زلنسکی به آخر خط رسیده است؟

«در شرایط کنونی که غرب همچون گذشته توان حمایت از اوکراین را ندارد و البته که اوکراینی ها نیز از انسجام کافی در میدان های جنگ با روسیه برخوردار نیستند، صرفا یک سناریو به ذهن متبادر می شود: زلنسکی به آخر خط رسیده و چون کیِف، تحمل تلخی بی پایان را ندارد، دیر یا زود باید به پایان تلخ تن دهد.»

به گزارش تیکسر، فرارو نوشت: بسیاری از ناظران و تحلیلگران مسایل راهبردی بر این باورند که وقوع جنگ اوکراین در ابتدای سال 2022 میلادی را بایستی به مثابه یک نقطه عطف مهم در تاریخ سیاست بین الملل در نظر گرفت. جنگی که بیشتر از هر زمان دیگری بار دیگر جهان را به سمت جو و فضای غالب در دوران جنگ سرد سوق داد و سیلی از تنش ها و تضادهای ایدیولوژیک و البته رقابت های ژیوپلیتیکی در عرصه بین المللی را زنده کرد.

جنگی که به زعم برخی اندیشمندان غربیِ حوزه روابط بین الملل نظیر “جان میرشایمر” استاد علوم سیاسی دانشکاه شیکاگو، جلوه ای عینی از جنگی را به نمایش گذاشت که در نوع خود می توانست آغازگرِ یک جنگ جهانی باشد و بسیاری از معادلات کلان نظام بین الملل مستقرِ جهان را تغییر دهد. با این حال، در وضعیت کنونی و با گذشت دو سال از جنگ اوکراین، این بحرانِ به تمام معنا بین المللی، دو روی متفاوت را تجربه کرده است.

در ماه های ابتدایی جنگ اوکراین شاهد حمایت گسترده قدرت های غربی از اوکراین و البته تبدیل شدن ولادیمیر زلنسکی رییس جمهور اوکراین به یک قهرمان در جهان غرب بودیم. با این حال، رفته و رفته و با فرسایشی شدن جنگ مذکور، تحولات تازه ای رنگ واقعیت به خود گرفتند که در قالب آن ها نه دیگر زلنسکی قهرمان بود و نه قدرت های غربی مثل قبل، کمک به اوکراین را در برنامه دارند.

جالب است که اکنون کنگره آمریکا موانع جدی را در مسیر ارایه کمک های مالی و تسلیحاتی به اوکراین، پیش پایِ دولت بایدن قرار داده است. مساله ای که سبب شده تا صداهای گوناگون در کاخ سفید و پنتاگون، به صراحت به دولت اوکراین هشدار دهند که بهتر است هر چه سریعتر جنگ با روسیه را با نشستن بر سر میز مذاکره خاتمه دهد و با موضع عزتمندانه تری آتش بس را بپذیرد. البته که طرح مسایل مختلف در مورد ضرورتِ آماده شدن اوکراین جهت نشستن سر میز مذاکره با روس ها، از مدت ها قبل آغاز شده با این حال، در روزهای اخیر جلوه های عینی تر و جدی تری را به خود گرفته است.

تحولی که نه فقط تحت تاثیر کاهش قابل توجه کمک های آمریکایی ها به اوکراین است، بلکه بایستی آن را ناشی از کاهش شدید کمک های قدرت های اروپایی به کیِف نیز در نظر گرفت. در این بحبوحه، دبیر کل ناتو نیز چند ماه قبل در موضع گیریِ معناداری اعلام کرد که اوکراین باید خود را آماده پذیرش سناریوهای نه چندان مطلوب در قالب جنگ اوکراین کند.

با این همه، در روزهای اخیر، با توجه به وقوع 2 رویداد مهم و محوری، شاهد ارسال پالس های معنادارِ تازه ای به کلیت معادله جنگ اوکراین بوده ایم.

1- اخراج معنادار فرمانده ارتش اوکراین

ولادیمیر زلنسکی رییس جمهور اوکراین به تازگی در اقدامی معنادار، “والری زالوژنی” فرمانده ارتش اوکراین را از سمت خود برکنار کرده است. اقدامی که با بازتاب های بین المللی گسترده ای همراه شده است و البته که تحلیل و تفسیرهای مختلفی نیز با محوریت آن ارایه شده است. در این راستا، تحلیلگران و منابع آگاه رسانه ای به طور خاص به این مساله اشاره داشته اند که این اتفاق به 2 دلیل عمده و محوری روی داده است.

اولا، ظاهری زالوژنی و زیلنسکی اختلاف نظرهای جدی را در مورد مدیریت ساختار ارتش اوکراین و همچنین جبهه های جنگ علیه روسیه داشته اند و همین مساله موجب شده تا رییس جمهور اوکراین تداوم کارِ فرمانده اسبق ارتش اوکراین در سمت خود را به ضرر این کشور ببیند. از این رو، فرمان عزلِ وی را صادر کرده است. به طور خاص در این رابطه به اختلاف نظر جدی زالوژنی و زیلنسکی در مورد ضرورت بسیج نیم میلیون نفر جهت اعزام به جبهه های جنگ اوکراین سخن گفته شده است. گزاره ای که زیلنسکی با آن مخالف بوده و زالوژنی قویا بر آن تاکید داشته است.

دوم اینکه ارتش اوکراین در مدت اخیر در جبهه های مختلف جنگی با روسیه، دچار برخی شکست ها و ناکامی ها شده است که ظاهرا رییس جمهور اوکراین این ناکامی ها را از چشمِ فرماندهان عالی رتبه ارتش اوکراین دیده و با اقدام اخیر خود در عزل فرمانده ارتش اوکراین سعی اشته تا یک پالس و پیام روشن را به ارتش اوکراین و فرماندهان نظامی این کشور برساند که باید روند تحولات میدانی در جریان جنگ با روسیه تغییرات جدی را متحمل شود. در غیر اینصورت، هیچکس از حاشیه امنیت برخوردار نخواهد بود. این رویکرد زیلنسکی به ویژه با توجه به انتشار اخبار مختلف مبنی بر اینکه برخی فرماندهان ارتش اوکراین اقدام به سواستفاده از کمک های مالی و تسلیحاتی دولت های غربی به اوکراین در بحبوحه جنگ با روسیه می کنند، ابعاد جدی تری را نیز به خود می گیرد.

با این همه، اخراج والری زالوژنی از سمت خود به عنوان فرمانده ارتش اوکراین، جوی از ضعف و ناامیدی را به کلیت جبهه اوکراین در نبرد علیه روس ها تحمیل کرده که باید منتظر ماند و دید که اوکراینی ها چگونه می خواهند از این شرایط خارج شوند.

2- موضع گیری های جدید ولادیمیر پوتین با محوریت جنگ اوکراین

ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه به تازگی با “تاکر کارلسون” روزنامه نگار سرشناس آمریکایی مصاحبه ای را داشته که بازتاب های قابل توجه بین المللی را دریافت کرد و نه فقط برای غربی ها، بلکه حتی برای خود مردم روسیه نیز حاوی نکات قابل تاملی بوده است. در یکی از بخش های این مصاحبه، پوتین به صراحت تاکید می کند که دیر یا زود، اوکراین و روسیه به توافقی در قالب جنگ با یکدیگر خواهند رسید.

موضع گیری صریح پتین در گفتگو با یک روزنامه نگار شناخته شده غربی، خود پالسی روشن از سوی کرملین به جهان است که چشم اندازهای پایان جنگ اوکراین بسیار نزدیک هستند و در این زمینه کرملین نشانه های مختلفی را نیز مشاهده می کند. پوتین در جریان مصاحبه با تاکر کارلسون به صراحت تاکید می کند که جنگ با اوکراینی ها نه در سال 2022 بلکه در سال 2014 و حتی قبل تر از آن که غرب قول داد سازمان ناتو به سمت مرزهای شرقی پیشروی نمی کند، آغاز شد. موضوعی که تایید می کند جنگ اوکراین نه جنگِ میان دو کشور، بلکه جنک میان ایدیولوژی های رقیب در عرصه بین المللی بوده و سطحی به مراتب کلان تر از آنچه به نظر می رسد دارد. موضوعی که نمونه آن را اکنون می توان در قالب جنگ غزه نیز مشاهده کرد.

با این همه، در شرایط کنونی که غرب همچون گذشته توان حمایت از اوکراین را ندارد و البته که اوکراینی ها نیز از انسجام کافی در میدان های جنگ با روسیه برخوردار نیستند، صرفا یک سناریو به ذهن متبادر می شود: زیلنسکی به آخر خط رسیده و، چون کیِف تحمل تلخی بی پایان را ندارد، دیر یا زود باید به پایان تلخ تن دهد.

پایان خبر تیکسر