که حتی اگر شما بدهکار هم باشید، کسی نمی تواند آن ها را از شما بگیرد یا بابت بدهی تان توقیف کند. این اموال برای حفظ حداقل های زندگی شما و خانواده تان ضروری هستند.

لیست مستثنیات دین معمولاً شامل موارد زیر می شود:

• مسکن مورد نیاز شما و افراد تحت تکفلتان که متناسب با شأن عرفی شماست.
• اثاثیه مورد نیاز و ضروری زندگی که برای ادامه حیات در حد متعارف لازم است.
• آذوقه موجود به قدر احتیاج یک ماهه شما و افراد تحت تکفلتان.
• کتاب ها، ابزارها و وسایل علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق.
• ابزار و وسایل کار و حرفه شما که بدون آن ها نمی توانید کسب درآمد کنید.
• تلفن همراه، لپ تاپ و سایر لوازم ضروری ارتباطی و کاری (البته در حد عرفی و ضروری).
• مبالغی که به عنوان مستمری برای شما در نظر گرفته شده و تامین حداقل زندگی شما را می کند.

شناسایی دقیق این مستثنیات در پرونده اعسار خیلی مهم است. چون اگر مالی جزو مستثنیات دین باشد، دادگاه نباید آن را در لیست دارایی های شما برای پرداخت بدهی لحاظ کند. پس، وقتی دارید فرم صورت اموال را پر می کنید یا شهود می خواهند از وضعیت مالی شما شهادت بدهند، باید این موارد را در نظر بگیرید.

استشهادیه اعسار از پرداخت محکوم به: راهنمای گام به گام

خب، تا اینجا فهمیدیم اعسار یعنی چی و چه اموالی دست نخورده می مانند. حالا برسیم به اصل مطلب، یعنی استشهادیه اعسار از پرداخت محکوم به. این سند مثل یک برگ گواهی است که نشان می دهد شما واقعاً توان پرداخت بدهی تان را ندارید و در واقع، دوستان، آشنایان یا همکاران شما این موضوع را تأیید می کنند.

استشهادیه اعسار چیست و چرا به آن نیاز داریم؟

تصور کنید می خواهید به دادگاه بگویید که فقیر هستید و پول ندارید. دادگاه چطور باید حرف شما را باور کند؟ یکی از راه های اثبات این موضوع، همین استشهادیه است. استشهادیه یک فرم کتبی است که در آن، چند نفر (معمولاً حداقل دو نفر) از آشنایان شما شهادت می دهند که از وضعیت مالی شما باخبرند و می دانند شما به جز مستثنیات دین، هیچ مال و منالی ندارید و از پس پرداخت بدهی برنمی آیید.

هدف از استشهادیه این است که ادعای شما مبنی بر اعسار، پشتوانه مردمی و عرفی پیدا کند. به عبارت دیگر، وقتی چند نفر از کسانی که شما را می شناسند، به دادگاه می گویند که بله، فلانی واقعاً بی پول است و توان پرداخت ندارد، دادگاه راحت تر می تواند به این نتیجه برسد که ادعای شما درست است. اهمیت شهادت شهود در این مرحله واقعاً بالاست.

محتوای استشهادیه اعسار: جزئیات لازم برای تکمیل فرم

برای اینکه استشهادیه شما مورد قبول دادگاه قرار بگیرد، باید اطلاعات مشخصی در آن درج شود. مثل هر سند حقوقی دیگری، جزئیات اینجا حرف اول را می زند. بخش های اصلی یک استشهادیه اعسار معمولاً شامل موارد زیر است:

• مشخصات خواهان اعسار (مدیون): اسم و فامیل، شماره شناسنامه، کد ملی، محل صدور شناسنامه، شغل و آدرس دقیق شما که درخواست اعسار داده اید.
• مشخصات پرونده و محکوم به: باید مشخص شود که شما در کدام پرونده و بابت چه مبلغی محکوم به پرداخت شده اید. شماره پرونده و بایگانی، مبلغ محکوم به و نام محکوم له (کسی که باید به او پول پرداخت کنید) لازم است.
• متن اصلی اقرار به اعسار: این بخش همان جایی است که شما به صورت رسمی اعلام می کنید به دلیل عدم تمکن مالی و نداشتن دارایی کافی (به جز مستثنیات دین) قادر به پرداخت یکجای محکوم به نیستید و درخواست اعسار دارید.

شهود هم باید مشخصات کامل خودشان را در فرم درج کنند و بعد شهادت خودشان را بنویسند. این شهادت باید تأیید کند که آن ها از وضعیت مالی شما باخبرند و می دانند شما معسر هستید. معمولاً در فرم های استاندارد، جای خالی برای تمام این اطلاعات پیش بینی شده است.

نقش شهود در استشهادیه اعسار

شهود، قلب تپنده استشهادیه اعسار هستند. بدون آن ها، استشهادیه شما اعتبار لازم را نخواهد داشت. اما هر کسی نمی تواند شاهد باشد و شهادتش پذیرفته شود. قانون برای شهود هم شرایطی را در نظر گرفته است.

چه کسانی می توانند شاهد باشند؟
شهود باید شرایط قانونی خاصی داشته باشند تا شهادتشان معتبر باشد. از جمله:

• بالغ و عاقل باشند.
• عادل باشند (یعنی سوء سابقه نداشته باشند و اهل گناه کبیره نباشند).
• ذینفع در پرونده نباشند (یعنی از اعسار شما منفعتی نبرند).
• فامیل نزدیک نباشند (مثل پدر و مادر یا فرزندان) اما فامیل دورتر یا دوستان صمیمی اگر شرایط بالا را داشته باشند، می توانند شاهد باشند. معمولاً گفته می شود شاهد باید از کسانی باشد که با شما رفت وآمد و معاشرت دارد و از وضعیت زندگی تان مطلع است.

معمولاً تعداد شهود لازم برای اعسار، حداقل دو نفر است. این دو نفر باید به صورت مستقل و صادقانه، وضعیت مالی شما را تأیید کنند.

اطلاعاتی که شهود باید گواهی کنند:
شهود باید در فرم استشهادیه تأیید کنند که:

• از طریق معاشرت یا روابط کاری با شما آشنا هستند و به مدت زمان مشخصی (مثلاً چند ماه یا چند سال) با شما در ارتباط بوده اند.
• از وضعیت معیشت، نحوه قانونی امرار معاش، شغل و میزان درآمد شما اطلاع کافی دارند.
• می دانند که شما به جز مستثنیات دین، هیچ مال دیگری برای پرداخت بدهی تان ندارید.

نکته خیلی مهم: اهمیت صداقت در شهادت و عواقب شهادت دروغ را دست کم نگیرید. اگر شهود به دروغ شهادت بدهند یا شما خودتان به آن ها اطلاعات غلط داده باشید، این کار عواقب حقوقی و حتی کیفری سنگینی خواهد داشت. شهادت دروغ خودش یک جرم است و می تواند مجازات حبس داشته باشد. پس، حتماً روی صداقت تأکید کنید و فقط از کسانی بخواهید شهادت بدهند که واقعاً از وضعیت مالی شما مطلع هستند.

نحوه تکمیل فرم استشهادیه اعسار: نکات کاربردی و مثال

پر کردن فرم استشهادیه اعسار کار پیچیده ای نیست، اما نیاز به دقت دارد. اینجا چند نکته مهم را با هم مرور می کنیم:

1. اطلاعات خودتان را دقیق وارد کنید: تمام مشخصات فردی (اسم، فامیل، کد ملی، شماره شناسنامه، شغل و آدرس) را بدون غلط املایی و به صورت کامل بنویسید.
2. مشخصات پرونده را فراموش نکنید: حتماً شماره پرونده، شعبه دادگاه صادرکننده حکم، مبلغ محکوم به و نام طرف مقابل (محکوم له) را قید کنید.
3. متن اصلی را با دقت بخوانید: مطمئن شوید که متن اصلی استشهادیه، به درستی وضعیت اعسار شما را توضیح می دهد.
4. اطلاعات شهود را کامل بگیرید: از هر دو شاهد بخواهید مشخصات کامل (اسم، فامیل، کد ملی، شماره شناسنامه و آدرس) را دقیقاً مثل شما وارد کنند.
5. شهادت شهود: شهود باید در قسمت مربوط به شهادت، نحوه اطلاعشان از وضعیت مالی شما، مدت زمان معاشرت و تأیید اعسار شما را بنویسند و امضا کنند.
6. امضا و اثر انگشت: هم شما به عنوان خواهان اعسار و هم هر دو شاهد باید حتماً فرم را امضا و اثر انگشت بزنید.

خطاهای رایج و نحوه جلوگیری از آن ها:

• ناخوانا نوشتن: حتماً با خط خوانا بنویسید یا اگر پرینت می گیرید، جاهای خالی را با دقت پر کنید.
• ناقص گذاشتن اطلاعات: هیچ کجای فرم را خالی نگذارید. همه خانه ها باید پر شوند.
• استفاده از شهود نامعتبر: حواستان باشد که شهود شما شرایط قانونی را داشته باشند.
• عدم ذکر نحوه اطلاع شهود: شهود باید حتماً بنویسند که چطور از وضعیت مالی شما باخبرند. صرفاً نوشتن مطلع هستم کافی نیست.

خیلی خب، حالا که با جزئیات آشنا شدید، نوبت به دانلود فرم استشهادیه اعسار از پرداخت محکوم به می رسد. شما می توانید نمونه های Word و PDF این فرم را همین جا و در ادامه این مقاله برای سهولت کار خود دانلود کنید.

فرم صورت اموال: سندی حیاتی در دعوای اعسار

بعد از استشهادیه، نوبت به یک سند فوق العاده مهم دیگر می رسد: فرم صورت اموال. این فرم در واقع یک لیست از تمام دارایی ها و بدهی های شماست و قرار است به دادگاه نشان دهد که واقعاً هیچ مالی برای پرداخت بدهی تان ندارید، به جز همان مستثنیات دین که صحبتش را کردیم.

چرا ارائه فرم صورت اموال ضروری است؟

دادگاه نمی تواند فقط با شنیدن حرف شما یا شهادت چند نفر، اعسار شما را بپذیرد. نیاز به یک مدرک کتبی و رسمی دارد که وضعیت مالی شما را شفاف و دقیق نشان دهد. اینجاست که فرم صورت اموال وارد میدان می شود. مبنای قانونی این الزام، ماده ۱۶ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی است. این ماده به صراحت می گوید که مدعی اعسار باید لیستی از تمام اموال و دارایی هایش را به دادگاه ارائه دهد.

این فرم نقش حیاتی در اثبات یا رد ادعای اعسار شما دارد. با ارائه این لیست، دادگاه می تواند به طور دقیق بررسی کند که آیا واقعاً معسر هستید یا نه. اگر این فرم را ارائه ندهید یا ناقص پر کنید، ممکن است دادخواست اعسار شما رد شود و حتی با عواقب سنگینی هم روبرو شوید که جلوتر درباره اش حرف می زنیم.

محتوای فرم صورت اموال: چه دارایی هایی باید اعلام شوند؟

در فرم صورت اموال باید تمام دارایی هایتان را، چه کوچک و چه بزرگ، دقیق و با جزئیات کامل بنویسید. منظور ما به جز مستثنیات دین است که قبلاً توضیح دادیم. موارد مهمی که باید اعلام شوند، عبارتند از:

• اموال منقول: این ها چیزهایی هستند که می توان آن ها را جابجا کرد. مثل:
  • خودرو (با ذکر مدل، سال ساخت، پلاک و هرگونه توضیحات دیگر)
  • سهام در بورس یا شرکت های مختلف
  • اوراق بهادار (مثل اوراق مشارکت یا صندوق های سرمایه گذاری)
  • حساب های بانکی (شماره حساب، نام بانک، موجودی به تفکیک هر حساب)
  • وجوه نقد (هم در خانه و هم در حساب های بانکی)
  • طلا و جواهرات، ساعت های گران قیمت
  • لوازم منزل با ارزش (مثل تابلوهای نفیس، فرش های دستباف گران قیمت و هر چیزی که جزو اثاث ضروری زندگی نیست)
  • هرگونه وسیله باارزش دیگر که دارید.
• اموال غیرمنقول: این ها چیزهایی هستند که نمی توان آن ها را جابجا کرد و معمولاً سند رسمی دارند. مثل:
  • ملک (خانه، آپارتمان، مغازه)
  • زمین (کشاورزی، مسکونی، تجاری)
  • باغ یا ویلا
  • (باید آدرس دقیق، مشخصات ثبتی و هرگونه جزئیات مربوط به سند را ذکر کنید).
• مطالبات: یعنی هر پولی که از کسی طلب دارید. مثلاً:
  • قرضی که به کسی داده اید و باید به شما برگردانده شود.
  • سندی که بابت طلب از کسی در دست دارید.
  • چکی که از کسی گرفته اید و هنوز وصول نشده.
• منابع درآمد: باید شغل خود را دقیقاً بنویسید و میزان درآمد ماهیانه خود را هم ذکر کنید. اگر مدارکی مثل فیش حقوقی یا گواهی از محل کار دارید، حتماً آن ها را هم ضمیمه کنید.
• بدهی ها: اگر شما هم به کسی بدهکارید، باید میزان بدهی ها و مشخصات بستانکاران (کسانی که از شما طلب دارند) را هم اعلام کنید. این بخش نشان می دهد که شما فقط به محکوم به بدهکار نیستید، بلکه ممکن است بدهی های دیگری هم داشته باشید.

نحوه تکمیل فرم صورت اموال: آموزش عملی و نکات مهم

پر کردن این فرم نیاز به نهایت دقت و صداقت دارد. اینجا چند نکته مهم را با هم مرور می کنیم:

1. صداقت، صداقت، صداقت: مهم ترین نکته، صداقت کامل است. حتی کوچک ترین دروغ یا پنهان کاری در این فرم، می تواند پرونده شما را به کلی خراب کند و عواقب بسیار بدی داشته باشد. دادگاه تحقیقات لازم را انجام خواهد داد و اگر چیزی خلاف واقع کشف شود، مجازات خواهید شد.
2. جزئیات دقیق: برای هر دارایی، جزئیات کامل را بنویسید. مثلاً برای خودرو فقط ننویسید یک دستگاه پراید. بلکه بنویسید یک دستگاه خودرو پراید مدل ۱۳۹۰، رنگ سفید، پلاک ایران XX – YYY.
3. ارائه مدارک اثباتی: تا جایی که ممکن است، مدارک مربوط به هر دارایی (مثل سند خودرو، کپی سند ملک، پرینت حساب بانکی و…) را به دادخواست خود ضمیمه کنید.
4. مستثنیات دین را ذکر نکنید: همانطور که گفتیم، نیازی نیست مستثنیات دین (مثل یخچال و گاز و لباسشویی معمولی یا خانه کوچکتان که برای زندگی ضروری است) را در این فرم ذکر کنید. این ها به هر حال قابل توقیف نیستند.
5. امضا و اثر انگشت: بعد از تکمیل کامل فرم، حتماً آن را امضا و اثر انگشت بزنید.

«به یاد داشته باشید که صداقت کامل در اظهار دارایی ها، نه تنها به نفع شماست، بلکه از بروز مشکلات حقوقی و کیفری جدی در آینده جلوگیری می کند. پنهان کاری در فرم صورت اموال می تواند شما را به حبس بیندازد!»

عواقب عدم ارائه یا اظهار خلاف واقع صورت اموال (حبس و رد اعسار)

ببینید، این بخش خیلی جدی است و باید حسابی حواستان را جمع کنید. قانون ما با کسانی که در پرونده اعسار قصد فریب دادگاه را دارند، به شدت برخورد می کند. ماده ۱۶ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی می گوید:

چنانچه صورت اموال به صورت کامل اعلام نگردد یا پس از صدور حکم اعسار معلوم شود بر خلاف واقع، خواهان اعسار خود را معسر قلمداد کرده است، دادگاه ضمن رفع اثر از حکم اعسار، می تواند مدعی اعسار را به حبس تعزیری درجه هفت (تا شش ماه) محکوم نماید.

این یعنی چه؟ یعنی اگر فرم صورت اموال را اصلاً ندهید، یا اطلاعات آن ناقص باشد، یا بدتر از آن، عمداً دروغ بگویید و بخشی از اموالتان را پنهان کنید (مثلاً یک حساب بانکی مخفی داشته باشید یا ملکی به نام کس دیگری بزنید)، عواقب وحشتناکی در انتظار شماست:

• رد دادخواست اعسار: در همان ابتدا درخواست شما برای اعسار رد می شود و محکوم به پرداخت یکجای بدهی خواهید شد.
• ابطال حکم اعسار (در صورت صدور): اگر حکم اعسار هم گرفته باشید، در صورت کشف خلاف واقع، آن حکم باطل می شود.
• حبس تعزیری: مهم تر از همه، شما به حبس محکوم خواهید شد! بله، به خاطر دروغگویی در دادگاه، ممکن است تا شش ماه به زندان بروید.

پس، لطفاً این هشدار را جدی بگیرید. هرچه دارید، چه کم و چه زیاد، شفاف و صادقانه در فرم صورت اموال اعلام کنید. این تنها راهی است که می توانید از خودتان در دادگاه دفاع کنید.

حالا که اهمیت این فرم را می دانید، می توانید نمونه های Word و PDF فرم صورت اموال را از همین مقاله دانلود کنید تا برای پر کردن آن آمادگی کامل داشته باشید.

فرآیند پس از تنظیم استشهادیه و صورت اموال

خب، استشهادیه و فرم صورت اموال را آماده کردید. آیا کار تمام است؟ مسلماً نه! تازه اول راه است. بعد از آماده سازی این مدارک، باید وارد مرحله اداری و قضایی شوید تا دادگاه به درخواست اعسار شما رسیدگی کند.

ثبت دادخواست اعسار

اولین قدم، ثبت رسمی دادخواست اعسار است. این کار دیگر مثل گذشته نیست که باید حضوری به دادگاه می رفتید. الان همه کارها از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام می شود. پس، باید با تمام مدارکتان به یکی از این دفاتر مراجعه کنید.

مدارک لازم (علاوه بر استشهادیه و صورت اموال) که باید همراه داشته باشید، عبارتند از:

• کارت ملی و شناسنامه (اصل و کپی)
• سند محکومیت (یعنی حکم دادگاهی که شما را به پرداخت محکوم به محکوم کرده است)
• لیست کلیه اموال و دارایی ها (همان فرم صورت اموال که تکمیل کرده اید)
• استشهادیه اعسار (که توسط شهود امضا و اثر انگشت خورده است)
• هرگونه مدرک دیگری که نشان دهنده عدم توانایی مالی شما باشد (مثل گواهی عدم کسر حقوق، مدارک پزشکی اگر بیماری خاصی دارید و…)

در دفتر خدمات قضایی، اطلاعات شما و مدارکتان ثبت سیستمی می شود و دادخواست شما به دادگاه صالح ارسال خواهد شد. حواستان باشد که دادگاه صالح برای رسیدگی به اعسار، معمولاً همان دادگاهی است که حکم اصلی محکومیت مالی را صادر کرده است.

مراحل رسیدگی در دادگاه

بعد از ثبت دادخواست، پرونده شما به یکی از شعب دادگاه ارجاع داده می شود و نوبت رسیدگی تعیین می گردد. خب، مراحل رسیدگی معمولاً به این صورت است:

1. ابلاغ به طرف مقابل: دادخواست اعسار شما به محکوم له (کسی که از شما طلبکار است) ابلاغ می شود تا او هم از درخواست شما باخبر شود و اگر اعتراضی دارد، مطرح کند.
2. جلسه دادگاه: یک جلسه برای رسیدگی به درخواست اعسار شما تعیین می شود. شما و محکوم له باید در این جلسه حاضر شوید. در این جلسه، شهودی که استشهادیه شما را امضا کرده اند، هم ممکن است لازم باشد حاضر شوند تا شهادت خودشان را تکرار کنند و به سوالات قاضی پاسخ دهند. نقش شهود در اینجا بسیار مهم و تعیین کننده است.
3. تحقیقات محلی (احتمالی): در برخی موارد، قاضی ممکن است برای اطمینان بیشتر، دستور تحقیقات محلی بدهد. یعنی از طریق مأموران دادگاه یا نیروی انتظامی، وضعیت مالی و زندگی شما را از همسایگان یا محل کارتان استعلام کنند. این کار برای تأیید صحت ادعای اعسار شماست.
4. بررسی مدارک: قاضی تمام مدارک شما، از جمله صورت اموال، استشهادیه و سایر اسناد را بررسی می کند.

زمان تقریبی رسیدگی به پرونده اعسار، بستگی به حجم کار دادگاه و پیچیدگی پرونده شما دارد. ممکن است از چند هفته تا چند ماه طول بکشد. صبور باشید و تمام جلسات دادگاه را به موقع حاضر شوید.

صدور حکم اعسار و تاثیر آن

بعد از بررسی های لازم، قاضی در مورد درخواست اعسار شما رأی صادر می کند. اگر دادگاه به این نتیجه برسد که شما واقعاً معسر هستید و توانایی پرداخت یکجای بدهی را ندارید، حکم اعسار صادر خواهد شد.

معمولاً در صورت اثبات اعسار، دادگاه حکم به تقسیط محکوم به می دهد. یعنی مبلغ بدهی شما را به اقساط ماهانه یا دوره ای تقسیم می کند تا بتوانید به مرور زمان آن را پرداخت کنید. این تقسیط بر اساس توانایی مالی شما و مبلغ بدهی تعیین می شود. مثلاً ممکن است دادگاه حکم دهد که شما هر ماه مبلغ مشخصی را به محکوم له بپردازید.

نکته مهم این است که اعسار با تعدیل تقسیط متفاوت است. تعدیل تقسیط زمانی اتفاق می افتد که شما قبلاً حکم تقسیط گرفته اید، اما حالا به دلایلی (مثلاً از دست دادن شغل یا بیماری) حتی از پس پرداخت همان اقساط هم برنمی آیید و می خواهید مبلغ اقساط را کم کنید. این خودش یک دادخواست جداگانه است و شرایط خاص خودش را دارد. اما اعسار اولیه، برای کسانی است که از ابتدا توان پرداخت یکجا را ندارند.

پس، اگر حکم اعسار بگیرید، می توانید با خیال راحت تری بدهی خود را پرداخت کنید و از فشار پرداخت یکجای آن خلاص شوید. این حکم واقعاً یک پشتیبان بزرگ برای شماست.

نتیجه گیری

در این راهنمای کامل، سعی کردیم با هم پیچیدگی های استشهادیه اعسار از پرداخت محکوم به و فرم صورت اموال را به زبانی ساده و خودمانی باز کنیم. دیدیم که اعسار یک مفهوم حقوقی انسانی است که به شما کمک می کند در صورت عدم توانایی مالی، از زیر بار سنگین بدهی ها له نشوید. همچنین متوجه شدیم که تنظیم صحیح این دو مدرک – استشهادیه که با شهادت دوستان و آشنایان وضعیت مالی شما را تأیید می کند و فرم صورت اموال که فهرستی شفاف از دارایی ها و بدهی هایتان را نشان می دهد – چقدر حیاتی است.

یادتان باشد، دقت، صداقت و آگاهی حقوقی در تمام مراحل این فرآیند حرف اول را می زند. هرگونه پنهان کاری یا دروغ، می تواند نه تنها پرونده شما را خراب کند، بلکه عواقب قانونی سنگینی هم برایتان داشته باشد. پس، تمام اطلاعات را به درستی و شفافیت ارائه دهید و از کسانی بخواهید شهادت دهند که واقعاً از وضعیت شما باخبرند.

با اینکه تلاش کردیم همه چیز را به طور کامل توضیح دهیم، اما مسائل حقوقی گاهی ظرافت هایی دارند که فقط یک متخصص می تواند از پس آن ها برآید. برای اینکه مطمئن شوید تمام مراحل را به درستی انجام می دهید و بهترین نتیجه را می گیرید، برای مشاوره تخصصی و اطمینان از صحت فرآیند، حتماً با یک وکیل متخصص تماس بگیرید. او می تواند در هر گام از این مسیر، راهنمای قابل اعتمادی برای شما باشد.