چند درس را میتوان ترمیم معدل کرد

بچه ها، برای ترمیم معدل توی هر نوبت امتحانی، هیچ محدودیتی در تعداد درس ها وجود نداره؛ یعنی می تونید یک درس، چند درس یا حتی همه درس های نهایی یک پایه رو انتخاب کنید. اما یادتون باشه، هر درس رو فقط یک بار می تونید ترمیم کنید، البته با یک سری استثنائات جدید که جلوتر بهش می پردازیم!

این روزا سوابق تحصیلی، دیگه فقط یک عدد توی کارنامه نیستن؛ شدن یه برگ برنده واقعی برای قبولی توی کنکور. با افزایش تأثیر قطعی معدل، خیلی ها نگران نمرات نهایی شون هستن و دنبال راهی می گردن که خیالشون رو راحت کنن. ترمیم معدل دقیقاً همین فرصت طلایی رو بهتون میده که نمراتتون رو بالا ببرید و شانس قبولی تون رو حسابی زیاد کنید.

خیلی از داوطلبا، چه اونایی که تازه از دبیرستان فارغ التحصیل شدن و چه اونایی که سال ها پیش دیپلم گرفتن، سوال دارن که اصلاً چند تا درس رو میشه ترمیم کرد؟ میشه یک درس رو چند بار ترمیم کرد؟ یا اصلاً کی باید تو این امتحانا شرکت کنه؟ توی این مقاله قراره به همه این سوالات جواب بدیم، قلق های ترمیم معدل رو بهتون بگیم و کمک کنیم بهترین تصمیم رو برای آینده تحصیلی تون بگیرید.

ترمیم معدل چیست و چرا باید در آن شرکت کرد؟

بگذارید خیلی خودمونی بگم؛ ترمیم معدل یه جور شانس دوباره است. اگه توی امتحانات نهایی نمره دلخواهتون رو نگرفتید، آموزش و پرورش این فرصت رو بهتون میده که دوباره امتحان بدید و نمره تون رو بهتر کنید. هدف اصلی اینه که بتونید سوابق تحصیلی قوی تری برای کنکور داشته باشید. حالا چرا انقدر مهمه؟

امروزه، تأثیر سوابق تحصیلی توی کنکور دیگه شوخی نیست، قطعی شده و درصدش هر سال داره بیشتر میشه. برای همین، فقط درس های کنکوری نیست که مهمه، بلکه نمرات نهایی تون هم تأثیر خیلی زیادی روی رتبه کنکور و در نتیجه آینده تحصیلی تون داره. خیلی ها میپرسن آیا شرکت توی ترمیم معدل اجباریه؟ جوابش اینه: نه، اجباری نیست. اما اگه نمرات نهایی تون خوب نیست یا احساس می کنید می تونید بهتر باشید، شرکت کردن توش یه تصمیم خیلی هوشمندانه است. ضرر که نمی کنید هیچ، نمره بالاتر همیشه لحاظ میشه!

بله، همینطور که شنیدید، اگه نمره جدیدتون توی ترمیم معدل حتی از نمره قبلی تون هم کمتر بشه، سازمان سنجش نمره بالاتر رو برای شما حساب می کنه. پس عملاً هیچ ریسکی برای شما وجود نداره و فقط می تونید نمراتتون رو بهتر کنید. این یعنی یک تیر و دو نشون! هم نمراتتون رو ارتقا میدید و هم استرس کمتری برای تأثیر معدل توی کنکور خواهید داشت.

پاسخ به سوال اصلی: چند درس را می توان ترمیم معدل کرد؟ (تعداد دروس در هر نوبت)

خب، می رسیم به سوال اصلی که ذهن خیلی هاتون رو درگیر کرده: چند تا درس رو میشه ترمیم کرد؟ یه خبر خوب براتون دارم: هیچ محدودیتی در تعداد دروسی که می تونید توی یک نوبت امتحانی برای ترمیم انتخاب کنید، وجود نداره!

یعنی چی؟ یعنی شما می تونید فقط یک درس رو که نمره اش خیلی کمه انتخاب کنید، یا اگه دیدید توی چند تا درس دیگه هم پتانسیل برای نمره بالاتر دارید، اون ها رو هم برای ترمیم انتخاب کنید. حتی اگه خیلی دلتون بخواد و برنامه ریزی درستی داشته باشید، می تونید تمامی دروس نهایی یک پایه رو همزمان ترمیم کنید.

مثلاً فکر کنید نمره ریاضیتون خوب نبوده، زیست هم می تونید بهتر باشید. اینجا می تونید هر دو درس رو همزمان توی همون نوبت امتحانی ترمیم کنید. این انعطاف پذیری بهتون اجازه میده بر اساس نیاز و توانایی خودتون، تصمیم بگیرید و بهترین استفاده رو از فرصت ترمیم معدل داشته باشید. این نکته خیلی مهمه که محدودیت توی تعداد درس ها توی یک نوبت با تعداد دفعاتی که می تونید یک درس رو ترمیم کنید، فرق داره که در بخش بعدی کامل توضیح میدم.

یادتون باشه، توی هر نوبت امتحانی که برای ترمیم معدل اقدام می کنید، هیچ سقفی برای تعداد درس های انتخابی شما وجود نداره. از یک درس گرفته تا تمام دروس نهایی یک پایه، دستتون برای انتخاب بازه!

تعداد دفعات ترمیم معدل برای هر درس (آیا می توان چند بار یک درس را ترمیم کرد؟)

حالا که فهمیدیم توی یک نوبت امتحانی محدودیتی برای تعداد دروس نداریم، بریم سراغ اینکه هر درس رو چند بار میشه ترمیم کرد؟ طبق قانون عمومی، هر داوطلب فقط یک بار برای هر درس می تونه اقدام به ترمیم نمره کنه. یعنی اگه نمره ریاضی دوازدهمتون رو یک بار ترمیم کردید، دیگه نمی تونید برای همون درس دوباره امتحان بدید تا نمره اش رو بهتر کنید.

اما، همیشه یک اما وجود داره! اخیراً با توجه به اهمیت بالای سوابق تحصیلی و درخواست های زیاد دانش آموزا، صحبت هایی شده و حتی مصوباتی هم ممکنه اعمال بشه که این فرصت رو بیشتر کنه. مثلاً توی بعضی موارد خاص، ممکنه اجازه ترمیم مجدد یک درس یا کل بسته دروس یک پایه داده بشه. این تغییرات معمولاً توسط شورای عالی آموزش و پرورش و سازمان سنجش اعلام میشه و نیاز به پیگیری دقیق اخبار جدید داره.

آخرین اخبار و تغییرات:
اخیراً با توجه به بحث های زیاد و اهمیت سوابق تحصیلی، زمزمه هایی برای فرصت های بیشتر ترمیم معدل شنیده شده. مثلاً برای کنکور ۱۴۰۵ و سال های آینده، این امکان فراهم شده که داوطلبان بتونن بیش از یک بار اقدام به ترمیم معدل کنن. اما این موضوع یه شرط مهم داره: اگه قبلاً یک بار ترمیم کردید و حالا برای ترمیم دوم اقدام می کنید، ممکنه مجبور باشید که بسته کامل دروس یک پایه رو دوباره امتحان بدید و دیگه امکان ترمیم تک درس رو نداشته باشید. این یعنی باید خیلی با دقت تصمیم بگیرید و برنامه ریزی کنید.

پس در مجموع، قانون کلی یک بار برای هر درس پابرجاست، اما همیشه حواستون به اطلاعیه های جدید باشه چون ممکنه برای ترمیم های بعدی، شرایط خاصی در نظر گرفته بشه که بتونید با رعایت اون ها، باز هم شانستون رو امتحان کنید.

چه کسانی مجاز به ترمیم معدل هستند؟ (شرایط شرکت)

برای شرکت توی ترمیم معدل، مثل هر کار دیگه ای، یه سری شرایط وجود داره که باید اونا رو داشته باشید. این شرایط برای گروه های مختلف داوطلبا می تونه یکم با هم فرق داشته باشه:

• فارغ التحصیلان دوره متوسطه دوم (نظام جدید و قدیم): چه دیپلمتون رو توی نظام جدید گرفته باشید، چه توی نظام قدیم، می تونید برای ترمیم نمراتتون اقدام کنید. این بزرگترین گروهی هستن که از این فرصت استفاده می کنن.
• دانش آموزان سال دوازدهم: اینجا یه نکته مهم هست. معمولاً دانش آموزای دوازدهم هم می تونن توی امتحانات نهایی که برای ترمیم برگزار میشه شرکت کنن، اما باید حواسشون به شرایط خاص این گروه باشه. نمرات ترمیمی برای کنکور همون سال معمولاً برای این بچه ها لحاظ نمیشه و نمره اصلی خرداد ماهشون محاسبه میشه. این یعنی اگه دوازدهمی هستید و همون سال ترمیم می کنید، شاید نمره ترمیمیتون برای کنکور همون سال به درد نخوره و فقط نمره کسب شده در خرداد ماه براتون لحاظ میشه. اما اگه فارغ التحصیل باشید، این مشکل رو ندارید.
• داوطلبان تغییر رشته: اگه قصد دارید رشته ای غیر از رشته دیپلمتون رو امتحان بدید (مثلاً دیپلم انسانی دارید و می خواهید کنکور تجربی بدید)، باید برای ایجاد سابقه تحصیلی دروس تخصصی رشته جدیدتون اقدام کنید. این دروس جدید رو باید امتحان بدید تا سوابق تحصیلی لازم رو کسب کنید و بتونید از تأثیر معدل بهره مند بشید.
• داوطلبان نظام قدیم: برای این گروه هم شرایط خاصی وجود داره. اگه دیپلمتون قبل از سال ۸۴ هست، باید برای تمام دروس دوازدهم و دروس کلیدی یازدهم (مطابق با نظام جدید) سابقه تحصیلی ایجاد کنید. اگه بعد از ۸۴ دیپلم گرفتید، شرایطتون شبیه به نظام جدیدی هاست. این موضوع رو در بخش های بعدی با جزئیات بیشتری توضیح میدم.

در کل، اگه نمرات نهایی خوبی ندارید و می خواهید شانس قبولی تون توی کنکور رو بیشتر کنید، با داشتن این شرایط می تونید از فرصت ترمیم معدل استفاده کنید.

کدام دروس را می توان ترمیم کرد؟ (پایه ها و دروس مشمول)

خب، حالا که می دونیم کی می تونه ترمیم معدل کنه، بریم سراغ اینکه اصلاً کدوم درس ها رو میشه ترمیم کرد و کدوم پایه ها مشمول این طرح هستن:

1. دروس پایه دوازدهم: همه درس های نهایی پایه دوازدهم که توی سوابق تحصیلی کنکور تأثیر دارن، قابل ترمیم هستن. یعنی اگه توی هر کدوم از این درس ها نمره خوبی نگرفتید، می تونید برای بهتر کردنش اقدام کنید.
2. دروس پایه یازدهم: بر اساس آخرین مصوبات، دروس پایه یازدهم هم برای کنکورهای سال های آینده تأثیر قطعی دارن. معمولاً ۶ عنوان درسی اصلی برای هر رشته (تجربی، ریاضی، انسانی) مشخص میشه که باید در امتحانات نهایی اون ها شرکت کنید یا نمراتتون رو ترمیم کنید. مثلاً برای رشته تجربی، دروس فارسی، عربی، زبان، دین و زندگی، زیست شناسی و شیمی یازدهم مهم هستن.
3. دروس پایه دهم: طبق آخرین اخبار و مصوبات، فعلاً دروس پایه دهم تأثیری در سوابق تحصیلی کنکور ندارن. پس نیازی به ترمیم معدل دروس دهم برای کنکور ۱۴۰۵ و سال های آینده نیست، مگر اینکه قانون جدیدی بیاد که باید حواستون بهش باشه.
4. دروس عمومی: بله، دروس عمومی مثل سلامت و بهداشت، هویت اجتماعی و بقیه هم که امتحان نهایی دارن، قابل ترمیم هستن. نمرات این درس ها هم توی تراز کل سوابق تحصیلی شما تأثیر می ذاره، پس اگه نمرات پایینی دارید، ترمیمشون می تونه بهتون کمک کنه.
5. دروس نظام قدیم: برای داوطلبان نظام قدیم، یه سری قواعد برای تطبیق دروس و نحوه ترمیم وجود داره که توی بخش مربوط به خودش با جزئیات بیشتر بهش می پردازیم. اما کلیتش اینه که شما هم می تونید با رعایت این قوانین، نمرات نهاییتون رو ترمیم کنید یا سوابق تحصیلی لازم رو ایجاد کنید.

پس، دستتون برای انتخاب دروس بازه و می تونید روی درس هایی تمرکز کنید که نمره شون کمتره و تأثیر بیشتری روی تراز نهایی شما میذاره.

نکات مهم و پر تکرار در مورد ترمیم معدل

ترمیم معدل کلی نکات ریز و درشت داره که اگه ندونید، ممکنه یه جاهایی به دردسر بیفتید یا فرصت های خوب رو از دست بدید. اینجا به چند تا از سوالات مهم و پرتکرار اشاره می کنم تا خیالتون راحت بشه:

1. اگر نمره ترمیم معدل کمتر شود، چه می شود؟ این یکی از بزرگترین نگرانی های داوطلبانه. اما اصلاً نگران نباشید! اگه شما توی امتحان ترمیم معدل نمره ای کمتر از نمره قبلی تون بگیرید، نمره بالاتر شما لحاظ میشه. یعنی اگه نمره زیستتون ۱۵ بوده و توی ترمیم معدل شدید ۱۲، همون ۱۵ براتون حساب میشه. پس هیچ ضرری نمی کنید.
2. آیا نمرات ترمیم معدل در کارنامه دیپلم اصلی ثبت می شوند؟ خیر! نمرات جدیدی که توی ترمیم معدل می گیرید، فقط برای سازمان سنجش ارسال میشن و توی سیستم خودشون ثبت می شن. این نمرات روی معدل کل دیپلم اصلی شما تأثیری ندارن و کارنامه دیپلمتون عوض نمیشه.
3. زمان ثبت نام و برگزاری امتحانات ترمیم معدل: معمولاً امتحانات ترمیم معدل همزمان با امتحانات نهایی خرداد ماه برگزار میشه. البته گاهی اوقات هم امکان برگزاری در دی ماه وجود داره. برای اطلاع دقیق از تاریخ ها، باید اطلاعیه های آموزش و پرورش رو پیگیری کنید.
4. نحوه ثبت نام: ثبت نام ترمیم معدل معمولاً به دو صورت انجام میشه: هم می تونید به صورت غیرحضوری از طریق سامانه my.medu.ir اقدام کنید و هم می تونید به مدارس بزرگسالان مراجعه کنید و حضوری ثبت نامتون رو انجام بدید.
5. مدارک مورد نیاز برای ثبت نام: مدارک لازم شامل کپی شناسنامه، کارت ملی، کارنامه فارغ التحصیلی، گواهی موقت دیپلم و عکس پرسنلی هست. البته بهتره قبل از مراجعه یا ثبت نام آنلاین، با مدرسه بزرگسالان یا سامانه مربوطه تماس بگیرید تا از مدارک دقیق مطمئن بشید.
6. هزینه ترمیم معدل: شرکت در امتحانات ترمیم معدل، مثل هر آزمون دیگه ای، هزینه داره. این هزینه بسته به استان، منطقه و تعداد دروس می تونه متفاوت باشه. برای اطلاع دقیق از مبلغ، باید از مدارس بزرگسالان شهرتون سوال کنید.
7. امکان شرکت در امتحان ترمیم معدل در شهری غیر از محل تحصیل اصلی: بله، معمولاً این امکان وجود داره. اگه به هر دلیلی نمی تونید توی شهر خودتون امتحان بدید، می تونید با هماهنگی با آموزش و پرورش و مدرسه بزرگسالان، توی شهر دیگه ای امتحان بدید.
8. تاثیر ترمیم معدل بر مهاجرت یا پذیرش دانشگاه های خارج از کشور: این یه بحث جداگونه است. نمرات ترمیم معدل معمولاً روی معدل دیپلم شما تأثیر نمی ذاره، پس اگه برای پذیرش دانشگاه خارجی نیاز به ترجمه رسمی معدل دیپلم دارید، باید این نکته رو در نظر بگیرید. هرچند برای کنکور ایران، تأثیرش قطعی و مثبته.
9. ترمیم معدل برای ایجاد سابقه تحصیلی: همونطور که گفتیم، برای داوطلبان تغییر رشته ای یا نظام قدیمی که سوابق تحصیلی کامل ندارن، ترمیم معدل نه تنها برای بهبود نمره، بلکه برای ایجاد سابقه تحصیلی هم استفاده میشه که خیلی حیاتیه.

راهنمای ترمیم معدل برای گروه های خاص (با جزئیات)

بعضی از داوطلبان، شرایط خاص تری برای ترمیم معدل دارن که باید جزئی تر بهشون بپردازیم:

داوطلبان نظام قدیم

اگه دیپلمتون رو توی نظام قدیم گرفتید، باید ببینید دیپلمتون مربوط به چه سالی هست:

• ترمیم معدل نظام قدیم با دیپلم بعد از سال 84: اگه دیپلمتون رو بعد از سال 84 گرفتید، شرایطتون تقریباً شبیه به بچه های نظام جدید هست. می تونید برای ترمیم هر درسی که نمرات نهاییش پایین تره اقدام کنید و محدودیتی در تعداد دروس انتخابی در یک نوبت ندارید.
• ترمیم معدل نظام قدیم با دیپلم قبل از سال 84: این گروه یه کم متفاوت ترن. شما باید برای ایجاد سابقه تحصیلی اقدام کنید. یعنی برای تمام دروس نهایی پایه دوازدهم (مطابق با نظام جدید) و همچنین دروس کلیدی و اصلی پایه یازدهم (که توسط سازمان سنجش اعلام میشه)، باید امتحان بدید. اگه این کار رو نکنید، سهم سوابق تحصیلیتون توی کنکور صفر در نظر گرفته میشه.

برای تطبیق دروس نظام قدیم و جدید و اینکه چه درس هایی رو باید امتحان بدید، باید به شیوه نامه های سازمان سنجش مراجعه کنید یا از مشاوران تحصیلی کمک بگیرید. این بخش می تونه کمی پیچیده باشه.

داوطلبان تغییر رشته

اگه تصمیم گرفتید رشته تحصیلیتون رو برای کنکور عوض کنید، مثلاً از ریاضی برید تجربی یا از انسانی برید ریاضی، باید یه سری دروس تخصصی جدید رو امتحان بدید تا سابقه تحصیلی لازم برای رشته جدید رو داشته باشید. این کار اجباریه و اگه این دروس رو امتحان ندید، نمرات اون ها برای شما صفر محسوب میشه:

• از ریاضی به تجربی: شما باید درس زیست شناسی دوازدهم رو امتحان بدید و سابقه تحصیلیشو ایجاد کنید. برای درس ریاضی تجربی، می تونید از نمرات حسابان و هندسه تون استفاده کنید.
• از انسانی به تجربی/ریاضی: این تغییر رشته ها معمولاً نیاز به ایجاد سابقه تحصیلی برای تعداد بیشتری از دروس تخصصی دارن. برای تجربی، باید دروس ریاضی، زیست شناسی، فیزیک و شیمی دوازدهم رو امتحان بدید. برای ریاضی هم باید دروس حسابان، هندسه و گسسته دوازدهم رو امتحان بدید.
• از هنر/زبان/فنی به سایر رشته ها: در این موارد، معمولاً باید برای تمام دروس تخصصی رشته مقصد در پایه دوازدهم، سابقه تحصیلی ایجاد کنید. اگه دروس عمومی رو دارید، ممکنه نیازی به امتحان مجدد اونا نباشه.

نکات کلیدی برای انتخاب دروس در تغییر رشته: حتماً قبل از ثبت نام، لیست دقیق دروس مورد نیاز برای رشته مقصدتون رو از سازمان سنجش یا مشاوران تحصیلی جویا بشید. این مرحله خیلی مهمه چون اگه درسی رو از قلم بندازید، سابقه تحصیلیش براتون صفر میشه و تأثیر منفی توی رتبه تون میذاره.

تصمیم گیری هوشمندانه: چه تعداد درس را ترمیم کنم؟

حالا که اطلاعات کاملی در مورد ترمیم معدل دارید، وقتشه که یه تصمیم هوشمندانه بگیرید. اینکه چند تا درس رو ترمیم کنید، کاملاً به شرایط خودتون و هدفتون بستگی داره:

1. ارزیابی نمرات فعلی و تراز آن ها: اول از همه، کارنامه نهایی تون رو بذارید جلوتون و نمراتتون رو با دقت بررسی کنید. کدوم درس ها نمره شون پایین تره؟ کدوم درس ها ضریب بالاتری توی رشته هدف شما دارن و تأثیر بیشتری روی تراز می ذارن؟
2. تحلیل تراز دروس مختلف: بعضی درس ها ممکنه نمره شون بالا باشه، اما به دلیل سطح سوالات سال های قبل، تراز پایین تری داشته باشن. اگه هدفتون رتبه خیلی خوبه (مثلاً زیر ۲۰۰۰)، حتی نمرات ۱۹ یا ۲۰ سال های قبل هم ممکنه نیاز به ترمیم داشته باشن تا تراز بالاتری رو براتون بسازن. این تراز جدید با تراز دوازدهمی ها محاسبه میشه.
3. هدف گذاری رشته و دانشگاه مورد نظر: اگه هدف مشخصی برای رشته و دانشگاه دارید، باید بدونید که برای قبولی توی اون رشته ها، به چه معدل و ترازی نیاز دارید. این اطلاعات می تونه بهتون کمک کنه که روی کدوم درس ها بیشتر تمرکز کنید.
4. مدیریت زمان: اینجا خیلی مهمه که تعادل رو برقرار کنید. ترمیم معدل زمان بره و نیاز به مطالعه داره. آیا می تونید همزمان هم برای کنکور بخونید و هم برای امتحانات ترمیم معدل آماده بشید؟ یه برنامه دقیق بریزید که نه مطالعه کنکورتون لطمه ببینه و نه ترمیم معدل رو جدی نگیرید.
5. توصیه به مشاوره تحصیلی تخصصی: اگه هنوز سردرگم هستید، بهترین کار اینه که با یک مشاور تحصیلی باتجربه صحبت کنید. مشاور می تونه با بررسی دقیق کارنامه و وضعیت شما، بهترین راهنمایی رو برای انتخاب دروس و زمان بندی بهتون بده.

ترمیم معدل یه فرصت عالیه، اما باید با فکر و برنامه ریزی درست ازش استفاده کنید. عجله نکنید و تمام جوانب رو بسنجید تا بهترین نتیجه رو بگیرید.

نتیجه گیری

همونطور که دیدیم، ترمیم معدل توی کنکور امروز، دیگه یه گزینه نیست، بلکه برای خیلی ها یه ضرورت محسوب میشه. تأثیر قطعی سوابق تحصیلی، اهمیت این موضوع رو دوچندان کرده و بهتون این امکان رو میده که با بالا بردن نمرات نهاییتون، شانس قبولی توی رشته و دانشگاه دلخواهتون رو به طور چشمگیری افزایش بدید.

خلاصه ای از مهم ترین چیزایی که یاد گرفتیم اینه که: شما هیچ محدودیتی توی تعداد درس هایی که می تونید توی یک نوبت امتحانی ترمیم کنید، ندارید. از یک درس گرفته تا همه درس های یک پایه، انتخاب با شماست. اما حواستون باشه که هر درس رو فقط یک بار میشه ترمیم کرد، البته با توجه به مصوبات جدید و شرایط خاص، ممکنه برای ترمیم های بعدی، فرصت های دیگه ای با رعایت قوانین جدید (مثل امتحان دادن کل دروس یک پایه) براتون فراهم بشه. یادتون باشه که اگه نمره ترمیم معدلتون کمتر شد، نمره قبلی شما لحاظ میشه، پس عملاً هیچ ضرری نمی کنید.

برای داوطلبان نظام قدیم و کسایی که تغییر رشته دادن هم شرایط خاصی وجود داره که باید با دقت پیگیری بشن تا سوابق تحصیلی لازم رو به دست بیارن. زمان بندی درست، مدیریت خوب و در صورت لزوم، کمک گرفتن از مشاوران تحصیلی، می تونه کلید موفقیت شما توی این مسیر باشه. این فرصت رو دست کم نگیرید و برای آینده روشن ترتون ازش نهایت استفاده رو ببرید.